Hoe ervaringsdeskundigheid bijdraagt aan passend armoedebeleid

8 december 2021

In ‘Samenwerken met Ervaring’ bundelen vier partners de krachten om met diverse pilots de inzet van ervaringswerkers op het gebied van armoede in Drenthe stevig op de kaart te zetten. Het inzetten van ervaringsdeskundigen is immers nog geen gemeengoed. Zo zorgen we dat armoede en laaggeletterdheid niet vóór, maar mét mensen wordt aangepakt. Eén van die ervaringswerkers is Remon van der Veen. Remon, 32 jaar en getrouwd, is woonachtig in Veendam. Hij is sinds september 2021 als ervaringswerker armoede en sociale uitsluiting bij de gemeente Noordenveld werkzaam. We ging en met hem in gesprek over zijn inzet in de pilot bij de gemeente Noordenveld.

Pilots

In vier pilots gaan ervaringswerkers een half jaar aan de slag. Dit doen ze in verschillende typen organisaties. Een school, een commercieel bedrijf, een woningcorporatie en een gemeente. Daarbij wordt in kaart gebracht waar ze tegenaan lopen en wat hen helpt om hun werk goed te kunnen doen.

Meer bereikt dan ooit durven dromen

Terugkijkend heeft Remon meer bereikt dan hij ooit durfde te dromen. Vanuit zijn achtergrond waarin meerdere problemen speelden, waaronder armoede, begon hij aan een MBO-3 opleiding. Hij had een duidelijk doel voor ogen; een opleiding afronden, zichzelf vrij maken uit hulp van overheidsinstanties en zijn uitkering stopzetten.

Remon slaagde erin om zijn opleiding tot ervaringsdeskundige af te ronden en nu zet hij zijn ervaring in bij de gemeente Noordenveld. Hij geeft beleidsmakers inzicht in de leefwereld van mensen in armoede en sociale uitsluiting. Hij participeert in activiteiten van de organisatie ter bestrijding van armoede, steeds vanuit zijn eigen invalshoek. Hij beschrijft het als: “Ik heb een soort dubbele rol als ervaringsdeskundige. Ik sta zowel aan de kant van de gemeente, als ook aan die van de bewoners. Mijn doel is een brug te slaan tussen beide partijen.”

Blij verrast

Blij verrast was Remon met de openheid en het enthousiasme waarmee hij is ontvangen. Hij merkt veel bereidwilligheid, ondanks het feit dat samenwerken met een ervaringsdeskundige hier nieuw is. Vanaf het eerste moment zei hij tegen iedereen bij de gemeente: “Ik hoop dat jullie van mij leren, maar ik hoop ook net zo hard van jullie te leren.’’ Dat heeft de afgelopen maanden geresulteerd in mooie en open gesprekken over armoede en uitsluiting. Ook zegt hij: “Ik had van tevoren niet gedacht dat ik zo enthousiast zou worden over het maken van beleid.”

Breed inzetbaar

Remon werkt op drie verschillende plekken: “Ik draai mee bij de gemeente waar het gaat over beleidsontwikkeling.’’ Daarnaast draait hij mee met de Noordenveldwerkers die zich inzetten voor schuldhulpverlening, waarbij hij met mensen in gesprek gaat over schuldenproblematiek. Tot slot neemt hij deel aan WiN (Welzijn in Noordenveld), waar hij zich inzet voor jongeren. Het is de bedoeling dat hij een maatje wordt voor jongeren en een soort koffieochtend gaat organiseren op scholen. Tot het zover is, wil hij graag verschillende gastlessen aan leerlingen geven. ‘’Ook nooit gedacht dat ik lesgeven zo leuk zou vinden’’ vertelt Remon lachend. Hij vindt het mooi om met verschillende facetten van werken bij de gemeente in aanraking te komen, namelijk met de beleidskant en met hoe het beleid tot uitvoering komt.

Goed bedoeld, maar niet effectief

Remon weet wat het is om in armoede te leven en welke andere problemen daarbij komen kijken. In gesprekken merkt hij dat zijn ervaring als waardevol wordt gezien en bijdraagt aan een passende aanpak. Zo gaf hij advies over het sturen van een brief aan bewoners van de gemeente. Deze wordt verstuurd wanneer de gemeente een signaal krijgt van schulden. In de brief biedt de gemeente handreikingen voor hulp aan bewoners. Wat Remon betreft is dat heel goed bedoeld, maar niet effectief. “Ik zou zelf zo’n brief nooit openen. Zeker niet als er met koeienletters het logo van de gemeente op staat.” Bij financiële problemen hebben mensen vaak al een stapel ongeopende rekeningen. Een envelop met het logo van de gemeente wekt alleen maar angst voor nog een rekening. Die brief belandt simpelweg boven op de stapel, omdat ontkennen op dat moment makkelijker is, aldus Remon. Zijn advies was om de envelop zonder het logo van de gemeente te versturen, zodat deze eerder wordt geopend.

Nog niet klaar

Remon hoopt zijn werk te kunnen voortzetten wanneer de pilot in maart 2022 afloopt. Vooral omdat hij nog zoveel zaken rondom armoede wil oppakken. Remon ziet hulp heel graag laagdrempeliger worden. Daar hoopt hij aan bij te kunnen dragen. Ook wil hij mensen duidelijk maken dat armoede niet alleen gaat over te weinig geld of over schulden. En praat met bewoners, niet over bewoners, voegt Remon nog toe.

“Ik ben natuurlijk nog niet klaar in maart en ik hoop dat gemeente Noordenveld de meerwaarde van mijn inzet ziet.’’ Ik werk zo hard mogelijk aan doelstellingen die ik vooraf met de gemeente heb opgesteld. Het zou echter wel heel idealistisch zijn om te verwachten dat die over drie maanden gehaald zijn.” Tot die tijd doet hij er alles aan om de meerwaarde van ervaringswerkers te laten zien. De signalen vanuit collega’s en gemeente zijn in ieder geval positief en daar bouwt hij op voort.

Online bijeenkomst over ervaringsdeskundigheid

Op dinsdag 1 februari 2022 van 15.00-16.30 uur organiseert de projectgroep Samenwerken met ervaring een online bijeenkomst over ervaringsdeskundigheid. Marcel Niezen zal een inspiratieverhaal delen en vanuit de pilots van het project zullen een ervaringsdeskundige en werkgever vertellen over hun ervaringen. Ook is er ruimte voor interactie en zullen we samen nadenken over de toegevoegde waarde van ervaringsdeskundigheid voor armoedebestrijding. Het belooft een inspirerende middag te worden! Meer informatie over aanmeldingen volgt spoedig.

Het project “Samenwerken met ervaring” is een samenwerkingsverband van Moedige Dialoog Drenthe, de Tintengroep, Sterk uit armoede en CMO STAMM. Het project wordt mogelijk gemaakt door de Provincie Drenthe. Waarvoor dank!