De langer zelfstandig thuiswonen TOP 10

3 december 2015

Op 16 november organiseerde het kernteam Hervorming Langdurige Zorg (HLZ) Drenthe een conferentie over langer zelfstandig thuiswonen. De opkomst was hoog, maar nog belangrijker: gevarieerd. Vertegenwoordigers van politiek, zorg, wonen en welzijn bogen zich over de uitdaging om kwetsbare burgers langer zelfstandig te laten thuiswonen.

De 10 meest opvallende bevindingen

1. Drenthe weet wat samenwerken is

Marnix Norder, voorzitter van het landelijke AanJaagTeam (AJT) Langer Zelfstandig Wonen, reist door het hele land. In Drenthe signaleert hij bovengemiddeld veel samenwerking – en laat dat nou net de sleutel tot succes zijn.

2. Tijd om in te zoomen

Waar wonen de mensen om wie het gaat? Welke voorzieningen zijn er in de buurt? Wie zich buigt over langer zelfstandig wonen heeft concrete informatie nodig. Het is tijd om op een zo laag mogelijke schaal de feiten in kaart te brengen, dat wil zeggen op wijk- en dorpsniveau.

3. Gemeenten moeten regie nemen….. én gegund krijgen

Samenwerking tussen verzekeraars, zorguitvoerders, welzijn, corporaties en andere bedrijven is een sleutelvoorwaarde. Het is aan gemeenten om die samenwerking te stimuleren. Tegelijkertijd moeten andere partijen wel willen meewerken. Dat geldt ook voor de grote zorgverzekeraars. Goed nieuws in dit kader: Achmea is bereid tot een actieve rol.

4. Welk vastgoedprobleem?

De leegstand van zorgvastgoed blijkt mee te vallen in Drenthe. Waar het wel aan de orde is, is het goed om met een breed scala aan partners te kijken naar alternatieve bestemmingen. Het is goed om daarbij rekening te houden met de naderende vergrijzing. Over tien jaar zouden de panden wel weer eens hard nodig kunnen zijn.

5. Poorten open voor slimme ondernemers

Er is een groeiend aantal bedrijven met slimme oplossingen voor langer zelfstandig thuiswonen. Toch wordt dit nieuwe veld nog maar mondjesmaat bij de plannen betrokken. Denk bij kansen aan: innovaties rondom domotica, speciale hoekjes in bouwmarkten met manieren om woningen aan te passen, makelaars die vooruit durven te denken bij aankoopadviezen of drogisterijen die workshops organiseren rond zelfverzorging. Betrek de markt, want de markt biedt altijd kansen.

6. Co-auteurs van de nieuwe woonvisie

Woonvisies zijn van oudsher een harde mix van ruimtelijke ordening en volkshuisvesting. Het is nog niet gebruikelijk om zorg en welzijn intensief te betrekken bij het opstellen ervan. Deelnemers van de conferentie zijn het erover eens: dat zou vanaf nu wel moeten gebeuren. Hetzelfde pleidooi is er voor samenwerking binnen de gemeente. Ruimtelijke Ordening, volkshuisvesting, Wmo – in de Woonvisie nieuwe stijl spelen ze allemaal een rol.

7. Wees helder over de impact op de leefbaarheid

Kwetsbare mensen die langer zelfstandig thuiswonen kunnen een impact hebben op de leefbaarheid in de wijk. Denk hierbij aan overlast, eenzaamheid, brandjes in woningen of andere onveilige situaties. Het is goed om helder te hebben welke rol formele en informele zorg en sociale teams kunnen spelen in het voorkomen en anderszins mee omgaan hiervan.

8. Antwoorden bij crisis

Bij kwetsbare burgers die langer thuiswonen, blijft een verhoogde kans op een crisis bestaan. Iemand kan verward raken of een inzinking krijgen. Welk vangnet is er dan? Waar kan iemand misschien tijdelijk intramuraal terecht? Directe antwoorden zijn er nog niet, maar laat dit vraagstuk vooral een belangrijke plek op de agenda krijgen.

9. Ruim baan voor nieuwe woonvormen

Steeds vaker organiseren mensen zelf een woonvorm die recht doet aan een acute of potentieel naderende zorgvraag. Heel vaak blijken wettelijke regels hierbij een hindernis. Dat is spijtig. Gemeenten zouden initiatieven rond nieuwe woonvormen beter kunnen stimuleren en faciliteren.

10. Communicatie naar de burger

De communicatie naar burgers door gemeenten heeft vaak nog een dienstverlenend karakter. Maar burgers krijgen een andere rol en nieuwe verantwoordelijkheden. Dit vraagt om een ander soort communicatie. Daarbij speelt een psychologische kant (als u het kan, moet u het echt zelf doen), maar ook een praktische kant (bekijk nu dit handige instructiefilmpje en hang zelf uw steunbeugel op).

Zie ook het nieuwsbericht over de uitkomst van de werkconferentie Langer zelfstandig thuiswonen met zorg in Drenthe.