Terugblik bijeenkomst ‘Oog voor de mentale gezondheid van jongeren’

Geplaatst op 21 oktober 2025

Op 9 oktober kwamen deelnemers uit het onderwijs, het welzijnswerk, de zorg, de gemeente en betrokken inwoners samen in Jongerencentrum De Kwinne in Stadskanaal. Tijdens deze bijeenkomst kregen zij nieuwe inzichten en gingen zij met elkaar in gesprek over de mentale gezondheid van jongeren in Groningen en Drenthe.

De avond werd ingeleid door Tias Eggens, jongerenwerker bij Welstad, en Marike Broekema, adviseur bij CMO STAMM, om na een heerlijke gezonde maaltijd, bereid door de jongerenwerkers van Welstad, naar de inhoud te gaan.

Jongerenpanel – onderzoek onder jongeren

Als we echt willen weten hoe het met onze jongeren gaat, moeten we met hén zelf in gesprek, vertelde Evelien Mulder van Sociaal Planbureau Groningen. Vanuit Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe is daarom het Jongerenpanel ontstaan, waaraan inmiddels 18 scholen uit het voortgezet onderwijs deelnemen.

Via dit panel worden regelmatig zo’n 1.000 tot 2.000 jongeren tussen de 12 en 18 jaar bevraagd over onderwerpen die hen aangaan en die zij zelf belangrijk vinden. Vervolgens worden in de klas groepsgesprekken gevoerd om de resultaten van de vragenlijst te bespreken en samen mogelijke oplossingen te verkennen voor gesignaleerde knelpunten.

Enkele maanden geleden stond de mentale gezondheid van jongeren centraal. Daaruit bleek dat veel jongeren te maken hebben met mentale problemen, maar daar nauwelijks over praten.

C4Youth – gerichte aanpak

Vervolgens vertelde Hermien Maarsingh van Sociaal Planbureau Groningen hoe deze inzichten worden vertaald naar actie. In de kennis- en leerwerkplaats C4Youth wordt gewerkt aan het doorbreken van het taboe rond mentale gezondheid, onder andere om schooluitval te voorkomen. Ervaringsdeskundige jongeren en ouders, het werkveld en de wetenschap zoeken samen naar nieuwe aanpakken. De kernwaarden oprechte aandacht, eigenaarschap en echt luisteren staan daarbij centraal.

Een concreet voorbeeld is een proeftuin in een brugklas, waarin voor zowel jongeren als hun ouders wordt geïnvesteerd in een warme overdracht. Een aan de school verbonden orthopedagoog bezoekt bij de start van het schooljaar alle leerlingen thuis om een open gesprek te voeren over wie de leerling is. Vanuit oprechte aandacht ontstaat zo een vertrouwensband tussen school, ouders en leerling. De orthopedagoog krijgt een goed beeld van de krachten en kwetsbaarheden van de leerlingen, waardoor zij – indien nodig – sneller kan schakelen en mogelijke problemen kan bespreken voordat deze escaleren.

Daarnaast blijft de orthopedagoog betrokken bij de klas door lessen in levensvaardigheden te geven. Deze lessen sluiten aan bij de thema’s en signalen die tijdens de huisbezoeken naar voren kwamen. Jongeren leren hierdoor dat praten over mentale problemen oké is.

Het onderzoek en deze aanpak werden besproken met de aanwezigen, afkomstig uit het onderwijs, de maatschappelijke ondersteuning en met betrokken inwoners uit Stadskanaal. Dit leidde tot waardevolle gesprekken en nieuwe inzichten. Angelique Smid, directeur van Welstad, benadrukte het belang van echt naast de jongere staan — iets waar binnen Welstad niet alleen in het jongerenwerk, maar ook in andere vormen van ondersteuning actief op wordt ingezet.

Ervaringsdeskundige aan het woord

Dat het bieden van een vertrouwde omgeving en oprechte aandacht van groot belang is, werd op een heldere en aangrijpende manier duidelijk gemaakt door ervaringsdeskundige Jami Luikens. Als jongere heeft Jami een lange periode van depressies doorgemaakt en kreeg zij destijds niet de hulp die ze nodig had. Toen ze dreigde uit te vallen op school, kwam ze in contact met een leerplichtambtenaar die écht luisterde en in actie kwam op basis van wat Jami nodig had. In diezelfde periode kreeg ze een therapeut die daadwerkelijk naast haar ging staan en haar hielp om stap voor stap haar leven weer op te bouwen.

Inmiddels heeft Jami haar opleiding tot ervaringsdeskundige afgerond en is zij binnen die functie onderdeel van het jongerenwerk van Welstad. Met haar persoonlijke ervaringen weet ze écht contact te maken met jongeren in Stadskanaal.

Samen met Jami gingen de aanwezigen in gesprek over haar ervaringen en over de waarde van ervaringsdeskundigheid in het bevorderen van de mentale gezondheid van jongeren.

Welstad en CMO STAMM kijken terug op een waardevolle avond waarin onderzoek, praktijkervaring en ervaringsdeskundigheid op een inspirerende manier samenkwamen. Met de inzichten uit deze bijeenkomst kunnen alle aanwezigen verder binnen hun eigen praktijk — en waar dat mogelijk en zinvol is, samen.