Alles toegankelijk: wettelijke inspanningsplicht

26 januari 2017

Onze samenleving is nog lang niet toegankelijk voor iedereen. Een grote groep mensen kan daardoor niet meedoen aan allerlei gewone maatschappelijke activiteiten.

Uit eten, naar de film gaan, iemand thuis bezoeken, internetten, geld pinnen etc. Wat zulke belemmeringen betekenen in het alledaagse leven wordt nog teveel onderschat.

Vanaf 1 januari 2017 geldt voor overheden, instellingen, ondernemers en bedrijven een inspanningsplicht om redelijke aanpassingen te doen voor de toegankelijkheid voor personen met een beperking. Het is de datum waarop de ratificatie van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een beperking in werking treedt.

 Fysiek en sociaal

Ongeveer 20% van de inwoners ons land heeft een beperking. Het is belangrijk dat ook deze groep mensen toegang heeft tot voorzieningen als openbare ruimten, gebouwen, openbaar vervoer en informatie. Met toegankelijkheid bedoelen we niet alleen de fysieke toegankelijkheid zoals op wegen en in gebouwen, maar ook de sociale toegankelijkheid van bijvoorbeeld informatie en communicatie. Mensen in een rolstoel moeten bijvoorbeeld net als andere inwoners van de samenleving gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer, maar ook een stemhokje moet rolstoelvriendelijk zijn. Daarnaast moet het voor laaggeletterde mensen of mensen met een verstandelijke beperking mogelijk zijn om belangrijke brieven van de gemeente in begrijpelijke taal te ontvangen.

Lokale Inclusie Agenda

Gemeenten en andere overheden zijn vrij om te bepalen hoe invulling wordt gegeven aan de implementatie van het VN-verdrag, en daarmee het beleid over toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Een hulpmiddel hierbij is het opstellen van een Lokale Inclusie Agenda, een integraal plan van de gemeente over de implementatie van het VN-verdrag.

Wat redelijke aanpassingen zijn, verschilt per situatie. Daarom is het belangrijk dat gemeenten normen van toegankelijkheid opstellen, waaraan ze (voorgenomen) besluiten kunnen toetsen.

Wanneer iemand met een beperking vraagt om een individuele aanpassing, is de aanbieder van die goederen of diensten verplicht te onderzoeken welke oplossing mogelijk is. Een voorbeeld van een redelijke aanpassing voor ondernemers in een restaurant is dat een ober de menukaart voor kan lezen aan iemand met een visuele beperking. Om de informatievoorziening via internet toegankelijk te maken voor blinde en laaggeletterde mensen, is het belangrijk dat er op een website een voorleesfunctie is. Op dit moment is slechts 7% van de overheidswebsites toegankelijk voor mensen met een visuele beperking. Voor meer informatie over toegankelijke websites kunt u kijken op www.drempelvrij.nl.

Hoog op de agenda

Voor gemeenten en provincies is de wettelijke inspanningsverplichting een nieuwe verantwoordelijkheid. De Provinciale Staten van Drenthe maakt zich in het bijzonder sterk voor deze opgave en heeft medio 2016 een motie aangenomen voor een Toegankelijk Drenthe. In de loop van 2017 organiseert de provincie een masterclass, waarin inzichtelijk wordt gemaakt welke consequenties de ratificatie van het VN-verdrag en de wetgeving over het thema toegankelijkheid voor provinciale beleidsterreinen heeft. Ook gemeenten zijn bezig met verkenningen en voorbereidingen.

Versnellen en verdiepen: samen aan de slag

CMO STAMM onderschrijft het belang van betere toegankelijkheid voor iedereen en draagt graag bij aan bredere bewustwording. Ook willen wij de implementatie helpen versnellen door het delen van kennis. Zo vind je hier onder diverse informatiebronnen, die gemeenten en andere geïnteresseerden verder kunnen helpen.

Graag roepen wij gemeenten op om hun vragen en ervaringen met elkaar en ons te delen. Dit kan via de mail en/of sociale media. Verder overwegen wij een kennisatelier te organiseren, waarin gemeenten, adviesraden, overige belangstellenden en experts met elkaar inzichten en ervaringen uitwisselen. Graag vernemen wij of hier belangstelling voor is.

Wil je meer weten? Kijk dan hier:

• Video: Het VN-verdrag voor mensen met een beperking
• Video: Babbel-box, wat wil je weten over het VN-verdrag?
• Over de campagne Meedoen met een handicap | Wie doen mee? | Zet een streep door discriminatie