Meer zicht op ervaringen van bewoners met zorg

26 januari 2017

Er is nogal wat veranderd op het gebied van zorg. De gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor de zorg en ondersteuning van hun inwoners. Dit is een grote verandering, voor de gemeente zelf én voor de inwoners.

Hoe ervaren cliënten de nieuwe werkwijze? Zij zijn de ervaringsdeskundigen die kunnen vertellen wat er goed gaat, waar ze zich zorgen over maken en wat er beter kan. Een cliëntervaringsonderzoek geeft hier zicht op, het is dus een belangrijk instrument in de monitoring van de situatie en de resultaten van de transities.

Jaarlijkse onderzoeken

In de nieuwe Wmo, Jeugdwet en Participatiewet is bepaald dat gemeenten een representatief cliëntervaringsonderzoek moeten uitvoeren en daarover jaarlijks moeten rapporteren aan de minister. Het onderzoek telt drie hoofdthema’s: het contact met de gemeente, de kwaliteit van de ondersteuning en het effect van de ondersteuning op het leven van de cliënt.

Welke vragen?

De landelijke eisen die worden gesteld aan de cliëntervaringsonderzoeken Wmo en Jeugdwet bepalen voor een groot deel de wijze waarop CMO STAMM het onderzoek uitvoert. Voor participatie liggen er nog geen landelijke richtlijnen.

Voor de maatschappelijke ondersteuning is er een verplichte, gevalideerde standaardvragenlijst.

Voor de jeugdhulp is een modelvragenlijst beschikbaar gesteld, ontwikkeld met St. Alexander en de UvA en getoetst bij een aantal gemeenten. Een belangrijke eis waar dit cliëntervaringsonderzoek aan moet voldoen is dat de anonimiteit van jongeren, die in het geheim jeugdzorg ontvangen gewaarborgd wordt. Afgelopen jaar was het voor de Drentse gemeenten nog niet mogelijk een betrouwbare steekproef te maken waarbij jongeren die anoniem jeugdzorg ontvangen konden worden uitgesloten.

Meer vraag naar kwalitatief onderzoek

Gemeenten willen naast cijfers ook een rijker beeld hebben van de ervaringen van cliënten en burgers en ze kiezen daarom voor een kwalitatieve aanvulling op het kwantitatieve cliëntervaringsonderzoek. Een kwalitatief onderzoek is dan een noodzakelijke aanvulling op de (verplichte) cijfers. Ervaringen en beleving van de cliënt in woorden. CMO STAMM ondersteunt gemeenten hierin.

We voeren voor een aantal gemeenten in 2017 aanvullend kwalitatief onderzoek uit onder cliënten. Wij zijn zeer ervaren met het uitvoeren van kwalitatief onderzoek onder cliënten. Denk hierbij aan focusgroepen, versnellingssessies (digitale brainstorm) en telefonische interviews.

Integraal onderzoek of per apart domein

Gemeenten kunnen ervoor kiezen om aparte cliëntervaringsonderzoeken uit te voeren voor Wmo, Jeugd en Participatie. Of deze onderzoeken meer integraal te organiseren. Bij een integrale benadering worden de verschillende cliëntervaringsonderzoeken zo veel mogelijk op elkaar afgestemd, zowel qua inhoud als qua planning. Dit kan de (kosten-)efficiency en de kwaliteit van de onderzoeken vergroten. En ook niet onbelangrijk; waar mogelijk de cliënten ontlasten, doordat zij minder vragenlijsten hoeven in te vullen.

Onze ervaringen: samen sterk

CMO STAMM en het Sociaal Planbureau Groningen werken op het gebied van de cliëntervaringsonderzoeken voor en samen met de Groningse en Drentse gemeenten. Die gezamenlijke aanpak wordt als erg waardevol ervaren.

De uitkomsten van de cliëntervaringsonderzoeken Wmo presenteren we op http://clientervaringsonderzoek-wmo.nl.

Wilt u meer weten over onze aanpak? Neem dan gerust contact met ons op.