Hoe ziet de gemeente van de toekomst eruit?

7 juni 2018

Overheidsorganisaties zitten in tijden van verandering. Meer taken, grotere gemeenten en slimmer werken met nieuwe informatietechnologieën. Gemeenten trekken hierin steeds meer op met inwoners, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Maar hoe ga je hier als gemeente mee om? Om hier bij stil te staan heeft de VGG op 31 mei jl. de Toogdag Gemeente van de Toekomst georganiseerd. CMO STAMM was één van de sprekers.

Samen vooruitkijken

Tijdens de drukbezochte middag hebben een groot aantal verschillende organisaties hun visie gegeven op de toekomst van de gemeente en hun rol daarin. Bestuurders, ambtenaren, raadsleden, statenleden en maatschappelijke organisaties spraken over de vraag: Hoe ziet uw gemeentelijke organisatie eruit in de toekomst? In drie gespreksrondes werd in kleine groepen gesproken over uiteenlopende onderwerpen.

Van inzicht…

De gemeente van de Toekomst speelt in op de ontwikkelingen die nu spelen. Maar hoe doe je dit en waar houd je rekening mee? CMO STAMM heeft in de gespreksrondes deelnemers meegenomen in de gedachte dat de rol van de gemeente verandert als gevolg van verschillende factoren:

• Demografische ontwikkelingen: een minder aantal werkenden maakt het moeilijker geschikte medewerkers te vinden;
• Technologische ontwikkelingen: inwoners vinden zelf veel informatie op internet en zijn daardoor beter in staat om zelf beslissingen te nemen en zelf oplossingen te vinden voor vragen die zij hebben. Het is ook makkelijker om netwerken met andere inwoners op te starten (WhatsApp, Facebook);
• Opkomst burgerinitiatief: inwoners willen meer regie;
• Vraag naar andere democratische vormen: inwoners willen meer invloed op hun directe omgeving.

…Naar impact

Behoeften in de samenleving zijn aan het veranderen. Inwoners organiseren zich makkelijk via internet en wachten niet af tot de overheid in actie komt. Overal, en op alle mogelijke terreinen, nemen inwoners zelf het initiatief.  Steeds meer gemeenten gaan daarom aan de slag met het thema Overheidsparticipatie.

Hoe werkt overheidsparticipatie?

Voor het slagen en voortbestaan van de democratie is het belangrijk dat zowel de overheid als inwoners een actieve bijdrage leveren aan de samenleving. Bij overheidsparticipatie is sprake van omgekeerde  samenwerking: de overheid participeert in initiatieven van inwoners, geeft deze ruimte en verbindt deze waar mogelijk met elkaar.

Bij overheidsparticipatie draait het om de vraag hoe overheden actieve bewoners kunnen ondersteunen. Faciliteren, organiseren, financieren, kwesties rond regelgeving. Vanuit een gelijkwaardige samenwerking.

Overheidsparticipatie vereist dus flexibiliteit en maatwerk. Doel:

• Toename van betrokkenheid van inwoners bij vraagstukken in hun dorp/wijk;
• Toename van ervaren zeggenschap en eigenaarschap;
• Toename van het lerend vermogen van de gemeentelijke organisatie.

Oefening baart kunst

Deze nieuwe manier van werken is niet iets dat de organisatie zomaar beheerst. Het vereist ‘oefening, professionalisering, systematisering en een voortgaand leerproces’. En het vraagt om andere rollen van ambtenaren, B&W en de gemeenteraad.

CMO STAMM heeft al veel overheidsorganisaties getraind in deze manier van denken en werken. Ben je ook geïnteresseerd of wil je meer informatie? Neem dan contact op met Hermien Maarsingh.

Meer informatie

• Routeplanner Overheidsparticipatie
• Impressie Leergang Overheidsparticipatie met Lef
• Participatie en de rol van de Raad in Ooststellingwerf