Forse toename jongeren met een WW-uitkering

5 juni 2020

In de eerste twee maanden van de ‘intelligente lockdown’ in ons land, is het aantal nieuwe WW-uitkeringen fors gestegen. In vrijwel alle sectoren stijgt nu het aantal werklozen. Vooral jongeren, laagopgeleiden en flexwerkers raken hun baan kwijt. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek en UWV van 20 mei 2020. Wat is nu het beeld voor jongeren tot 25 jaar in de provincies Groningen en Drenthe? Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe bieden inzicht.

Het aantal WW-uitkeringen in Groningen en Drenthe

Landelijk steeg het aantal nieuwe WW-uitkeringen met 74.000. Dat is fors meer dan in maart, toen er 38.000 nieuwe uitkeringen bijkwamen. In alle sectoren en onder alle leeftijdsgroepen neemt de WW toe. Bij jongeren tussen de 15 en 25 jaar is de toename het grootst. In deze groep nam het gemiddeld aantal nieuwe WW-uitkeringen per week toe van 1.900 in maart naar 3.300 in april, een stijging van 75 procent.

In de provincie Groningen lag het totaal aantal aanvragen voor een WW-uitkering bij  jongeren tussen 15 en 25 jaar in de eerste twee maanden van dit jaar net onder de 500. Dat is ongeveer op hetzelfde niveau als begin 2019. In maart en april groeide het aantal nieuwe aanvragen door de coronamaatregelen. In maart waren er in totaal 716 ww-uitkeringen, waarvan 340 nieuwe aanvragen waren. In april waren er zelfs 672 nieuwe aanvragen, waardoor het totaal aantal uitkeringen in april groeide tot 1226. Dat is bijna drie keer zoveel als in april 2019 (441). Veel jongeren moesten hun werk plotseling neerleggen. Zij werkten vooral in de dienstensector.

Net als in de provincie Groningen lag het totaal aantal uitkeringen in de provincie Drenthe bij de jongeren tussen 15 en 25 jaar in de eerste twee maanden van dit jaar op hetzelfde niveau als 2019. Ook in Drenthe groeide het aantal nieuwe aanvragen door de coronamaatregelen in maart en april. In maart waren er in totaal 569 uitkeringen, waarvan 216 nieuwe aanvragen waren. In april groeide het totaal aantal zelfs tot 916, waarvan bijna de helft (467) nieuwe aanvragen waren.

Effecten op werk en inkomen volgens jongeren

Door de versoepelingen van de maatregelen zijn winkels en restaurants weer open. We kunnen hierdoor een kleine daling van de curve verwachten. Het is hierbij echter wel de vraag of het aantal jongeren met een WW-uitkering uiteindelijk weer daalt tot het niveau van voor de coronamaatregelen. Vooral ook omdat de maand september er nog aan komt. Dit is de maand waarin studenten vaak afstuderen en er nog meer jongeren op de arbeidsmarkt komen.

In april vroeg CMO STAMM naar de effecten van corona op deelnemers van het Groninger en het Drentse Panel. Het aantal jongeren dat hieraan deelneemt in het Drentse panel is te laag om de uitkomsten in dit bericht te kunnen presenteren. Binnen het Groninger panel waren er ruim 140 jongeren van 18 – 27 jaar, waarmee we toch iets kunnen zeggen over de effecten op werk en inkomen volgens jongeren zelf.

Van alle respondenten tussen de 18 en 27 jaar gaf 42% aan dat loondienst (48%) en een studenteninkomen (bv. studiefinanciering, bijbaan) de belangrijkste bron van inkomsten is. Op korte termijn maakten zij zich in april nog geen grote zorgen over hun inkomen. De studiefinanciering ging door en de meeste respondenten hadden nog werk, dus inkomsten. 49% van de jongeren tussen de 18 en 27 jaar gaf bovendien aan dat ze minder uitgaven hadden dan anders. Toch was er een groep van 17% die zich meer zorgen maakten over hun financiële situatie dan anders. Daarnaast verwachten meer jongeren (7%) grotere schulden te krijgen dan de 28-jarigen en ouder (4%). Op lange termijn lijkt het echter wel dat jongeren zich zorgen over hun werk en inkomen in de toekomst.

“Niet kunnen afstuderen, niet kunnen werken –> gevolg meer lenen, meer collegegeld betalen en het inkomen missen wat ik anders had gehad als ik klaar was.”

 “Zeer slecht perspectief voor afgestudeerden op de arbeidsmarkt”

– respondenten over negatieve uitkomsten van inkomen tijdens corona

Studenten over hun toekomst

In de panels gaven jongeren aan dat ze bang zijn om studievertraging op te lopen, omdat stages, tentamens of afstudeeronderzoeken niet volgens de gewenste planning door kunnen gaan. Dit kan ertoe leiden dat studenten meer moeten lenen en daarom meer schulden oplopen. Bovendien maken ze zich zorgen over hun kansen op de arbeidsmarkt. Een diploma zonder hiervoor een examen gemaakt te hebben of een stage gevolgd te hebben, zou hun kans op een baan kunnen verkleinen. Vooral omdat de economie al gespannen is met veel jongeren die ineens een WW-uitkering hebben. Maar ook jongeren die nog wel een baan hebben, zijn onzeker over hun toekomst. Zij verwachten minder kans te hebben op een vast contract en hebben het gevoel te stagneren in hun werk. Gemeenten staan voor de uitdaging om jongeren een goede start te geven op de arbeidsmarkt. De huidige situatie vraagt misschien om nieuwe oplossingsrichtingen.