Burgers of beton

5 maart 2015

Een blog door (inmiddels oud-collega) Jan van der Bij

Een zielig gezicht. Naast de Spar staat een winkelpand zonder ogen: voor de ramen zijn planken gespijkerd. En als je even verder loopt kom je nog een paar van die oogloze gebouwen tegen. Behalve de Spar zit er nog een sigarenwinkeltje. Sigaren? Kopen mensen tegenwoordig nog sigaren? En op deze plek? Verder is er eigenlijk geen reden hierheen te komen. Maar je kunt er vandaag de dag wel goed parkeren…
Krimp en crisis hebben hier toegeslagen. Helaas niet de enige plek die er zo uitziet. Als het zo doorgaat sluit dit jaar een kleine duizend winkeliers in ons land de deuren. Hoe wordt zo’n winkelcentrum nu weer bruisend? Hoe ontstaat er weer toeloop? Hoe krijgen we de energie hier terug? Hoe wordt een centrum met een slecht imago weer “eigen”?

Bestuurlijke oplossingen

Bestuurlijk Nederland schiet bij een leeglopend centrum vaak in een bekende kramp. Denkt in megalomane oplossingen. “Er moet een nieuw centrum komen, dat trekt ondernemers en klanten.” “We maken een fietsbrug naar het centrum.” “Met een nieuwe tunnel wordt het centrum veel toegankelijker.” Rode draad: je bent er miljoenen aan kwijt. En er komt geen bewoner aan te pas. Het DNA van het centrum is niet veranderd. Het is slechts plastische chirurgie.

Bruisen met burgers

Echt bruisen doe je met burgers, niet met beton. De combinatie van burgerkracht en ondernemerschap leidt tot een duurzaam fundament onder het centrum. Want met een initiatief van burgers en ondernemers sla je twee vliegen in één klap:

Een krachtige innovatieve aanpak

Het imagoprobleem is voorbij – de centrumgebruikers vormen immers zelf het vliegwiel.
Rode draad: groot maatschappelijk rendement en kostenbesparing voor de overheid.

Lokale kracht van burgers

Wat kunnen burgers en ondernemers nu meer dan bestuurders en vastgoedbeheerders?
Burgers en ondernemers zetten lokale kracht in, kijken naar het centrum vanuit de vraag die er in dorp of wijk is. Bedenken wat ondernomen moet worden en ondernemen het. Verzinnen aan de keukentafel heel andere dingen dan professionals achter een bureau of een tekentafel. Ze gaan voor levendigheid, reuring, kleur, knusheid, gezelligheid, warmte. Weg met de kilte.

Er zit daarbij zoveel initiatief en potentieel ondernemerschap in wijk en dorp. Er lopen zoveel ZZP-ers rond die een onderkomen met uitstraling zoeken. Er is zoveel handel waar nog niet in gehandeld wordt. Er zijn zoveel bewonersbedrijven en wijkondernemingen zonder onderkomen. Er zijn zoveel mensen die een aandeel willen kopen om de supermarkt nieuw leven in te blazen. Er zijn zoveel creatieve geesten die een podium of “etalage” nodig hebben. Er zijn zoveel publieke functies die door bewoners worden overgenomen en juist in een centrum passen, nieuwe ontmoetingsplekken, eetcafé, koffiecorner. Ofwel: nog meer trek naar het centrum.

En als er niet meteen een definitieve invulling voorhanden is, kunnen ondernemers er voor een half jaar hun intrek nemen – en wie weet blijven ze daarna wel, kunnen mensen via een leuke inrichting leren hoe makkelijk je een lege ruimte weer knus en bruikbaar maakt, maken initiatiefnemers een mooie, misschien wel interactieve etalage. Bij dit alles siert het pandeigenaren als zij kritisch naar de marktwaarde en daarmee naar de prijs van hun vastgoed kijken.

Leegstand hoeft niet! Maak van het centrum weer een feestje – breng er beweging in met burgerkracht!