Omgaan met inwonersinitiatieven binnen de woonzorgopgave: tips en inzichten.

In de zomer van 2024 spraken we in Groningen met  inwoners en professionals over de kracht van inwonersinitiatieven binnen de woonzorgopgave. De uitkomsten van deze gesprekken delen we door middel van tips en inzichten die staan gebundeld in een beknopte publicatie. In het rapport zoomen we in op de zachte en meer informele kant van de woonzorgopgave; niet de cijfers en de aantallen, maar de woon(zorg)concepten die ontstaan vanuit inwoners. Inwoners spelen namelijk een steeds grotere rol op dit thema, en de inwonersinitiatieven schieten als paddenstoelen uit de grond. Inwoners komen niet alleen met ideeën en input, maar zetten ook zelf netwerken op, staan aan de lat van de daadwerkelijke bouw, en ontwikkelen zorgzame gemeenschappen.

Uit het onderzoek van Sociaal Planbureau Groningen (onderdeel van CMO STAMM) komt naar voren dat inwoners een drijvende kracht kunnen zijn binnen een dorp, wijk of buurt als het gaat om wonen, welzijn en zorg. De woonconcepten die vanuit inwoners worden geïnitieerd zijn gedragen door het dorp en hebben bijna als vanzelfsprekend een welzijnscomponent geïntegreerd. Het zijn dan misschien niet de aantallen waarmee het zogenaamde ‘bouwen, bouwen, bouwen’ wordt gerealiseerd, maar het zijn wel de woningen die in de brede zin van het woord iets toevoegen aan de buurt.

Succesfactoren voor inwonersinitiatieven

Uit verschillende pilots en onderzoeken naar inwonersinitiatieven op het gebied van wonen komt een aantal succesfactoren naar boven. Factoren waar een inwonersinitiatief aan moet voldoen om een succes te worden zijn:

1. Er is sprake van voldoende draagkracht en lokale inbedding;
2. Het initiatief heeft een trekker met de juiste kwaliteiten;
3. Er is een ‘sterke’ werkgroep actief , een solide kernteam zorgt voor continuïteit en professionaliteit;
4. Er is diversiteit aan relevante kennis en vaardigheden aanwezig;
5. Er zijn korte lijnen en een goede relatie met overheidsinstanties;
6. Er is voldoende tijd, geld en menskracht om te besteden aan het initiatief en er ligt een goed verdienmodel.

Do’s en don’ts voor gemeenten

In de gesprekken zijn verschillende do’s en don’ts naar voren gekomen die gemeenten als houvast kunnen gebruiken bij de omgang met inwonersinitiatieven wonen, welzijn en zorg en bij het schrijven van een woonzorgvisie/uitvoeringsprogramma. Kernwoorden hierbij zijn: transparantie, verwachtingsmanagement en flexibiliteit. Meer specifieke do’s en don’ts lees je in de publicatie.

Lees het volledige rapport ‘Wonen, welzijn, zorg en inwonersinitiatieven’ voor meer details en praktijkvoorbeelden

Inspirerende voorbeelden

Niets spreekt zo tot de verbeelding als een aantal goede en inspirerende voorbeelden. Tijdens het onderzoek zijn we bij verschillende initiatieven langs geweest. We zijn meegenomen in hun traject, mijlpalen, drempels en successen.

Tip aan gemeenten

Laat de regie bij de inwoners. Inwonersinitiatieven hebben baat bij een betrokken gemeente die transparant, flexibel en ondersteunend optreedt.

Groningse vrijwilligers worden vanaf 7 november een maand lang in het zonnetje gezet. Dat gebeurt in aanloop naar de nationale ‘Dag van de vrijwilliger’ op 7 december. De gemeente en provincie Groningen lanceren samen met een tal van maatschappelijke organisaties een waarderingscampagne voor Groningse vrijwilligers. Help je mee om deze campagne tot een groot succes te maken? Met jouw steun maak je zichtbaar hoe belangrijk vrijwilligers zijn voor de Groningse gemeenschap.

Wat houdt de Campagnemaand in?

Omdat de Dag van de Vrijwilliger dit jaar op een zaterdag valt, organiseren de provincie en gemeente Groningen een dag eerder (6 december) verschillende verrassingsacties om vrijwilligers te bedanken.

Lokaal meedoen

Vrijwilligers Groningen voert deze campagne samen met zoveel mogelijk vrijwilligersorganisaties en hun vrijwilligers. Zij stellen diverse middelen gratis ter beschikking, zoals input, materialen en ideeën voor promotie en campagneactiviteiten. Je kunt op jouw eigen manier deelnemen aan de campagnemaand. Hoe meer organisaties en vrijwilligers de campagne ondersteunen, hoe groter de impact en hoe meer mensen geïnspireerd raken om vrijwilligerswerk te doen. Dus doe óók mee!

Podcast Vrijwilligers Groningen

De podcast “Vrijwilligers Groningen” is ook recent gelanceerd. Hierin worden belangrijke onderwerpen besproken over het besturen en toekomstbestendig maken van vrijwilligersorganisaties, met inspirerende voorbeelden van lokale initiatieven.

In deze eerste aflevering gaat Bart Waninge van Vrijwilligers Groningen in gesprek met adviseurs Marcel Endendijk (CMO STAMM) en Erwin Bloeming (Huis voor de Sport Groningen) over toekomstbestendig besturen van vrijwilligersorganisaties. Wat is ervoor nodig om als organisatie stappen verder te zetten? Is het dan altijd nodig om een rechtsvorm te worden? En hoe belangrijk is de cultuur binnen je organisatie?

Aan de hand van de twee mooie voorbeelden van Mirjam Nagelmaker van Stichting Stadjers Hand in Hand en Wendy Mekel van VV Winsum wordt hierover het gesprek gevoerd. Laat je inspireren en ga hierna ook aan de slag met jouw organisatie!

Vrijwilligers Groningen

Vrijwilligers Groningen is een samenwerkingsverband tussen CMO STAMM, Groninger Dorpen, Huis voor de Sport Groningen, KultuurLoket en Landschapsbeheer Groningen en werkt samen met lokale vrijwilligerssteunpunten. Vrijwilligers Groningen wordt gefinancierd door de provincie Groningen.

Dit najaar organiseerden CMO STAMM en de BOKD een netwerkbijeenkomst om Drentse inwonersinitiatieven te ondersteunen en actieve inwoners met elkaar en met relevante advies- en financiële partijen te verbinden, zoals fondsen en overheden. Op de netwerkbijeenkomst stonden inwoners en hun ideeën centraal. 

Het was een geslaagde en informatieve middag met workshops en muziek van Drentse singer-songwriter Christy Boer. Verschillende organisaties waren aanwezig om inwonersinitiatieven te ondersteunen met nieuwe inzichten om verder te komen. Daarnaast was er volop gelegenheid om kennis en ervaringen uit te wisselen.

Renate Snoeijing van het Huus van de Taol interviewde diverse smaakmakers, zoals wethouder van gemeente Midden Drenthe Rico Schans, initiatiefnemer van Plaats de Wereld Johan Westerhof, Hilde Timmermans van de provincie Drenthe met informatie over de mogelijkheden van de Sociale Agenda en Wineke Holtrop van Sport Drenthe over een gezonder aanbod voor buurt- en dorpshuizen. Vera Vos verzorgde twee wervelende workshops met tips en frisse ideeën voor meer samenwerking met jongeren. Adviseurs van de Provincie Drenthe, LEADER, Katalys, CMO STAMM en BOKD, NMF, maar ook Rabobank en Regiobank waren aanwezig met praktische tips. Er werden veel goede gesprekken gevoerd, en er was volop ruimte om plannen te delen en samenwerkingen te bespreken. Dit kan helpen om initiatieven ook echt te realiseren.

Wat speelt er in jouw dorp?

Tijdens de bijeenkomst kwam ook de vraag naar voren: ‘Wat speelt er in jouw dorp?’ Dit leidde tot gesprekken over de zorgen die leven bij actieve inwoners. Er zijn zorgen over de druk op vrijwilligers. Hierdoor wordt het minder aantrekkelijk om je in te zetten voor je gemeenschap. Het zorgt er volgens de aanwezigen ook voor dat jonge en werkende mensen steeds minder actief zijn in besturen van dorpshuizen en dorpsverenigingen. Ook waren er opnieuw zorgen over het totale gebrek aan kansen voor jongeren om in hun eigen dorp te blijven wonen. Hierdoor vergrijzen de Drentse dorpen, staan ouderen er meer alleen voor, en komt de leefbaarheid verder onder druk te staan. Deze zorgen neemt de Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen (LVKK) mee naar Den Haag. Zij blijven aandacht vragen voor betere regelgeving voor vrijwilligers en meer woonkansen voor jonge dorpsbewoners.

Inspiratie, tips en ondersteuning

Voor iedereen met een goed idee die zoekt naar inspiratie, praktische tips en ondersteuning: houd onze agenda in de gaten voor de volgende netwerkbijeenkomst of neem contact op met één van de ondersteunende organisaties. Ook interessant voor initiatieven die meer willen weten over de subsidieregeling bewonersinitiatieven van de provincie Drenthe, of die een goed gesprek willen om te checken of hun initiatief past binnen deze regeling.

Uit onderzoek van Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe blijkt dat vier op de vijf inwoners van Groningen en Drenthe een toename van polarisatie ervaart. In juni 2024 vulden ongeveer 2.500 leden van het Groninger Panel en 2.300 leden van het Drents Panel een vragenlijst in over toenemende tegenstellingen in de samenleving.

Volgens panelleden is polarisatie vooral het gevolg van groeiende onverdraagzaamheid, die vooral zichtbaar is op sociale media en in de traditionele media. Zij zien dit ook terug in de uitingen van politici.

Ervaren polarisatie op vier thema’s

Het onderzoek vraagt respondenten waaraan ze merken dat de polarisatie is toegenomen. De ruim 3.100 open antwoorden zijn over het algemeen samen te vatten in vier hoofdthema’s: 1) toenemende onverdraagzaamheid, 2) politieke polarisatie, 3) culturele en sociale polarisatie en 4) polarisatie in (sociale) media en desinformatie.

Mensen mijden vanwege hun standpunten

De overgrote meerderheid (90%) van de Groningers en Drenten ervaart dat de meningsverschillen over maatschappelijke kwesties in Nederland steeds groter worden. Als gevolg hiervan geeft ruim een kwart van de inwoners aan dat ze bepaalde mensen zijn gaan mijden vanwege hun standpunten. Bij één op de tien mensen gaan de standpunten en meningsverschillen zo ver dat ze zelf haatgevoelens hebben ontwikkeld jegens anderen. Meer dan de helft van de inwoners van Groningen en Drenthe (circa 60%) vindt dat het lijkt alsof je overal een mening over moet hebben en in een discussie altijd een kant moet kiezen. Volgens hen is het lastig om neutraal te blijven; dit wordt ook wel positioneringsdruk genoemd.

Vier op de tien inwoners voelt zich door polarisatie minder veilig

Niet alle Groningers en Drenten voelen zich in elke situatie even vrij om hun mening te delen. Zo geeft slechts 10% aan zich vrij te voelen om hun mening op sociale media te uiten. Bijna twee derde van de Groningers en Drenten ziet de manier waarop mensen tegenwoordig hun mening uiten als een bedreiging voor de democratie. Verder geven vier op de tien Groningers en Drenten aan zich minder veilig te voelen door de toenemende polarisatie, terwijl één op de vijf daar geen last van heeft.

Meeste wrijving wordt ervaren tussen inwoners met en zonder migratieachtergrond

Onderzoekers vroegen Groningers en Drenten om op een schaal van 1 tot en met 10 aan te geven in hoeverre zij wrijving ervaren tussen verschillende groepen in de samenleving zoals bijvoorbeeld tussen ouderen en jongeren, en tussen mannen en vrouwen. Hoe hoger het cijfer, hoe meer wrijving men constateert. De meeste wrijving zien Groningers en Drenten tussen inwoners met en inwoners zonder migratieachtergrond; driekwart van hen geeft hiervoor een score van een zes of hoger. Daarnaast vindt twee derde dat er sprake is van wrijving tussen inwoners van de Randstad en de rest van Nederland.

Wat is polarisatie?

Polarisatie betekent dat men steeds sterker verdeeld raakt in twee tegengestelde groepen, met verschillende meningen of overtuigingen. Dit kan op zich gezond zijn, omdat het verschillende standpunten en invalshoeken laat zien en discussies mogelijk maakt. Maar als mensen alleen nog maar denken in termen van ‘wij’ versus ‘zij’, kan dit leiden tot toenemende spanningen. Iedereen wil dan zijn eigen gelijk halen en luistert niet meer naar de ander.

Rapport

Bekijk het rapport van Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe.

Podcast

We gingen in gesprek met onderzoeker Imke Oosting over de bevindingen uit het rapport.

De Ark voor Mens & Dier uit Stadskanaal is winnaar geworden van de Zo-Kan-Het-Ook Award 2024. Dit initiatief omvat zowel een weggeefwinkel als een plek waar mensen terecht kunnen voor hulp bij een verhuizing of ontruiming.

De winnaar werd bekend gemaakt met een feestelijke uitreiking tijdens het symposium ‘KansArm?’ van museum De Proefkolonie in Frederiksoord. De Ark voor Mens & Dier ontvangt niet alleen een prachtig aandenken in de vorm van een beeldje, maar ook een welverdiend geldbedrag van 500 euro, om hun waardevolle werk voort te zetten.

De Ark voor Mens & Dier is een particulier initiatief, volledig gerund door vrijwilligers. Binqnenkort willen ze graag een stichting worden. De organisatie werd op 11 oktober al verrast met het mooie nieuws, wat terug te zien is in deze ontroerende video:

De afgelopen periode konden mensen of initiatieven voor de award genomineerd worden die op een mooie manier bijdragen aan het verlichten van armoede in Groningen of Drenthe.

“Er wordt echt gekeken naar de situatie. Er zit geen vorm van uitsluiting in. Er wordt niet gepamperd, maar gekeken wat er nodig is. Daarmee worden mensen in hun kracht gezet. Het is een aanpak van armoede in de breedste zin van het woord, het gaat niet specifiek om geld”, aldus de jury.

De Zo-Kan-Het-Ook Award 2024 is onderdeel van het project Sterke Verhalen en wordt ondersteund door de gemeente Groningen, gemeente Coevorden, gemeente Oldambt, gemeente Hoogeveen, Noorderpoort, Welstad, CMO STAMM en de Alliantie van Kracht.

Er staan vier nieuwe podcasts online van de podcastreeks van Sterke Verhalen. Met Sterke Verhalen willen we mensen bewust laten worden dat armoede meer is dan een gebrek aan geld alleen. En willen we vertellen hoe er anders kan worden omgegaan met problemen rondom armoede. Vanuit ervaringsdeskundigen, maar ook door in gesprek te gaan met mensen die mooie dingen hebben opgezet om mensen te helpen. Zoals maatschappelijke projecten of nieuw overheidsbeleid.

De vier nieuwe podcasts

In één van de afleveringen gaan adviseur Marike Broekema en ervaringsdeskundige Karin van der Hende in gesprek met de Groningse wethouder Eelco Eikenaar. Het armoedebeleid valt onder zijn hoede en hij probeert in de gemeente Groningen dingen anders aan te pakken. Wat drijft hem? En hoe wil hij de dingen anders gaan doen?

Ook hoor je een aflevering met kapster Sandra Groenendal. Sandra heeft zelf genoeg meegemaakt. Ze weet daardoor als geen ander hoe belangrijk het is om je mooi te blijven voelen. Voor veel mensen is de kapper te duur. Daarom is Sandra een kapsalon begonnen in haar garage, waar ze mensen met een smalle beurs gratis knipt. Karin en Marike gaan met haar in gesprek waarom ze dit initiatief is begonnen en wat ze zoal tegenkomt in haar stoel.

Je kunt ook luisteren naar het krachtverhaal van Miranda. Miranda kende een moeilijke periode. Zij vertelt in deze podcastaflevering wat het omslagpunt was waardoor er verandering kwam. Een gesprek waarin hoop voorop staat.

Ook gingen Marike en Karin in gesprek met Gea Topelen. Gea is vanuit haar eigen ervaring in armoede en sociale uitsluiting haar initiatief van Gea’s Weggeefwinkel gestart. Inmiddels is dit een stichting en is ze vijf jaar later een druk bezochte plek. Waarom is Gea de weggeefwinkel gestart? En wat komt ze zoal tegen?

Podcastreeks Sterke Verhalen

Luister alle afleveringen, en ook de podcasts van de vorige jaren, op het kanaal van Sterke Verhalen op Spotify:

Of luister het op de website van Spotify for Podcasters: https://podcasters.spotify.com/pod/show/sterke-verhalen-noord

Meepraten

Wil je ook meepraten over dit onderwerp? Kom dan naar een van de Sterke Verhalen bijeenkomsten:

• dinsdag 15 oktober 2024, Bij Van Houten in Groningen
• dinsdag 22 oktober 2024, Northbase Inloophuis in Winschoten
• donderdag 24 oktober 2024, Raadszaal gemeente Coevorden in Coevorden
• donderdag 14 november 2024, Werkcafé gemeente Hoogeveen in Hoogeveen

Meld je aan via alliantievankracht.nl/sterkeverhalen

Deze podcast wordt ondersteund door de gemeente Groningen, gemeente Coevorden, gemeente Oldambt, gemeente Hoogeveen, Noorderpoort, Welstad, CMO STAMM en de Alliantie van Kracht.

Acht nieuwe Vertrouwenscontactpersonen (VCP’s) in Groningen behaalden op 27 september 2024 met succes hun certificering. Onder begeleiding van Petra Hoekstra van de Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) rondde de groep de training af in Ten Boer.

De deelnemers ontvingen niet alleen een introductie over de rol, taken en verantwoordelijkheden van een VCP, maar oefenden ook met verschillende praktijkcasussen. Het doel was om hen te versterken in hun belangrijke rol, waaronder het werken aan preventie binnen verenigingen en organisaties. Een essentieel onderdeel is het opstellen van duidelijke gedragsregels en het regelmatig bespreken hiervan met nieuwe en bestaande vrijwilligers.

Deze training is onderdeel van een breder initiatief van Vrijwilligers Groningen om sport-, dorps- en culturele verenigingen en burgerinitiatieven te ondersteunen bij het vinden, binden, opleiden en waarderen van vrijwilligers.

Vrijwilligers Groningen

Vrijwilligers Groningen geeft sport-, dorps-, culturele verenigingen en burgerinitiatieven impulsen voor het vinden, binden, opleiden en waarderen van vrijwilligers. Dit doen ze door ondersteuning op maat, ze zetten vrijwilligers in het zonnetje en organiseren kennis- en leersessies op allerlei onderwerpen voor de huidige besturen en andere vrijwilligers. Daarbij zoeken ze samenwerking met de gemeentelijke vrijwilligerssteunpunten en andere nationale en lokale vrijwilligersondersteuning. Het project is een initiatief van provincie Groningen, Groninger Dorpen, Huis voor de Sport Groningen, CMO STAMM en KultuurLoket.

Het Beweegreis Festival, dat op donderdag 11 juli plaatsvond in het sportpark Stadsbroek in Assen, was een inspirerend evenement gericht op het bevorderen van beweging en een gezonde levensstijl in Drenthe. CMO STAMM, Hanzehogeschool en SportDrenthe organiseerden dit festival om de resultaten van de opleiding ‘De Beweegreis’ en plannen voor toekomstig sport- en beweegbeleid te presenteren. Met meer dan 120 aanwezigen, waaronder professionals en deelnemers uit verschillende beweegclubs, bood het festival een platform voor inspiratie en participatie.

De gehele middag stond het sportpark in het teken van inspiratie en participatie. De bezoekers werden aangespoord hun stem te laten horen en te leren van de ervaringen van de deelnemers aan de opleiding ‘De Beweegreis’. Deze opleiding richt zich op professionals in sport, welzijn en zorg, en helpt hen beweegactiviteiten te ontwikkelen en netwerken te creëren waarin iedereen zich thuis voelt. Dit is essentieel, aangezien slechts de helft van de inwoners van Drenthe voldoet aan de Beweegnorm en 35% zich niet aangesproken voelt door het huidige sportaanbod.

Tijdens de middag werden bezoekers betrokken bij verschillende activiteiten, zoals de BouwBattle, waarin teams van experts hun visie voor het beweegbeleid van 2025-2028 presenteerden. Het evenement omvatte ook het Rondje Beweegreis, waar deelnemers de resultaten van hun opleiding presenteerden, gebaseerd op de Design Thinking-methode. De Beweegmarkt bood daarnaast een plek waar aanwezigen kennis konden maken met diverse beweegactiviteiten en organisaties.

Het festival benadrukte de noodzaak om beweging te bevorderen, aangezien een aanzienlijk deel van de bevolking in Drenthe niet voldoet aan de Beweegnorm. De positieve reacties en het enthousiasme van de deelnemers lieten zien dat door samenwerking en innovatieve ideeën een inclusieve en gezonde omgeving mogelijk is.

 

Op 11 september organiseerde het Bondgenootschap voor een geletterd Drenthe in Hoogeveen een inspirerende bijeenkomst met regionale werkgevers, ervaringsdeskundigen, onderwijs, gemeenten en taalhuizen met het thema: “Werknemersvaardigheden, onderdeel van basisvaardigheden!”. Tijdens de middag werd benadrukt hoe werkgevers én werknemers kunnen bijdragen aan het versterken van basisvaardigheden. Esther Rodenburg, adviseur CMO STAMM, was dagvoorzitter.

Laaggeletterdheid herkennen en erkennen

De sprekers deelden hun ervaringen en inzichten, waarbij de nadruk lag op het herkennen van laaggeletterdheid en hoe je hier als werkgever mee aan de slag kunt gaan. In dit kader deelde Erik Bruins de aanpak van Fokker. Nieuwe werknemers bij Fokker leggen een taaltest, de zogenoemde taalmeter, af om hun taalniveau te bepalen. Als daaruit blijkt dat er ondersteuning nodig is, vragen ze de werknemer of deze hulp nodig heeft. De taalmeter is geen onderdeel van het proces om sollicitanten te beoordelen en het is aan de werknemer zelf om te beslissen of hij/zij daar wel of niet aan wil werken.

Ervaringsdeskundige Dennis vertelde over zijn rol als taalambassadeur bij het bedrijf Atalian. Hij werd betrokken bij vergaderingen over verschillende onderwerpen, zoals kerstpakketten. Hij adviseerde het bedrijf onder andere hoe ze laaggeletterdheid kunnen herkennen en wat ze kunnen verbeteren. Ook liep hij mee met medewerkers om te kijken waar zij tegenaan lopen en wat anders zou kunnen. Binnenkort begint hij bij een nieuwe werkgever, de gemeente Emmen.

Ook werd de glossy De Dennis gepresenteerd. Het tijdschrift toont de verschillende talenten van Dennis. Het laat zien hoe toegewijd deze taalheld is om werkgevers en organisaties te laten zien wat mensen met een tekort aan basisvaardigheden, met wat hulp, kunnen betekenen voor hun bedrijf. Het tijdschrift is bedoeld voor taalambassadeurs, toeleiders, organisaties,  bedrijven en gemeenten maar zeker ook voor aarzelende lezers. De glossy bevat QR-codes naar filmpjes die veel informatie bevatten en helpen bij het lezen.

Gea vertelde hoe ze jarenlang worstelde met lezen en schrijven, maar kreeg dit alsnog onder de knie. Ze schreef het boek ‘Waarom ik’, een verhaal over pesten. Ook won zij dit jaar de landelijke Taalheldenprijs, net als Dennis in 2023.

Raymond Wanders, wethouder gemeente Emmen en voorzitter van het Bondgenootschap: “Iedereen verwerkt informatie anders. Door hierop in te spelen, help je mensen beter begrijpen. Als je in het buitenland een toilet zoekt, kijk je zelf bijvoorbeeld ook eerder naar een pictogram van het toilet”.

Wat kun je als ondernemer en werkgever doen?

• Maak laaggeletterdheid bespreekbaar. Niet alleen binnen je bedrijf, maar ook bij andere ondernemers. Het gaat vooral om de bewustwording dat dit veel in de maatschappij speelt.
• Laat je ook vooral inspireren door collega-ondernemers.
• Neem in het onboardingsproces mee wat het bedrijf hierin kan betekenen voor een goede start en bied de mogelijkheid om te blijven leren en de basisvaardigheden te versterken.
• Communiceer op een zo begrijpelijk mogelijke manier op B1-niveau en zorg dat alle medewerkers mee kunnen communiceren met de middelen die er zijn.
• Train het management en anderen om simpelere taal te gebruiken, ook voor interne communicatie, instructies en brieven naar externen.
• Ga het gesprek aan en benoem het. Vaak vindt een laaggeletterde het prettig dat iemand het durft te vragen en dat daar ook aandacht voor is.
• Zet taalambassadeurs in. Vraag werknemers of ze taalambassadeur willen worden en ondersteun ze hierin.
• Maak video’s om informatie uit te leggen.
• Geef de aanpak structureel een plek in de organisatie.

Netwerkborrel en De Escape Koffer

Na een boeiende paneldiscussie volgde een netwerkborrel, waar deelnemers de gelegenheid kregen om elkaar beter te leren kennen en verder in gesprek te gaan. Tijdens de borrel was het ook mogelijk om te ervaren hoe het is om moeite te hebben met lezen en schrijven door het spelen van De Escape Koffer. Dit werd als zeer waardevol ervaren.

Over het Bondgenootschap voor een geletterd Drenthe

Het Bondgenootschap is een verzameling van bedrijven, gemeenten en instellingen die zich sterk maken om laaggeletterdheid aan te pakken, binnen en buiten hun eigen organisatie. Er zijn op dit moment ruim 120 bondgenoten aangesloten, waaronder CMO STAMM. Ook bondgenoot worden? Neem contact op met geletterddrenthe@outlook.com.

www.naareengeletterddrenthe.nl.

Bekijk de foto’s die een impressie geven van het Bondgenotencafé

Al sinds jaar en dag is CMO STAMM lid van het YES Forum. Een Europees netwerk van organisaties die werken met en voor jongeren uit kwetsbare achtergronden. Samen met verschillende leden uit heel Europa streven we naar een betrokken cultuur waarin jongeren worden aangemoedigd om een stem te hebben en betrokken te zijn bij beslissingen die hun leven beïnvloeden.

Door lid te zijn van het YES Forum proberen we andere landen te inspireren met ons werk in Groningen en Drenthe en halen we tegelijkertijd inspiratie op van leden uit andere landen. Hoe gaan zij te werk op het gebied van jongerenparticipatie en jeugdhulp?

Annett Wiedermann is projectmanager en directeur van het YES Forum. We stelden haar een aantal vragen om de lezers van dit artikel meer te weten te laten komen over het YES-Forum.

Wat doet het YES Forum?

“Bij YES Forum werken we aan de ondersteuning en bevordering van jongeren met minder kansen. Sinds 2002 brengen we organisaties uit heel Europa samen om kwetsbare jongeren te helpen hun kansen in het leven te verbeteren. Onze focus ligt op het bevorderen van sociale inclusie en het ontwikkelen van professionele vaardigheden om armoede en ongelijkheid te bestrijden via onderwijs en training, jeugdwerkgelegenheid en jeugdparticipatie.

We richten ons op twee belangrijke groepen: jongeren die een moeilijke overgang naar volwassenheid doormaken en de professionals die hen ondersteunen, zoals jeugd- en sociaalwerkers.

Voor de jongeren:

We maken kwetsbare jongeren sterker. Dit zijn vaak jongeren uit de zorg of uit lage-inkomensgezinnen, die te maken hebben met uitdagingen zoals armoede, werkloosheid en discriminatie. We helpen hen belangrijke vaardigheden te verwerven voor onderwijs, training en werkgelegenheid om hun sociale inclusie en kansen te vergroten.

Voor de professionals:

Onze leden hebben veel ervaring in het ondersteunen van kwetsbare jongeren, waaronder jongeren die niet in onderwijs, werk of training zitten (NEETs). Ze bieden begeleiding, jeugdzorg, gemeenschapsdiensten en nemen deel aan innovatieve projecten op het gebied van jeugdonderwijs, training, werkgelegenheid en sociale inclusie. We ondersteunen deze professionals met mobiliteitsmogelijkheden, intergenerationele uitwisselingen, peer learning en capaciteitsopbouwactiviteiten.

Activiteiten en doelen:

We creëren ruimtes voor peer learning en het delen van best practices onder jeugd- en sociaalwerkers. Voor jongeren richten we ons op de ontwikkeling van vaardigheden zoals teamwork, kritisch denken en probleemoplossend vermogen, zoals aanbevolen door de European Skills Agenda. Door zowel formele als niet-formele leerervaringen aan te bieden, bevorderen we sociale inclusie en actieve deelname in de samenleving, wat bijdraagt aan de uitvoering van het Actieplan van de Europese pijler van sociale rechten.

Kortom, YES Forum draait om het geven van de benodigde tools aan kwetsbare jongeren voor succes en het ondersteunen van professionals in het nog beter uitvoeren van hun werk.”

Wat is de grootste uitdaging voor YES Forum in de komende jaren?

“Op dit moment staan ​​we voor twee belangrijke uitdagingen: het aanpassen aan nieuwe trends op de arbeidsmarkt en het beheren van budgetbeperkingen.

Nieuwe trends op de arbeidsmarkt:

De snelle vooruitgang van digitalisering, kunstmatige intelligentie en de groene transitie transformeert de arbeidsmarkt. Hoewel deze veranderingen spannende kansen bieden, vormen ze ook uitdagingen voor ons werk en de jongeren die we ondersteunen. Veel kwetsbare jongeren hebben mogelijk geen toegang tot de middelen en training die nodig zijn om te gedijen in deze nieuwe omgevingen. Het is essentieel dat we voorop blijven lopen bij deze trends en ervoor zorgen dat onze programma’s jongeren uitrusten met de vaardigheden en kennis die nodig zijn om te slagen in een snel veranderende arbeidsmarkt.

Budgetbeperkingen:

Een andere belangrijke uitdaging is de voortdurende budgetbeperkingen, die ons vermogen om hoogwaardig werk te leveren beïnvloeden. Bezuinigingen op financiering beperken de capaciteit van zowel YES Forum als onze leden om essentiële diensten en ondersteuning te bieden. Deze financiële druk maakt het moeilijker om nieuwe initiatieven te ontwikkelen en bestaande programma’s te handhaven, wat invloed heeft op de kwetsbare jongeren die afhankelijk zijn van onze hulp. Om een positieve impact te blijven maken, moeten we innovatieve manieren vinden om financiering veilig te stellen en onze middelen optimaal te benutten.”

Wat zijn je ervaringen met CMO STAMM door de jaren heen?

“CMO STAMM was een van de eerste leden die YES Forum vormgaven in de beginjaren. Ze deden dit door medewerkers te ondersteunen die vrijwillig zitting namen in het YES Forum-bestuur, zoals collega Rika Ringersma, die in 2011 een Grundtvig Learning Partnership startte over het verbeteren van interculturele competenties. Deze samenwerking tussen YES Forum-netwerkleden diende als een goed voorbeeld van internationale samenwerking.

2021 was een overgangsjaar naar het nieuwe Meerjarig Financieel Kader van de EU en dus naar nieuwe EU-programma’s. YES Forum moest haar activiteiten aanpassen. Tot die tijd ontving YES Forum institutionele steun van Erasmus+ central calls en Civil Society Cooperation op het gebied van Jeugd. Sinds 2022 worden de netwerkactiviteiten van YES Forum rechtstreeks ondersteund door ESF+, specifiek onder de pijler Werkgelegenheid en Sociale Innovatie (EaSI). Het aanvragen van deze subsidie was een strategische beslissing van het YES Forum-bestuur, gesteund door professioneel advies van Henk ten Brinke van CMO STAMM (onlangs gepensioneerd).”

Wat zou je graag verder willen ontwikkelen in de komende jaren?

“In de komende jaren streeft YES Forum ernaar verschillende kerngebieden verder te ontwikkelen om onze impact te vergroten en de ondersteuning voor jongeren met minder kansen te verbeteren.

Versterken van samenwerking binnen het netwerk:

De nauwe samenwerking tussen onze leden maakt YES Forum uniek. Door uitwisselingen tussen professionals en jongeren te bevorderen, dragen we bij aan de opbouw van een sterker sociaal Europa en verbeteren we de kwaliteit van het Europese sociale en jeugdwerk. Ons doel is om nauw samen te blijven werken met onze leden, nieuwe en innovatieve manieren te verkennen om organisaties uit heel Europa met elkaar te verbinden.

Implementeren van goede praktijkvoorbeelden om sociale uitdagingen aan te pakken vanuit de groene transitie:

We zijn vastbesloten om de sociale uitdagingen die voortkomen uit de groene transitie aan te pakken. Zo bood ons recente Jaarlijkse Evenement in Piteå, Zweden (11-13 juni 2024), waardevolle inzichten in hoe de ontwikkeling van de groene industrie Noord-Zweden beïnvloedt. We streven ernaar om goede praktijkvoorbeelden te blijven delen en implementeren om ervoor te zorgen dat de groene transitie alle leden van de samenleving ten goede komt.

Kritische benadering van AI en digitalisering:

Technologische innovaties zoals AI en digitalisering zijn essentieel in ons leven, en we vinden het belangrijk om deze tools kritisch te benaderen. We pleiten voor een analyse van de voordelen en risico’s om hun potentieel maximaal te benutten, terwijl we toenemende ongelijkheden vermijden. Onze visie is een digitaal inclusieve samenleving in Europa, waar inclusie en toegankelijkheid voorop staan en kwetsbare groepen, vooral jongeren, worden versterkt door verbeterde digitale geletterdheid.

Ons aankomend evenement, “Sociale cohesie in de digitale transitie: Burgers versterken voor verbeterde dialoog en wederzijds leren in een inclusief Europa” (19 – 20 november 2024, Brussel, BE), richt zich op de cruciale rol van jonge burgers in het vormgeven van deze transitie en het waarborgen van het welzijn van alle leden van de samenleving binnen het kader van het bouwen van een eerlijker en inclusiever Europese Unie.”

Wil je meer weten over het YES Forum neem contact op met Evelien Mulder.

We stellen het zeer op prijs als je deze flyer zo veel mogelijk in jouw vrijwilligersnetwerk wilt verspreiden! Alvast heel erg bedankt.

Op initiatief van de Alliantie Drentse Zorg met Ouderen (waar CMO STAMM partner van is) heeft een inwonerspanel bestaande uit mantelzorgers met ervaringskennis, begeleid door Proscoop en Zorgbelang Drenthe, een animatie en folder ontwikkeld die inwoners de weg wijst naar onafhankelijke cliëntondersteuning. Met deze informatie kunnen mensen gemakkelijker en sneller de juiste ondersteuning vinden die hen kan helpen om de zorg voor zichzelf of een naaste goed te regelen.

Ondersteuning bij het regelen van zorg

Steeds meer inwoners doen een beroep op hulp, begeleiding of zorg. Het regelen van deze zorg is niet eenvoudig. Er zijn verschillende wetten, procedures en kaders. Om inwoners op weg te helpen is nu een aansprekende folder en animatie ontwikkeld. Het belangrijkste doel van deze publieksinformatie is om de drempel te verlagen voor mensen die ondersteuning nodig hebben bij het regelen van zorg. Vaak weten mensen niet waar ze moeten beginnen en wat er allemaal mogelijk is. Met de nieuwe folder en animatie willen de organisaties ervoor zorgen dat inwoners de weg naar een onafhankelijke cliëntondersteuner gemakkelijker kunnen vinden. Een cliëntondersteuner heeft de expertise om inwoners persoonlijk te ondersteunen. Bijvoorbeeld door informatie en advies te geven en te ondersteunen bij gesprekken. Dit bespaart niet alleen tijd, maar zorgt er ook voor dat de inwoner zich beter gehoord voelt en sneller de juiste hulp of zorg krijgt.

Mieke Sol: “Het is heel belangrijk dat mensen die te maken krijgen met een toenemende zorgvraag snel bij de juiste persoon terecht komen die ze verder kan helpen. In zo’n situatie heb je al heel veel op je bord liggen.”

Co-creatiesessies met inwoners

Samen met ouderen uit Drenthe is er een informatieve folder en een animatie ontwikkeld. Proscoop en Zorgbelang Drenthe hebben het inwonerspanel gedurende dit proces begeleid samen met Fer Elzinga, een striptekenaar die op creatieve wijze de belangrijkste informatie in beeld heeft gebracht. De samenwerking met ouderen in Drenthe heeft laten zien hoe waardevol het is om inwoners met ervaring bij het proces te betrekken. Dankzij hun feedback en ideeën is er publieksinformatie ontwikkeld die echt aansluit bij de leefwereld van de inwoners. Dit initiatief is mede mogelijk gemaakt door een subsidie vanuit de Provincie Drenthe.

Wethouder Joop Slomp: “Het is heel mooi dat deze publiekinformatie samen met de inwoners ontwikkeld is. Nu is de uitdaging om deze informatie goed  zichtbaar en vindbaar te houden voor inwoners van Drenthe.”

De Alliantie Drentse Zorg met Ouderen nodigt iedereen van harte uit om de folder en animatie te bekijken en breed te verspreiden op plaatsen waar mensen komen met vragen rond het regelen van hulp, begeleiding en zorg. Dit wordt vaak vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Wet langdurige zorg (Wlz) geregeld. Zowel de folder (ook een exemplaar om te laten drukken!) als de animatie zijn beschikbaar op de website van Zorgbelang Drenthe Vanaf medio juli zijn de folders bij alle gemeenten in Drenthe te verkrijgen. Bekijk de folder en animatie alvast hieronder:

Bekijk de animatie

Download de folder als pdf

Klik op afbeelding voor download (pdf)

Meer informatie over Wmo-Wlz?

Het Kennisdocument Wmo-Wlz en de routekaart Wmo-Wlz geven een heldere beschrijving van de indicaties, mogelijkheden en te zetten stappen voor het regelen van een Wl-indicatie.

Het kennisdocument en de routekaart is ontwikkeld in samenwerking met verschillende sectoren: gemeenten, VVT, zorgverzekeraar, Denktank 60+, Zorgbelang Drenthe, CIZ, CMO STAMM en Trendbureau Drenthe, onder redactie van Proscoop. Vanuit de verschillende perspectieven is meegeschreven en meegelezen.

Uit onderzoek onder 224 sport-, dorps- en culturele verenigingen en andere initiatieven blijkt dat 73% van de Groninger verenigingen op zoek is naar nieuwe vrijwilligers. Huis voor de Sport Groningen, Groninger Dorpen, CMO STAMM en KultuurLoket (VRIJDAG) deden, in opdracht van de provincie Groningen, onderzoek naar de staat van vrijwilligersorganisaties in Groningen. 224 verenigingen werkten mee aan het onderzoek dat zich richtte op het vinden, binden, opleiden en waarderen van vrijwilligers.

Saamhorigheid, gezelligheid en een zinvolle bijdrage willen leveren zijn nog altijd de belangrijkste redenen waarom mensen vrijwilligerswerk willen doen voor hun club. Toch heeft 73% van de verenigingen een gebrek aan helpende handen. Bij 44% van de verenigingen staat het water aan hun lippen, zij geven aan hulp nodig te hebben bij het vinden en binden van vrijwilligers. 41% heeft de wens om vernieuwingen aan te brengen in het bestuur. Op basis van deze resultaten gaan de steuninstellingen de provincie in om huidige besturen te ondersteunen en inspireren.

Vrijwilligers maken het verschil

Zowel bij sport-, dorps- en culturele verenigingen als bij burgerinitiatieven draait een groot deel van de werkzaamheden op vrijwillige inzet van leden. Zij zorgen er mede voor dat Groningen een bruisende provincie is om te wonen. Zij zijn belangrijke brandstof voor saamhorigheid in veel dorpen en buurten en maken het mogelijk dat er toegankelijke vrijetijdsbestedingen zijn in de provincie. Maar het verenigingsleven, blijkt uit dit onderzoek, staat onder druk. Een positieve noot uit het onderzoek: “voor afgebakende taken of éénmalige events is het makkelijker om vrijwilligers te vinden, voor langere klussen is het lastiger.”

Toekomstbestendige verenigingen

De vier organisaties die het onderzoek uitvoerden gaan de komende maanden de provincie door – vaak in samenwerking met de gemeentelijke vrijwilligerssteunpunten – om besturen te ondersteunen en adviseren. Ook bieden ze tal van workshops en trainingen om verenigingen toekomstbestendig te maken en houden. Ook geven zij gehoor aan de 43% van de verenigingen die aangeven behoefte te hebben aan leuke ideeën voor waardering van vrijwilligers. In de maand voorafgaand aan de Dag van de Vrijwilliger (7 december) kunnen de verenigingen gebruik maken van een pakket waarderingsmiddelen die speciaal voor Groningen ontwikkeld worden.

Vrijwilligers Groningen

Vrijwilligers Groningen geeft sport-, dorps-, culturele verenigingen en burgerinitiatieven impulsen voor het vinden, binden, opleiden en waarderen van vrijwilligers. Dit doen ze door ondersteuning op maat, ze zetten vrijwilligers in het zonnetje en organiseren kennis- en leersessies op allerlei onderwerpen voor de huidige besturen en andere vrijwilligers. Daarbij zoeken ze samenwerking met de gemeentelijke vrijwilligerssteunpunten en andere nationale en lokale vrijwilligersondersteuning. Het project is een initiatief van provincie Groningen, Groninger Dorpen, Huis voor de Sport Groningen, CMO STAMM en KultuurLoket.