Omgaan met inwonersinitiatieven binnen de woonzorgopgave: tips en inzichten.
In de zomer van 2024 spraken we in Groningen met inwoners en professionals over de kracht van inwonersinitiatieven binnen de woonzorgopgave. De uitkomsten van deze gesprekken delen we door middel van tips en inzichten die staan gebundeld in een beknopte publicatie. In het rapport zoomen we in op de zachte en meer informele kant van de woonzorgopgave; niet de cijfers en de aantallen, maar de woon(zorg)concepten die ontstaan vanuit inwoners. Inwoners spelen namelijk een steeds grotere rol op dit thema, en de inwonersinitiatieven schieten als paddenstoelen uit de grond. Inwoners komen niet alleen met ideeën en input, maar zetten ook zelf netwerken op, staan aan de lat van de daadwerkelijke bouw, en ontwikkelen zorgzame gemeenschappen.
Uit het onderzoek van Sociaal Planbureau Groningen (onderdeel van CMO STAMM) komt naar voren dat inwoners een drijvende kracht kunnen zijn binnen een dorp, wijk of buurt als het gaat om wonen, welzijn en zorg. De woonconcepten die vanuit inwoners worden geïnitieerd zijn gedragen door het dorp en hebben bijna als vanzelfsprekend een welzijnscomponent geïntegreerd. Het zijn dan misschien niet de aantallen waarmee het zogenaamde ‘bouwen, bouwen, bouwen’ wordt gerealiseerd, maar het zijn wel de woningen die in de brede zin van het woord iets toevoegen aan de buurt.
Succesfactoren voor inwonersinitiatieven
Uit verschillende pilots en onderzoeken naar inwonersinitiatieven op het gebied van wonen komt een aantal succesfactoren naar boven. Factoren waar een inwonersinitiatief aan moet voldoen om een succes te worden zijn:
Er is sprake van voldoende draagkracht en lokale inbedding;
Het initiatief heeft een trekker met de juiste kwaliteiten;
Er is een ‘sterke’ werkgroep actief , een solide kernteam zorgt voor continuïteit en professionaliteit;
Er is diversiteit aan relevante kennis en vaardigheden aanwezig;
Er zijn korte lijnen en een goede relatie met overheidsinstanties;
Er is voldoende tijd, geld en menskracht om te besteden aan het initiatief en er ligt een goed verdienmodel.
Do’s en don’ts voor gemeenten
In de gesprekken zijn verschillende do’s en don’ts naar voren gekomen die gemeenten als houvast kunnen gebruiken bij de omgang met inwonersinitiatieven wonen, welzijn en zorg en bij het schrijven van een woonzorgvisie/uitvoeringsprogramma. Kernwoorden hierbij zijn: transparantie, verwachtingsmanagement en flexibiliteit. Meer specifieke do’s en don’ts lees je in de publicatie.
Niets spreekt zo tot de verbeelding als een aantal goede en inspirerende voorbeelden. Tijdens het onderzoek zijn we bij verschillende initiatieven langs geweest. We zijn meegenomen in hun traject, mijlpalen, drempels en successen.
Tip aan gemeenten
Laat de regie bij de inwoners. Inwonersinitiatieven hebben baat bij een betrokken gemeente die transparant, flexibel en ondersteunend optreedt.
Groningse vrijwilligers worden vanaf 7 november een maand lang in het zonnetje gezet. Dat gebeurt in aanloop naar de nationale ‘Dag van de vrijwilliger’ op 7 december. De gemeente en provincie Groningen lanceren samen met een tal van maatschappelijke organisaties een waarderingscampagne voor Groningse vrijwilligers. Help je mee om deze campagne tot een groot succes te maken? Met jouw steun maak je zichtbaar hoe belangrijk vrijwilligers zijn voor de Groningse gemeenschap.
Wat houdt de Campagnemaand in?
De campagnemaand staat in het teken van het waarderen van alle geweldige vrijwilligers in Groningen en het inspireren van anderen om vrijwilligerswerk te gaan doen. De waarderingscampagne voor vrijwilligers is een initiatief van Groninger Dorpen, Huis voor de Sport Groningen, CMO STAMM, KultuurLoket, Link050, Stichting Present, Landschapsbeheer Groningen en Humanitas. De provincie en de gemeente Groningen ondersteunen de campagne. Met de campagne roepen zij iedereen – van organisaties en verenigingen tot particulieren – op om een vrijwilliger te bedanken en zichtbaar te maken hoe waardevol hun werk is.
Vrijwilligers maken Groningen mooier, zowel provincie als stad. Deze mensen zetten zich belangeloos in, gedreven door liefde en aandacht voor anderen, ze doen dit ‘er gewoon bij’. Omdat we hen nog steeds willen bedanken, doen we dat ook gewoon. Iedere vrijwilliger verdient het om af en toe waardering te ontvangen.
Ken je een vrijwilliger die een bedankje verdient? Verras diegene dan met een speciaal ontworpen Groningse bedankkaart. Laat deze ansichtkaarten op 7 december bij hen op de mat vallen. De gratis ansichtkaarten zijn op te halen in alle bibliotheken in de stad en provincie (met uitzondering van Het Forum).
Liever digitaal iemand een pluim geven? Plaats de naam van jouw favoriete vrijwilliger op de digitale Wall of Fame en deel waarom deze persoon een topper is, of waarom hun werk zo belangrijk en mooi is. Deze muur benadrukt de bijdrage en impact van vrijwilligerswerk op alle Groningers.
Omdat de Dag van de Vrijwilliger dit jaar op een zaterdag valt, organiseren de provincie en gemeente Groningen een dag eerder (6 december) verschillende verrassingsacties om vrijwilligers te bedanken.
Lokaal meedoen
Vrijwilligers Groningen voert deze campagne samen met zoveel mogelijk vrijwilligersorganisaties en hun vrijwilligers. Zij stellen diverse middelen gratis ter beschikking, zoals input, materialen en ideeën voor promotie en campagneactiviteiten. Je kunt op jouw eigen manier deelnemen aan de campagnemaand. Hoe meer organisaties en vrijwilligers de campagne ondersteunen, hoe groter de impact en hoe meer mensen geïnspireerd raken om vrijwilligerswerk te doen. Dus doe óók mee!
Podcast Vrijwilligers Groningen
De podcast “Vrijwilligers Groningen” is ook recent gelanceerd. Hierin worden belangrijke onderwerpen besproken over het besturen en toekomstbestendig maken van vrijwilligersorganisaties, met inspirerende voorbeelden van lokale initiatieven.
In deze eerste aflevering gaat Bart Waninge van Vrijwilligers Groningen in gesprek met adviseurs Marcel Endendijk (CMO STAMM) en Erwin Bloeming (Huis voor de Sport Groningen) over toekomstbestendig besturen van vrijwilligersorganisaties. Wat is ervoor nodig om als organisatie stappen verder te zetten? Is het dan altijd nodig om een rechtsvorm te worden? En hoe belangrijk is de cultuur binnen je organisatie?
Aan de hand van de twee mooie voorbeelden van Mirjam Nagelmaker van Stichting Stadjers Hand in Hand en Wendy Mekel van VV Winsum wordt hierover het gesprek gevoerd. Laat je inspireren en ga hierna ook aan de slag met jouw organisatie!
Vrijwilligers Groningen
Vrijwilligers Groningen is een samenwerkingsverband tussen CMO STAMM, Groninger Dorpen, Huis voor de Sport Groningen, KultuurLoket en Landschapsbeheer Groningen en werkt samen met lokale vrijwilligerssteunpunten. Vrijwilligers Groningen wordt gefinancierd door de provincie Groningen.
Dit najaar organiseerden CMO STAMM en de BOKD een netwerkbijeenkomst om Drentse inwonersinitiatieven te ondersteunen en actieve inwoners met elkaar en met relevante advies- en financiële partijen te verbinden, zoals fondsen en overheden. Op de netwerkbijeenkomst stonden inwoners en hun ideeën centraal.
Het was een geslaagde en informatieve middag met workshops en muziek van Drentse singer-songwriter Christy Boer. Verschillende organisaties waren aanwezig om inwonersinitiatieven te ondersteunen met nieuwe inzichten om verder te komen. Daarnaast was er volop gelegenheid om kennis en ervaringen uit te wisselen.
Renate Snoeijing van het Huus van de Taol interviewde diverse smaakmakers, zoals wethouder van gemeente Midden Drenthe Rico Schans, initiatiefnemer van Plaats de Wereld Johan Westerhof, Hilde Timmermans van de provincie Drenthe met informatie over de mogelijkheden van de Sociale Agenda en Wineke Holtrop van Sport Drenthe over een gezonder aanbod voor buurt- en dorpshuizen. Vera Vos verzorgde twee wervelende workshops met tips en frisse ideeën voor meer samenwerking met jongeren. Adviseurs van de Provincie Drenthe, LEADER, Katalys, CMO STAMM en BOKD, NMF, maar ook Rabobank en Regiobank waren aanwezig met praktische tips. Er werden veel goede gesprekken gevoerd, en er was volop ruimte om plannen te delen en samenwerkingen te bespreken. Dit kan helpen om initiatieven ook echt te realiseren.
Wat speelt er in jouw dorp?
Tijdens de bijeenkomst kwam ook de vraag naar voren: ‘Wat speelt er in jouw dorp?’ Dit leidde tot gesprekken over de zorgen die leven bij actieve inwoners. Er zijn zorgen over de druk op vrijwilligers. Hierdoor wordt het minder aantrekkelijk om je in te zetten voor je gemeenschap. Het zorgt er volgens de aanwezigen ook voor dat jonge en werkende mensen steeds minder actief zijn in besturen van dorpshuizen en dorpsverenigingen. Ook waren er opnieuw zorgen over het totale gebrek aan kansen voor jongeren om in hun eigen dorp te blijven wonen. Hierdoor vergrijzen de Drentse dorpen, staan ouderen er meer alleen voor, en komt de leefbaarheid verder onder druk te staan. Deze zorgen neemt de Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen (LVKK) mee naar Den Haag. Zij blijven aandacht vragen voor betere regelgeving voor vrijwilligers en meer woonkansen voor jonge dorpsbewoners.
Inspiratie, tips en ondersteuning
Voor iedereen met een goed idee die zoekt naar inspiratie, praktische tips en ondersteuning: houd onze agenda in de gaten voor de volgende netwerkbijeenkomst of neem contact op met één van de ondersteunende organisaties. Ook interessant voor initiatieven die meer willen weten over de subsidieregeling bewonersinitiatieven van de provincie Drenthe, of die een goed gesprek willen om te checken of hun initiatief past binnen deze regeling.
De Ark voor Mens & Dier uit Stadskanaal is winnaar geworden van de Zo-Kan-Het-Ook Award 2024. Dit initiatief omvat zowel een weggeefwinkel als een plek waar mensen terecht kunnen voor hulp bij een verhuizing of ontruiming.
De winnaar werd bekend gemaakt met een feestelijke uitreiking tijdens het symposium ‘KansArm?’ van museum De Proefkolonie in Frederiksoord. De Ark voor Mens & Dier ontvangt niet alleen een prachtig aandenken in de vorm van een beeldje, maar ook een welverdiend geldbedrag van 500 euro, om hun waardevolle werk voort te zetten.
De Ark voor Mens & Dier is een particulier initiatief, volledig gerund door vrijwilligers. Binqnenkort willen ze graag een stichting worden. De organisatie werd op 11 oktober al verrast met het mooie nieuws, wat terug te zien is in deze ontroerende video:
De afgelopen periode konden mensen of initiatieven voor de award genomineerd worden die op een mooie manier bijdragen aan het verlichten van armoede in Groningen of Drenthe.
“Er wordt echt gekeken naar de situatie. Er zit geen vorm van uitsluiting in. Er wordt niet gepamperd, maar gekeken wat er nodig is. Daarmee worden mensen in hun kracht gezet. Het is een aanpak van armoede in de breedste zin van het woord, het gaat niet specifiek om geld”, aldus de jury.
De Zo-Kan-Het-Ook Award 2024 is onderdeel van het project Sterke Verhalen en wordt ondersteund door de gemeente Groningen, gemeente Coevorden, gemeente Oldambt, gemeente Hoogeveen, Noorderpoort, Welstad, CMO STAMM en de Alliantie van Kracht.
Er staan vier nieuwe podcasts online van de podcastreeks van Sterke Verhalen. Met Sterke Verhalen willen we mensen bewust laten worden dat armoede meer is dan een gebrek aan geld alleen. En willen we vertellen hoe er anders kan worden omgegaan met problemen rondom armoede. Vanuit ervaringsdeskundigen, maar ook door in gesprek te gaan met mensen die mooie dingen hebben opgezet om mensen te helpen. Zoals maatschappelijke projecten of nieuw overheidsbeleid.
De vier nieuwe podcasts
In één van de afleveringen gaan adviseur Marike Broekema en ervaringsdeskundige Karin van der Hende in gesprek met de Groningse wethouder Eelco Eikenaar. Het armoedebeleid valt onder zijn hoede en hij probeert in de gemeente Groningen dingen anders aan te pakken. Wat drijft hem? En hoe wil hij de dingen anders gaan doen?
Ook hoor je een aflevering met kapster Sandra Groenendal. Sandra heeft zelf genoeg meegemaakt. Ze weet daardoor als geen ander hoe belangrijk het is om je mooi te blijven voelen. Voor veel mensen is de kapper te duur. Daarom is Sandra een kapsalon begonnen in haar garage, waar ze mensen met een smalle beurs gratis knipt. Karin en Marike gaan met haar in gesprek waarom ze dit initiatief is begonnen en wat ze zoal tegenkomt in haar stoel.
Je kunt ook luisteren naar het krachtverhaal van Miranda. Miranda kende een moeilijke periode. Zij vertelt in deze podcastaflevering wat het omslagpunt was waardoor er verandering kwam. Een gesprek waarin hoop voorop staat.
Ook gingen Marike en Karin in gesprek met Gea Topelen. Gea is vanuit haar eigen ervaring in armoede en sociale uitsluiting haar initiatief van Gea’s Weggeefwinkel gestart. Inmiddels is dit een stichting en is ze vijf jaar later een druk bezochte plek. Waarom is Gea de weggeefwinkel gestart? En wat komt ze zoal tegen?
Podcastreeks Sterke Verhalen
Luister alle afleveringen, en ook de podcasts van de vorige jaren, op het kanaal van Sterke Verhalen op Spotify:
Deze podcast wordt ondersteund door de gemeente Groningen, gemeente Coevorden, gemeente Oldambt, gemeente Hoogeveen, Noorderpoort, Welstad, CMO STAMM en de Alliantie van Kracht.
De genomineerden voor Hét compliment van Drenthe 2024 zijn bekend! Ook dit jaar zijn er vijf bijzondere Drentse vrijwilligersorganisaties geselecteerd als kanshebber voor Hét compliment van Drenthe. Van 14 tot en met 31 oktober 2024 kunnen alle inwoners van Drenthe hun favoriete vrijwilligersorganisatie ondersteunen door te stemmen via de website van de provincie Drenthe.
Informele zorg en ondersteuning
Iedere groep vrijwilligers, groot of klein, maakt jaarlijks kans op Hét compliment van Drenthe voor hun onmisbare bijdrage aan een mooier en socialer Drenthe. Dit jaar is er bijzondere aandacht voor het thema ‘informele zorg en ondersteuning’. Informele zorg komt in vele vormen, zoals mantelzorg, burenhulp en contact met lotgenoten.
Genomineerden
Maar liefst 57 vrijwilligersorganisaties uit heel Drenthe meldden zich aan voor Hét compliment van Drenthe. Alle aangemelde organisaties worden beloond met een workshop over het vinden & binden van vrijwilligers, verzorgd door CMO STAMM. Na een zorgvuldige selectie zijn de volgende vrijwilligersorganisaties genomineerd, in willekeurige volgorde:
Stemronde: Steun je favoriet voor Hét compliment van Drenthe
Op de website van de Provincie Drenthe kun je van 14 tot en met 31 oktober 2024 stemmen op één van deze organisaties. Hiermee help je de jury bij hun keuze. Op 6 december maakt gedeputeerde Yvonne Turenhout bekend welke groep vrijwilligers Hét compliment ontvangt.
Over Hét compliment van Drenthe
Met Hét compliment van Drenthe waardeert de provincie de inzet van vrijwilligers en biedt hen de kans om iets extra’s te doen met een bedrag van 3.000 euro voor hun vereniging, club, initiatief of organisatie in Drenthe. Hét compliment is bedoeld voor vrijwilligers die op een aansprekende en succesvolle manier (samen)werken met aandacht voor informele zorg en ondersteuning.
De jury bestaat dit jaar uit:
Johan Bosman (voorzitter)
Roeli Mossel
Siny Vink
Bé Uiterwijk Winkel
Hennie Huisman-Bakker
CMO STAMM biedt ondersteuning aan de provincie Drenthe bij de organisaties van ‘Hét Compliment van Drenthe’. Daarnaast helpt CMO STAMM vrijwilligersorganisaties bij het vergroten van hun kennis en het opbouwen van duurzame samenwerkingen. Heb je vragen of wil je meer weten over Hét Compliment van Drenthe? Bel of mail ons gerust!
Acht nieuwe Vertrouwenscontactpersonen (VCP’s) in Groningen behaalden op 27 september 2024 met succes hun certificering. Onder begeleiding van Petra Hoekstra van de Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) rondde de groep de training af in Ten Boer.
De deelnemers ontvingen niet alleen een introductie over de rol, taken en verantwoordelijkheden van een VCP, maar oefenden ook met verschillende praktijkcasussen. Het doel was om hen te versterken in hun belangrijke rol, waaronder het werken aan preventie binnen verenigingen en organisaties. Een essentieel onderdeel is het opstellen van duidelijke gedragsregels en het regelmatig bespreken hiervan met nieuwe en bestaande vrijwilligers.
Deze training is onderdeel van een breder initiatief van Vrijwilligers Groningen om sport-, dorps- en culturele verenigingen en burgerinitiatieven te ondersteunen bij het vinden, binden, opleiden en waarderen van vrijwilligers.
Vrijwilligers Groningen
Vrijwilligers Groningen geeft sport-, dorps-, culturele verenigingen en burgerinitiatieven impulsen voor het vinden, binden, opleiden en waarderen van vrijwilligers. Dit doen ze door ondersteuning op maat, ze zetten vrijwilligers in het zonnetje en organiseren kennis- en leersessies op allerlei onderwerpen voor de huidige besturen en andere vrijwilligers. Daarbij zoeken ze samenwerking met de gemeentelijke vrijwilligerssteunpunten en andere nationale en lokale vrijwilligersondersteuning. Het project is een initiatief van provincie Groningen, Groninger Dorpen, Huis voor de Sport Groningen, CMO STAMM en KultuurLoket.
Het Beweegreis Festival, dat op donderdag 11 juli plaatsvond in het sportpark Stadsbroek in Assen, was een inspirerend evenement gericht op het bevorderen van beweging en een gezonde levensstijl in Drenthe. CMO STAMM, Hanzehogeschool en SportDrenthe organiseerden dit festival om de resultaten van de opleiding ‘De Beweegreis’ en plannen voor toekomstig sport- en beweegbeleid te presenteren. Met meer dan 120 aanwezigen, waaronder professionals en deelnemers uit verschillende beweegclubs, bood het festival een platform voor inspiratie en participatie.
De gehele middag stond het sportpark in het teken van inspiratie en participatie. De bezoekers werden aangespoord hun stem te laten horen en te leren van de ervaringen van de deelnemers aan de opleiding ‘De Beweegreis’. Deze opleiding richt zich op professionals in sport, welzijn en zorg, en helpt hen beweegactiviteiten te ontwikkelen en netwerken te creëren waarin iedereen zich thuis voelt. Dit is essentieel, aangezien slechts de helft van de inwoners van Drenthe voldoet aan de Beweegnorm en 35% zich niet aangesproken voelt door het huidige sportaanbod.
Tijdens de middag werden bezoekers betrokken bij verschillende activiteiten, zoals de BouwBattle, waarin teams van experts hun visie voor het beweegbeleid van 2025-2028 presenteerden. Het evenement omvatte ook het Rondje Beweegreis, waar deelnemers de resultaten van hun opleiding presenteerden, gebaseerd op de Design Thinking-methode. De Beweegmarkt bood daarnaast een plek waar aanwezigen kennis konden maken met diverse beweegactiviteiten en organisaties.
Het festival benadrukte de noodzaak om beweging te bevorderen, aangezien een aanzienlijk deel van de bevolking in Drenthe niet voldoet aan de Beweegnorm. De positieve reacties en het enthousiasme van de deelnemers lieten zien dat door samenwerking en innovatieve ideeën een inclusieve en gezonde omgeving mogelijk is.
Op 11 september organiseerde het Bondgenootschap voor een geletterd Drenthe in Hoogeveen een inspirerende bijeenkomst met regionale werkgevers, ervaringsdeskundigen, onderwijs, gemeenten en taalhuizen met het thema: “Werknemersvaardigheden, onderdeel van basisvaardigheden!”. Tijdens de middag werd benadrukt hoe werkgevers én werknemers kunnen bijdragen aan het versterken van basisvaardigheden. Esther Rodenburg, adviseur CMO STAMM, was dagvoorzitter.
Laaggeletterdheid herkennen en erkennen
De sprekers deelden hun ervaringen en inzichten, waarbij de nadruk lag op het herkennen van laaggeletterdheid en hoe je hier als werkgever mee aan de slag kunt gaan. In dit kader deelde Erik Bruins de aanpak van Fokker. Nieuwe werknemers bij Fokker leggen een taaltest, de zogenoemde taalmeter, af om hun taalniveau te bepalen. Als daaruit blijkt dat er ondersteuning nodig is, vragen ze de werknemer of deze hulp nodig heeft. De taalmeter is geen onderdeel van het proces om sollicitanten te beoordelen en het is aan de werknemer zelf om te beslissen of hij/zij daar wel of niet aan wil werken.
Ervaringsdeskundige Dennis vertelde over zijn rol als taalambassadeur bij het bedrijf Atalian. Hij werd betrokken bij vergaderingen over verschillende onderwerpen, zoals kerstpakketten. Hij adviseerde het bedrijf onder andere hoe ze laaggeletterdheid kunnen herkennen en wat ze kunnen verbeteren. Ook liep hij mee met medewerkers om te kijken waar zij tegenaan lopen en wat anders zou kunnen. Binnenkort begint hij bij een nieuwe werkgever, de gemeente Emmen.
Ook werd de glossy De Dennis gepresenteerd. Het tijdschrift toont de verschillende talenten van Dennis. Het laat zien hoe toegewijd deze taalheld is om werkgevers en organisaties te laten zien wat mensen met een tekort aan basisvaardigheden, met wat hulp, kunnen betekenen voor hun bedrijf. Het tijdschrift is bedoeld voor taalambassadeurs, toeleiders, organisaties, bedrijven en gemeenten maar zeker ook voor aarzelende lezers. De glossy bevat QR-codes naar filmpjes die veel informatie bevatten en helpen bij het lezen.
Gea vertelde hoe ze jarenlang worstelde met lezen en schrijven, maar kreeg dit alsnog onder de knie. Ze schreef het boek ‘Waarom ik’, een verhaal over pesten. Ook won zij dit jaar de landelijke Taalheldenprijs, net als Dennis in 2023.
Raymond Wanders, wethouder gemeente Emmen en voorzitter van het Bondgenootschap: “Iedereen verwerkt informatie anders. Door hierop in te spelen, help je mensen beter begrijpen. Als je in het buitenland een toilet zoekt, kijk je zelf bijvoorbeeld ook eerder naar een pictogram van het toilet”.
Wat kun je als ondernemer en werkgever doen?
Maak laaggeletterdheid bespreekbaar. Niet alleen binnen je bedrijf, maar ook bij andere ondernemers. Het gaat vooral om de bewustwording dat dit veel in de maatschappij speelt.
Laat je ook vooral inspireren door collega-ondernemers.
Neem in het onboardingsproces mee wat het bedrijf hierin kan betekenen voor een goede start en bied de mogelijkheid om te blijven leren en de basisvaardigheden te versterken.
Communiceer op een zo begrijpelijk mogelijke manier op B1-niveau en zorg dat alle medewerkers mee kunnen communiceren met de middelen die er zijn.
Train het management en anderen om simpelere taal te gebruiken, ook voor interne communicatie, instructies en brieven naar externen.
Ga het gesprek aan en benoem het. Vaak vindt een laaggeletterde het prettig dat iemand het durft te vragen en dat daar ook aandacht voor is.
Zet taalambassadeurs in. Vraag werknemers of ze taalambassadeur willen worden en ondersteun ze hierin.
Maak video’s om informatie uit te leggen.
Geef de aanpak structureel een plek in de organisatie.
Netwerkborrel en De Escape Koffer
Na een boeiende paneldiscussie volgde een netwerkborrel, waar deelnemers de gelegenheid kregen om elkaar beter te leren kennen en verder in gesprek te gaan. Tijdens de borrel was het ook mogelijk om te ervaren hoe het is om moeite te hebben met lezen en schrijven door het spelen van De Escape Koffer. Dit werd als zeer waardevol ervaren.
Over het Bondgenootschap voor een geletterd Drenthe
Het Bondgenootschap is een verzameling van bedrijven, gemeenten en instellingen die zich sterk maken om laaggeletterdheid aan te pakken, binnen en buiten hun eigen organisatie. Er zijn op dit moment ruim 120 bondgenoten aangesloten, waaronder CMO STAMM. Ook bondgenoot worden? Neem contact op met geletterddrenthe@outlook.com.
Regio Deal Zuid- en Oost-Drenthe werkt aan het verbeteren van de brede welvaart in de regio, wat betekent dat niet alleen economische vooruitgang, maar ook gezondheid en een goede leefomgeving worden nagestreefd. In onze regio komen deze aspecten allemaal samen in de dorpen. Daarom willen we onze dorpen vitaal houden. Maar hoe doen we dat? En hoe kunnen overheden hierin ondersteunen? Die vragen staan centraal in het initiatief Vitale Dorpen.
Wat is een vitaal dorp?
Een vitaal dorp of vitale buurt is een plek waar inwoners elkaar ontmoeten, van elkaar leren en waar er zorg is voor elkaar. Een vitaal dorp draagt bij aan de brede welvaart door niet alleen economische, maar ook sociale en culturele aspecten van welzijn te bevorderen. In een vitaal dorp voelen inwoners zich betrokken en ondersteund, wat leidt tot een hogere levenskwaliteit en gemeenschapszin. De BOKD ontwikkelde aan de hand van vijf pijlers een methodiek. De vijf pijlers vormen de basis voor een vitaal dorp of een vitale buurt:
Dorpsidentiteit en cultuur;
Verenigingsleven en ontmoeting;
Leren van elkaar;
Zelforganisatiekracht;
Zorg voor elkaar.
Aan de hand van deze vijf pijlers ontstaat inzicht in de vitaliteit van een dorp of buurt. Op basis van dat inzicht wordt gekeken wat er nodig is voor het dorp om vitaal te blijven of vitaler te worden.
Brede samenwerking
In samenwerking met de sociale agenda van de provincie Drenthe, BOKD, CMO STAMM en diverse andere Drentse samenwerkingspartner werkt Regio Deal aan een pilot met 10 dorpen rondom het onderwerp Vitale Dorpen. De dorpen en buurten krijgen een procesbegeleider die samen met de vrijwilligers uit de dorpen onderzoekt wat er nodig is om hun dorp of buurt vitaal te maken en/of te houden. De uitkomsten van deze pilot delen we met andere dorpen en gemeenten. Zo werken we aan vitale dorpen in de hele regio Zuid- en Oost-Drenthe.
Eerste inzichten
De eerste dorpen en buurten hebben de pilot inmiddels succesvol afgerond. “We krijgen meer inzicht en kunnen daardoor bewuster adviseren wat goed is voor een dorp of buurt”, vertelt Marcel Endendijk, adviseur bij CMO STAMM. “In veel trajecten zie je bijvoorbeeld dat bij de start een inventarisatie nodig is. Er zijn ideeën, plannen om het dorp vitaler te maken, maar wat vinden de bewoners hier eigenlijk van? Wat zijn hun talenten en wat hebben zij nodig? We zien dat zo’n inventarisatie bij alle dorpen een belangrijke stap is.”
Luit Hummel, beleidsmedewerker bij de gemeente Coevorden, merkt op dat deze inventarisatie zorgt voor bewustwording van urgentie in de dorpen. Door de urgentie rondom de vraagstukken wordt een grotere groep bewoners actief in de dorpen. Hij ziet bij diverse dorpen dat er wordt gestart vanuit één van de vijf eerdergenoemde pijlers, waarna de samenhang met de andere pijlers wordt ontdekt.
Kirsten Klasen, beleidsmedewerker bij de gemeente Coevorden, heeft gezien dat het zelfbewustzijn van de dorpen is toegenomen. Gesprekken met overheidsinstanties en fondsen gaan hierdoor anders. Dorpen zetten zichzelf meer op de kaart en hebben de gemeente minder nodig! Tegelijkertijd merkt de gemeente een grote betrokkenheid bij de dorpen, wat leidt tot een andere manier van samenwerking en ondersteuning.
Zodra alle dorpen het traject hebben afgerond, reflecteren en analyseren we gezamenlijk om de resultaten verder te verbeteren en breder te delen, zodat nog meer dorpen hiervan kunnen profiteren. Marcel legt uit: “We kijken dan niet alleen naar de effectiviteit van de pilot zelf, maar ook hoe de periode erna is verlopen. Is een dorp of buurt daadwerkelijk vitaler geworden?”
Afgeronde projecten
Inmiddels hebben vijf van de tien dorpen de pilot afgerond.
Nieuwlande
In Nieuwlande is gewerkt aan de toekomst van het dorpshuis. In het najaar van 2022 is een dorpsenquête uitgevoerd en zijn er nieuwe leden geworven door het dorpshuis. Op basis van die enquête is een bijeenkomst georganiseerd en zijn nieuwe activiteiten gestart in het dorpshuis. Er zijn nieuwe vrijwilligers begonnen, het bestuur is versterkt, de organisatie en administratie verbeterd en er is een plan gemaakt om de komende periode deze positieve veranderingen door te zetten.
Grolloo
Wat kan robotica en/of domotica voor het dorp doen? Bekijk in onderstaande video hoe het initiatief Vitale Dorpen in Grolloo is verlopen.
Buinerveen
Het dorpshuis in Buinerveen is verbouwd en verduurzaamd. Daarnaast zijn er diverse activiteiten ontwikkeld op het gebied van verkeer, wonen en zorg. Het traject is afgesloten met een dorpsvisie. Maar hoe zorg je ervoor dat inwoners van het dorp hier ook echt gebruik van gaan maken? Dat vertellen ze in deze video.
Hardenberg
In de wijk Baalder in Hardenberg is een commissie actief die zich bezighoudt met de voorzieningen in de wijk. Anderhalf jaar geleden is een enquête uitgegaan met het doel de wensen in de wijk te inventariseren. Hoe is dat gegaan? Je ziet het in de onderstaande video.
Gasselte
In Gasselte bestond al langer de wens om het dorpshuis te vernieuwen. Na veel gesprekken met dorpsbewoners en onderzoek bleek het samenstellen van een goed projectplan de volgende uitdaging. In deze video wordt verteld hoe ze die stap hebben gezet.
Momenteel zijn er nog vijf dorpen waar de pilot wordt uitgevoerd. Dit gaat om Oranjedorp/Nieuw Dordrecht, Rolde, Een/Eesergroen, Geesbrug en Dalerveen.
Al sinds jaar en dag is CMO STAMM lid van het YES Forum. Een Europees netwerk van organisaties die werken met en voor jongeren uit kwetsbare achtergronden. Samen met verschillende leden uit heel Europa streven we naar een betrokken cultuur waarin jongeren worden aangemoedigd om een stem te hebben en betrokken te zijn bij beslissingen die hun leven beïnvloeden.
Door lid te zijn van het YES Forum proberen we andere landen te inspireren met ons werk in Groningen en Drenthe en halen we tegelijkertijd inspiratie op van leden uit andere landen. Hoe gaan zij te werk op het gebied van jongerenparticipatie en jeugdhulp?
Annett Wiedermann is projectmanager en directeur van het YES Forum. We stelden haar een aantal vragen om de lezers van dit artikel meer te weten te laten komen over het YES-Forum.
Wat doet het YES Forum?
“Bij YES Forum werken we aan de ondersteuning en bevordering van jongeren met minder kansen. Sinds 2002 brengen we organisaties uit heel Europa samen om kwetsbare jongeren te helpen hun kansen in het leven te verbeteren. Onze focus ligt op het bevorderen van sociale inclusie en het ontwikkelen van professionele vaardigheden om armoede en ongelijkheid te bestrijden via onderwijs en training, jeugdwerkgelegenheid en jeugdparticipatie.
We richten ons op twee belangrijke groepen: jongeren die een moeilijke overgang naar volwassenheid doormaken en de professionals die hen ondersteunen, zoals jeugd- en sociaalwerkers.
Voor de jongeren:
We maken kwetsbare jongeren sterker. Dit zijn vaak jongeren uit de zorg of uit lage-inkomensgezinnen, die te maken hebben met uitdagingen zoals armoede, werkloosheid en discriminatie. We helpen hen belangrijke vaardigheden te verwerven voor onderwijs, training en werkgelegenheid om hun sociale inclusie en kansen te vergroten.
Voor de professionals:
Onze leden hebben veel ervaring in het ondersteunen van kwetsbare jongeren, waaronder jongeren die niet in onderwijs, werk of training zitten (NEETs). Ze bieden begeleiding, jeugdzorg, gemeenschapsdiensten en nemen deel aan innovatieve projecten op het gebied van jeugdonderwijs, training, werkgelegenheid en sociale inclusie. We ondersteunen deze professionals met mobiliteitsmogelijkheden, intergenerationele uitwisselingen, peer learning en capaciteitsopbouwactiviteiten.
Activiteiten en doelen:
We creëren ruimtes voor peer learning en het delen van best practices onder jeugd- en sociaalwerkers. Voor jongeren richten we ons op de ontwikkeling van vaardigheden zoals teamwork, kritisch denken en probleemoplossend vermogen, zoals aanbevolen door de European Skills Agenda. Door zowel formele als niet-formele leerervaringen aan te bieden, bevorderen we sociale inclusie en actieve deelname in de samenleving, wat bijdraagt aan de uitvoering van het Actieplan van de Europese pijler van sociale rechten.
Kortom, YES Forum draait om het geven van de benodigde tools aan kwetsbare jongeren voor succes en het ondersteunen van professionals in het nog beter uitvoeren van hun werk.”
Wat is de grootste uitdaging voor YES Forum in de komende jaren?
“Op dit moment staan we voor twee belangrijke uitdagingen: het aanpassen aan nieuwe trends op de arbeidsmarkt en het beheren van budgetbeperkingen.
Nieuwe trends op de arbeidsmarkt:
De snelle vooruitgang van digitalisering, kunstmatige intelligentie en de groene transitie transformeert de arbeidsmarkt. Hoewel deze veranderingen spannende kansen bieden, vormen ze ook uitdagingen voor ons werk en de jongeren die we ondersteunen. Veel kwetsbare jongeren hebben mogelijk geen toegang tot de middelen en training die nodig zijn om te gedijen in deze nieuwe omgevingen. Het is essentieel dat we voorop blijven lopen bij deze trends en ervoor zorgen dat onze programma’s jongeren uitrusten met de vaardigheden en kennis die nodig zijn om te slagen in een snel veranderende arbeidsmarkt.
Budgetbeperkingen:
Een andere belangrijke uitdaging is de voortdurende budgetbeperkingen, die ons vermogen om hoogwaardig werk te leveren beïnvloeden. Bezuinigingen op financiering beperken de capaciteit van zowel YES Forum als onze leden om essentiële diensten en ondersteuning te bieden. Deze financiële druk maakt het moeilijker om nieuwe initiatieven te ontwikkelen en bestaande programma’s te handhaven, wat invloed heeft op de kwetsbare jongeren die afhankelijk zijn van onze hulp. Om een positieve impact te blijven maken, moeten we innovatieve manieren vinden om financiering veilig te stellen en onze middelen optimaal te benutten.”
Wat zijn je ervaringen met CMO STAMM door de jaren heen?
“CMO STAMM was een van de eerste leden die YES Forum vormgaven in de beginjaren. Ze deden dit door medewerkers te ondersteunen die vrijwillig zitting namen in het YES Forum-bestuur, zoals collega Rika Ringersma, die in 2011 een Grundtvig Learning Partnership startte over het verbeteren van interculturele competenties. Deze samenwerking tussen YES Forum-netwerkleden diende als een goed voorbeeld van internationale samenwerking.
2021 was een overgangsjaar naar het nieuwe Meerjarig Financieel Kader van de EU en dus naar nieuwe EU-programma’s. YES Forum moest haar activiteiten aanpassen. Tot die tijd ontving YES Forum institutionele steun van Erasmus+ central calls en Civil Society Cooperation op het gebied van Jeugd. Sinds 2022 worden de netwerkactiviteiten van YES Forum rechtstreeks ondersteund door ESF+, specifiek onder de pijler Werkgelegenheid en Sociale Innovatie (EaSI). Het aanvragen van deze subsidie was een strategische beslissing van het YES Forum-bestuur, gesteund door professioneel advies van Henk ten Brinke van CMO STAMM (onlangs gepensioneerd).”
Wat zou je graag verder willen ontwikkelen in de komende jaren?
“In de komende jaren streeft YES Forum ernaar verschillende kerngebieden verder te ontwikkelen om onze impact te vergroten en de ondersteuning voor jongeren met minder kansen te verbeteren.
Versterken van samenwerking binnen het netwerk:
De nauwe samenwerking tussen onze leden maakt YES Forum uniek. Door uitwisselingen tussen professionals en jongeren te bevorderen, dragen we bij aan de opbouw van een sterker sociaal Europa en verbeteren we de kwaliteit van het Europese sociale en jeugdwerk. Ons doel is om nauw samen te blijven werken met onze leden, nieuwe en innovatieve manieren te verkennen om organisaties uit heel Europa met elkaar te verbinden.
Implementeren van goede praktijkvoorbeelden om sociale uitdagingen aan te pakken vanuit de groene transitie:
We zijn vastbesloten om de sociale uitdagingen die voortkomen uit de groene transitie aan te pakken. Zo bood ons recente Jaarlijkse Evenement in Piteå, Zweden (11-13 juni 2024), waardevolle inzichten in hoe de ontwikkeling van de groene industrie Noord-Zweden beïnvloedt. We streven ernaar om goede praktijkvoorbeelden te blijven delen en implementeren om ervoor te zorgen dat de groene transitie alle leden van de samenleving ten goede komt.
Kritische benadering van AI en digitalisering:
Technologische innovaties zoals AI en digitalisering zijn essentieel in ons leven, en we vinden het belangrijk om deze tools kritisch te benaderen. We pleiten voor een analyse van de voordelen en risico’s om hun potentieel maximaal te benutten, terwijl we toenemende ongelijkheden vermijden. Onze visie is een digitaal inclusieve samenleving in Europa, waar inclusie en toegankelijkheid voorop staan en kwetsbare groepen, vooral jongeren, worden versterkt door verbeterde digitale geletterdheid.
Wil je meer weten over het YES Forum neem contact op met Evelien Mulder.
Op 2 september is deinschrijving geopend voor Hét compliment van Drenthe 2024! Ook dit jaar zet de provincie Drenthe haar vrijwilligers in de schijnwerpers om hun onmisbare inzet te belonen. Het is het vierde opeenvolgende jaar dat vrijwilligersorganisaties in Drenthe kans maken op deze mooie waardering. Voor deze editie ligt de nadruk op het thema ‘Informele zorg en ondersteuning’. Een vrijwilligersorganisatie/-initiatief aanmelden kan tot 30 september via provincie.drenthe.nl/compliment.
Eer en erkenning voor vrijwilligerswerk
Met Hét compliment van Drenthe onderstreept de provincie de cruciale rol van vrijwilligers in de samenleving. De organisatie/het initiatief die uiteindelijk het compliment ontvangt krijgt een bedrag van 3.000 euro, waarmee de activiteiten verder versterkt kunnen worden. CMO STAMM onderschrijft het belang van vrijwilligers in de provincie en organiseert ook dit jaar weer met veel enthousiasme Hét Compliment van Drenthe.
Aandacht voor informele zorg en ondersteuning
Het gekozen thema voor 2024 is ‘Informele zorg en ondersteuning’. Dit omvat alle zorg en ondersteuning die mensen buiten de formele zorgverlening om bieden aan familieleden, vrienden, buren of andere naasten. Denk hierbij aan mantelzorg, burenhulp en lotgenotencontact. Ook initiatieven die voorkomen dat mensen professionele hulp nodig hebben, vallen onder informele zorg. Denk aan hulp voor mensen met bewegingsbeperkingen, taalproblemen of eenzaamheid.
Inschrijven tot 30 september
Ben jij betrokken bij een vrijwilligersorganisatie die werkt aan informele zorg en ondersteuning? Of ken je een organisatie die volgens jou in aanmerking komt voor Hét Compliment van Drenthe 2024? Doe dan mee en maak kans op Hét compliment van Drenthe 2024. Meld je eigen organisatie/initiatief vanaf 2 tot 30 september 2024 aan of nomineer een andere organisatie.
Na de sluitingsdatum selecteert de onafhankelijke jury vijf genomineerden. De feestelijke uitreiking vindt plaats op 6 december, nabij de dag van de vrijwilliger, in het provinciehuis van Drenthe. Meer informatie staat op provincie.drenthe.nl/compliment.
Meer informatie
CMO STAMM biedt ondersteuning aan de provincie Drenthe bij de organisaties van ‘Hét Compliment van Drenthe’. Daarnaast helpt CMO STAMM vrijwilligersorganisaties bij het vergroten van hun kennis en het opbouwen van duurzame samenwerkingen. Heb je vragen of wil je meer weten over Hét Compliment van Drenthe? Bel of mail ons gerust!
We stellen het zeer op prijs als je deze flyer zo veel mogelijk in jouw vrijwilligersnetwerk wilt verspreiden! Alvast heel erg bedankt.
Op initiatief van de Alliantie Drentse Zorg met Ouderen (waar CMO STAMM partner van is) heeft een inwonerspanel bestaande uit mantelzorgers met ervaringskennis, begeleid door Proscoop en Zorgbelang Drenthe, een animatie en folder ontwikkeld die inwoners de weg wijst naar onafhankelijke cliëntondersteuning. Met deze informatie kunnen mensen gemakkelijker en sneller de juiste ondersteuning vinden die hen kan helpen om de zorg voor zichzelf of een naaste goed te regelen.
Ondersteuning bij het regelen van zorg
Steeds meer inwoners doen een beroep op hulp, begeleiding of zorg. Het regelen van deze zorg is niet eenvoudig. Er zijn verschillende wetten, procedures en kaders. Om inwoners op weg te helpen is nu een aansprekende folder en animatie ontwikkeld. Het belangrijkste doel van deze publieksinformatie is om de drempel te verlagen voor mensen die ondersteuning nodig hebben bij het regelen van zorg. Vaak weten mensen niet waar ze moeten beginnen en wat er allemaal mogelijk is. Met de nieuwe folder en animatie willen de organisaties ervoor zorgen dat inwoners de weg naar een onafhankelijke cliëntondersteuner gemakkelijker kunnen vinden. Een cliëntondersteuner heeft de expertise om inwoners persoonlijk te ondersteunen. Bijvoorbeeld door informatie en advies te geven en te ondersteunen bij gesprekken. Dit bespaart niet alleen tijd, maar zorgt er ook voor dat de inwoner zich beter gehoord voelt en sneller de juiste hulp of zorg krijgt.
Mieke Sol: “Het is heel belangrijk dat mensen die te maken krijgen met een toenemende zorgvraag snel bij de juiste persoon terecht komen die ze verder kan helpen. In zo’n situatie heb je al heel veel op je bord liggen.”
Co-creatiesessies met inwoners
Samen met ouderen uit Drenthe is er een informatieve folder en een animatie ontwikkeld. Proscoop en Zorgbelang Drenthe hebben het inwonerspanel gedurende dit proces begeleid samen met Fer Elzinga, een striptekenaar die op creatieve wijze de belangrijkste informatie in beeld heeft gebracht. De samenwerking met ouderen in Drenthe heeft laten zien hoe waardevol het is om inwoners met ervaring bij het proces te betrekken. Dankzij hun feedback en ideeën is er publieksinformatie ontwikkeld die echt aansluit bij de leefwereld van de inwoners. Dit initiatief is mede mogelijk gemaakt door een subsidie vanuit de Provincie Drenthe.
Wethouder Joop Slomp: “Het is heel mooi dat deze publiekinformatie samen met de inwoners ontwikkeld is. Nu is de uitdaging om deze informatie goed zichtbaar en vindbaar te houden voor inwoners van Drenthe.”
Verspreiding van deze informatie
De Alliantie Drentse Zorg met Ouderen nodigt iedereen van harte uit om de folder en animatie te bekijken en breed te verspreiden op plaatsen waar mensen komen met vragen rond het regelen van hulp, begeleiding en zorg. Dit wordt vaak vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Wet langdurige zorg (Wlz) geregeld. Zowel de folder (ook een exemplaar om te laten drukken!) als de animatie zijn beschikbaar op de website van Zorgbelang Drenthe Vanaf medio juli zijn de folders bij alle gemeenten in Drenthe te verkrijgen. Bekijk de folder en animatie alvast hieronder:
Bekijk de animatie
Download de folder als pdf
Klik op afbeelding voor download (pdf)
Meer informatie over Wmo-Wlz?
Het Kennisdocument Wmo-Wlz en de routekaart Wmo-Wlz geven een heldere beschrijving van de indicaties, mogelijkheden en te zetten stappen voor het regelen van een Wl-indicatie.
Het kennisdocument en de routekaart is ontwikkeld in samenwerking met verschillende sectoren: gemeenten, VVT, zorgverzekeraar, Denktank 60+, Zorgbelang Drenthe, CIZ, CMO STAMM en Trendbureau Drenthe, onder redactie van Proscoop. Vanuit de verschillende perspectieven is meegeschreven en meegelezen.
Generatiearmoede in de Veenkoloniën is een groot en complex vraagstuk. Een effectieve aanpak om deze vorm van armoede terug te dringen in het gebied ontbreekt vooralsnog. Samen met de partners van de Alliantie van Kracht startte de Hanzehogeschool daarom in februari 2024 met de Innovatiewerkplaats (IWP) Generatiearmoede. Binnen de IWP is een belangrijke rol weggelegd voor studenten. “De armoedebestrijding heeft de afgelopen jaren niet geleverd wat het wel had moeten doen.”
Dat de focus van de IWP ligt op de Veenkoloniën is zeker geen toeval. Het is een gebied waar 14.000 gezinnen in armoede leven en het is het grootste plattelandsgebied in Nederland met deze armoedeproblematiek. Een kind dat opgroeit in armoede heeft twee keer zoveel kans om later ook in armoede terecht te komen. “Mensen in dit gebied leven al generatie op generatie in armoede en hebben daardoor een laag zelfbeeld”, zegt lector Jeugd & Leefomgeving Annelies Kassenberg. “Ouders zeggen ook tegen hun kinderen: ‘wij zijn een dubbeltje dus jij zult ook wel geen kwartje worden’. Omdat generatiearmoede zo hardnekkig is, hebben we bewust veel aandacht voor de kinderen. Door kinderen alle kansen te bieden, en de wereld voor hen te verbreden, willen we onderzoeken of het voor de kinderen wel lukt om het patroon te doorbreken.”
Alliantie van Kracht
De IWP Generatiearmoede komt voort uit de Alliantie van Kracht. Kassenberg: “Wij schreven een jaar geleden samen met de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en CMO STAMM mee aan een gedeelte van het programmaplan van de Alliantie van Kracht. We proberen met het programmaplan zichtbaar te maken wat we willen bereiken en vooral hoe. Het zijn langetermijndoelen over een periode van twintig jaar. Binnen de Alliantie van Kracht zijn veel partijen, zoals de Hanzehogeschool en de RUG, woningbouwverenigingen, gemeenten, zorg- en welzijnsinstanties en ervaringsdeskundigen, bezig met interventies om generatiearmoede in de Veenkoloniën tegen te gaan. We vinden vanuit de Alliantie van Kracht dat we cyclisch moeten werken aan verbetering. Ook omdat we op dit moment niet weten welke interventies effectief zijn en welke niet. Onderzoek is daarom opgenomen in het programmaplan en vormt een heel belangrijk onderdeel. Daarin monitoren we enerzijds kwantitatief welke interventies worden gedaan en wat dat oplevert. Daarnaast willen we ook meer verdiepend inzicht waarom iets werkt en voor wie. We willen veel beter weten hoe deze interventies worden ervaren door zowel mensen die leven in armoede, als de professionals die de interventies uitvoeren. Voor het werkveld is het heel interessant om antwoorden te krijgen op deze kleine onderzoeksvragen en voor onze studenten zijn het precies de juiste vragen om onderzoek naar te doen.”
Saskia Duursma, adviseur bij CMO STAMM, is programmaleider binnen de Alliantie van Kracht. Ze zegt over het belang van de innovatiewerkplaats: “We zoeken al jaren naar oplossingen om het vraagstuk generatiearmoede te doorbreken. Uit onderzoek van de RUG vallen drie dingen op: we moeten maatwerk leveren, stoppen met alles wat projecten is en inzetten op de lange termijn en het derde is dat we eigenlijk niet goed weten wat wel en niet goed werkt. Er is maar één bewezen effectieve interventie en dat is motivational interviewing. Voor de rest doen we als het gaat om armoedebestrijding veel op onderbuikgevoel en ervaring die we hebben. Als we de komende twintig jaar echt stappen willen zetten om generatiearmoede te doorbreken, dan moeten we bij alles wat we doen er een vergrootglas bovenhouden en afvragen ‘is het effectief’? Ervaren de mensen over wie het gaat dat er iets voor hen verbetert? De studenten gaan bij iedere interventie onderzoeken of het ons in de goede richting helpt. De armoedebestrijding heeft de afgelopen jaren niet geleverd wat het wel had moeten doen. Er komen steeds meer mensen in armoede terecht. We moeten beter weten wat werkt wel en wat werkt niet. De juiste aanpak uitrollen kan niet zonder een effectiviteitsmeting. Hierin spelen studenten een belangrijke rol. We kunnen heel veel leren van de mensen waar het over gaat.”
Onderzoeksvragen
Vijf studenten gaan het komende semester aan de slag bij welzijnsorganisatie Tinten. Studenten gaan in kaart brengen welke armoede-interventies er zijn en daar een handige visual van maken. Dat helpt sociaal werkers en verwijzers in hun dagelijkse praktijk. Na de zomer is het de bedoeling dat er meer studenten onderdak krijgen binnen de IWP Generatiearmoede. Aan onderzoeksvragen geen gebrek, vertelt Duursma: “Naast de onderzoeksvragen vanuit Tinten, gloren er op korte termijn ook onderzoeksvragen rondom het programma Kansrijk Talent. Insteek van het programma is om mensen die nu nog geen baan hebben te begeleiden naar werk of een vervolgstap in hun ontwikkeling naar werk. Het programma richt zich op de basale vaardigheden in samenwerking met het bedrijfsleven. Wij denken dat dit heel effectief is, maar dat weten we niet zeker. Interventies, waarbij we vermoeden dat ze kansrijk zijn, willen we door studenten laten toetsen op effectiviteit. Naast Kansrijk Talent zijn er meer projecten waarbij we denken dat ze helpend zijn, bijvoorbeeld Kansrijk Groningen en Kansen voor Kinderen. Dat zijn grote programma’s die inzetten op het doorbreken van armoede, waarin we veel vertrouwen hebben dat ze werkend zijn. We doen er binnen die programma’s veel aan om vanuit de ervaring van de mensen om wie het gaat aan te tonen dat het voor de hen werkende initiatieven zijn om uit de armoede te komen.”
Argwanend
Werken in de Veenkoloniën is soms lastig voor professionals, omdat je met mensen te maken hebt die argwanend zijn. “Ze hebben vaak weinig op met overheid en professionals, omdat ze het gevoel hebben dat deze instanties er niet voor hen zijn”, zegt Kassenberg. “Door vertrouwen op te bouwen willen we daar doorheen breken. Dat kost tijd en is zeker niet makkelijk.” Duursma voegt eraan toe: “Binnen de Alliantie van Kracht werken we veel met ervaringsdeskundigen, dat zijn mensen die zelf in de armoede hebben gezeten en eruit gekomen zijn. Ze helpen ons richting te geven aan het programma.” Kassenberg en Duursma denken dat studenten makkelijker het vertrouwen kunnen winnen van de mensen in de regio. “We hopen dat studenten minder bedreigend zijn voor bewoners, omdat ze jong en nog aan het leren zijn. Wellicht komen we makkelijker binnen bij mensen en komen studenten aan informatie waar professionals minder snel aan komen”, aldus Kassenberg.
Generatiearmoede doorbreken
Wanneer is het doel van de IWP Generatiearmoede bereikt? Duursma: “Voor mij is het geslaagd als we beter weten wat wel en niet werkt om generatiearmoede te doorbreken en dat we dat doen door de professional van de toekomst op te leiden.” Kassenberg voegt eraan toe: “Vanuit het hbo hebben we altijd gezegd dat lectoraten bestaan om de driehoek onderwijs, onderzoek en werkveld te bedienen. We gaan hopelijk een mooie bijdrage leveren aan het onderzoek, waarbij we meer inzicht gaan krijgen in wat werkt in de Veenkoloniën. Daarnaast bieden we een prachtige kans om onze studenten onderzoek te laten doen. Ook het werkveld zit op onderzoek te wachten, omdat ze veel vragen hebben waar ze meer inzichten in willen hebben. De facetten onderzoek, onderwijs en werkveld worden bediend binnen deze IWP.”
Na de zomer is er nog genoeg plek voor nieuwe studenten, zegt Kassenberg. “We richten ons niet op studenten van één specifieke opleiding, de vraagstukken zijn schooloverstijgend. Welke eigenschappen je moeten hebben als student? Je moet vooral compassie hebben met de doelgroep, oprecht geïnteresseerd zijn, een onderzoekende houding hebben en nieuwsgierig zijn.”
Hoe kun je als bestuurder of beleidsmaker rekening houden met de stem van toekomstige generaties, zodat jij nu beslissingen kunt nemen met het oog op de Brede Welvaart van later? CMO STAMM biedt twee typen workshops aan die beleidsmakers helpen om antwoord te geven op deze vraag. We ondersteunen jouw organisatie graag bij dit vraagstuk met deze workshops.
Toekomstscenario’s als methodiek om langetermijneffecten van brede welvaart in beeld te brengen
Op basis van toekomstscenario’s ontwikkelde CMO STAMM in het afgelopen jaar een methodiek om beleidsmakers te ondersteunen om deze langetermijneffecten voor de brede welvaart in beeld te brengen. Deze methodiek stelt bestuurders en beleidsmakers in staat om op simpele, maar effectieve wijze de stem van toekomstige generaties mee te nemen in hun beslissingen en beleidsinterventies.
We bieden 2 type workshops aan:
Workshop 1: Hoe denken inwoners in jouw regio over hun toekomst, bijvoorbeeld naar aanleiding van een beleidsinterventie? Doelgroep: inwoners Tijdsduur: circa 2 uur
In deze workshop draait het allemaal om de stem van de inwoners. In groepjes denken inwoners na over de positieve en negatieve effecten van verschillende toekomstscenario’s op de acht dimensies van brede welvaart.
Op basis van deze workshop deden we bijvoorbeeld onderzoek naar de positieve en negatieve effecten van een mogelijke Lelylijn op de brede welvaart van inwoners op verschillende plekken langs één van de mogelijk tracés. Lees hier meer informatie over dit onderzoek.
Workshop 2: Hoe kun je als beleidsmaker of bestuurder nu keuzes maken met het oog op de toekomst? Doelgroep: beleidsmakers of bestuurders Tijdsduur: circa 2 uur
Deze workshop is specifiek voor beleidsmakers en bestuurders. Deelnemers leven zich middels personakaarten in op een toekomstscenario. In groepjes brengen zij in beeld wat de positieve en negatieve effecten zijn van dit toekomstscenario, en identificeren de beleidskeuzes die aan dit scenario ten grondslag lagen. We bespreken tijdens de workshop ook wat we als beleidsmaker of bestuurder nu kunnen doen om bepaalde scenario’s te voorkomen of juist daar naartoe te bewegen.
Deze workshop hebben we bijvoorbeeld ingezet voor de provincie Drenthe tijdens een werksessie over de nieuwe omgevingsvisie 2040. Maar ook voor de provincie Groningen in de training Brede Welvaart later voor provinciale beleidsmakers.
Geïnteresseerd?
Is jouw organisatie geïnteresseerd in het volgen van één van onze zakelijke incompany workshops? Of willen jullie sparren over de ontwikkeling van brede welvaart? Neem gerust contact met ons op. We helpen je graag! Meld je dan aan via Aleid Brouwer, bijzonder hoogleraar Brede welvaart en onderzoeker. Dit kan per mail: a.brouwer@cmostamm.nl. Ook voor vragen over de workshops kun je bij Aleid terecht.
Wij gebruiken cookies om onze website en onze service te optimaliseren.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.