Buiten zijn veel interessante ontwikkelingen. De samenleving neemt steeds vaker het voortouwen regelt het zelf. Dat vergt nieuwe vormen van samenwerking en een andere rol en taak van de gemeente.
Wat voor gemeente wil je zijn? Het is altijd slim om die vraag regelmatig te stellen, maar nu meer dan ooit.
Routeplanner Overheidsparticipatie // Route naar een nieuw DNA
Lokale aanpak van armoede, hoe pak je dat aan?
Deze informatiemap is uitgebracht in het kader van het project ‘Kanskaarten’. Doel van het project is om
mensen te wijzen op inkomensondersteunende mogelijkheden, zowel de landelijke als de lokale
aanvullende voorzieningen. Mensen worden geïnformeerd over het bestaan van regelingen waar zij
mogelijk voor in aanmerking komen en hoe ze er aanspraak op kunnen maken. Niet iedereen weet namelijk
welke voorzieningen er zijn en welke wegen vervolgens bewandeld moeten worden om een beroep op
bepaalde voorzieningen te kunnen doen. Schaamte speelt hierin soms ook een rol. De kracht van het
project is dat mensen persoonlijk benaderd worden. Zo wordt informatie dicht bij huis verstrekt en is er
ruimte voor een persoonlijk gesprek.
Door deze informatievoorziening en het aanbieden van ondersteuning, krijgen Mensen toegang tot de
financiële vergoedingen waar ze recht op hebben. Het middel is: ‘De Kanskaart’. Hierop staan landelijke
inkomensregelingen en voorzieningen van de gemeente. De informatie is ook beschikbaar op
www.armoedegroningen.nl. Op deze website staan nieuwsberichten, feiten, projecten over armoede in
Groningen, tips en voorzieningen en regelingen.
CMO STAMM, Humanitas en Solidair Groningen & Drenthe hebben dit project opgezet en uitgevoerd. De
regionale afdelingen van Humanitas organiseren de samenwerking met lokale partijen.1 Via dit
samenwerkingsverband worden vrijwilligers geworven. Deze vrijwilligers bezorgen de Kanskaarten bij
inwoners en halen deze vervolgens weer op. De hieruit voortkomende vragen van de mensen die bezocht
worden komen deels terecht bij de Thuisadministratie projecten van Humanitas en deels bij andere partijen
die betrokken zijn bij de organisatie. Solidair Groningen & Drenthe verzorgt de instructie van de
vrijwilligers.
Met deze informatiemap worden de resultaten en plan van aanpak beschikbaar gesteld aan derden. Op
deze manier kunnen andere initiatiefnemers ook gebruik maken van de opgedane expertise. Bij het
samenstellen van de map is dankbaar gebruik gemaakt van de kennis en ervaring van groepen die
samenwerken bij het bestrijden van armoede. Een deel van deze informatiemap is overgenomen uit de
informatiemap van de Sociale Alliantie Fryslân. Daar is het project “Kanskaarten” in 2011 gestart.
Bekijk de informatiemap Kanskaarten
Wil je samen met burgers of deskundigen nieuwe ideeën ontwikkelen? Wil je snel inzicht krijgen in de opvattingen en ervaringen van specifieke doelgroepen? Of wil je deskundigen en burgers samen laten meedenken over nieuwe plannen? Doe het in no time met de Versnellingssessie.
De versnellingssessie is een uitstekend hulpmiddel om inzicht te krijgen in de mening van burgers over sociale en maatschappelijke onderwerpen, zoals armoede, leefbaarheid en woonomgeving, zorglandschap, diversiteitsbeleid, aardbevingen of andere aspecten. Ook kan een versnellingssessie helpen bij het nemen van beslissingen en het maken van beleidskeuzes.
De versnellingssesie is een instrument voor kwalitatief onderzoek en beleidsondersteuning. Het is een digitale brainstorm die in korte tijd veel informatie oplevert. Iedere deelnemer neemt plaats achter een laptop en aan de hand van een vraag, stelling of onderwerp typt iedereen zijn of haar bijdrage in. Deelnemers zien de reacties van anderen op hun laptop en op een groot scherm. De deelnemers kunnen op de bijdragen van anderen reageren en opvattingen, gevoelens en ideeën uitwisselen. Dat gebeurt meestal anoniem, waardoor mensen sneller eerlijk zijn. Ter plekke kunnen verschillen zichtbaar worden gemaakt.
Lees in de folder meer over de voordelen en praktische informatie van de Versnellingssessie
De versnellingssessie is inmiddels al voor tal van grote en kleinere onderzoeken ingezet. CMO STAMM beschikt over een ‘Versnellingsteam’. Dit team voert in wisselende samenstelling alle Versnellingsessies uit.
Het ‘Recht om uit te dagen’ is een instrument waarmee bewoners gemeenten kunnen uitdagen om gemeentelijk taken over te nemen. Het fenomeen, uit Engeland komen overwaaien en sinds 2015 in de Wmo verankerd, geeft urgentie aan het belang en de kracht van burgerinitiatieven. Gemeenten die ja zeggen tegen de Right to Challenge geven een krachtig signaal aan hun burgers: we nemen je voorstellen bloedserieus.
En terecht: op heel veel gebieden (alles behalve defensie, aldus Binnenlandse Zaken) ligt er potentie voor een overdracht van taken naar burgers en groepen burgers. Veel voorkomend zijn overdracht van zorg- en welzijnstaken, van het onderhoud van het groen, van het beheer van wijk- en buurtcentra. Daarbij maken gemeente en initiatiefnemende burgers natuurlijk goede afspraken over regie en aansprakelijkheid.
CMO STAMM kan u helpen bij het opzetten en implementeren van Right to Challenge. Wat zijn de overwegingen qua proces, mogelijkheden en toepassingen? Wat past bij u en wat is ervoor nodig om het ook echt waar te maken? Uiteraard kunnen we u ook helpen bij de realisatie.
Het OV-bureau Groningen Drenthe is een van de partners van het Europese Interreg-project ITRACT. Binnen dit project worden innovatieve tools ontwikkeld voor een zo efficiënt en gebruiks- en milieuvriendelijk transportnetwerk. Het OV-bureau richt zich binnen dit project op de inwoners van Oost-Groningen. De verwachting is dat in de toekomst een grotere groep ouderen in Oost-Groningen afhankelijk zal zijn van openbaar vervoer. Niet alleen door een toename van het aantal ouderen, maar ook omdat voorzieningen, zoals ziekenhuizen en de supermarkt, op een steeds grotere afstand komen te liggen. Het is een uitdaging om de bereikbaarheid van voorzieningen en de mobiliteit van de bewoners van Oost-Groningen op een zo hoog mogelijk peil te houden.
Om ouderen te begeleiden in het gebruik van openbaar vervoer zijn gebruiksvriendelijke ICT-oplossingen ontwikkeld in de vorm van 3 verschillende apps. Deze apps helpen ouderen op weg voordat ze het openbaar vervoer gebruiken (bijvoorbeeld het plannen van een reis, het vinden van vertrektijden etc.) en tijdens het gebruik van het openbaar vervoer (bijvoorbeeld waar uit te stappen, hoe de bushalte voor de terugreis vinden etc.).
In Oost-Groningen heeft een pilot plaatsgevonden waarbij een groep ouderen prototypes van de apps hebben getest in een ‘Living lab’. Het Sociaal Planbureau Groningen, onderdeel van CMO STAMM, heeft de testfase begeleid en de resultaten van de Living lab in beeld gebracht.
De apps beschikbaar voor de ‘living lab’ in Oost-Groningen zijn prototypes. De bruikbaarheid, qua techniek, vormgeving en snelheid, is nog niet zodanig uitontwikkeld dat de apps openbaar toegankelijk kunnen worden gesteld. Tijdens de test hebben de deelnemers aan dit project dit duidelijk ervaren en dat heeft ook invloed gehad op hun mening en oordeel over de apps. Daarmee heeft dit onderzoek een aantal concrete punten aan het licht gebracht.
De maatschappelijke meerwaarde van vrijwilligersorganisaties is groot. Ze beschikken over grote netwerken en soms ook over accommodaties. Bovenal zijn vrijwilligersorganisaties in staat groepen aan zich te binden en met elkaar te verbinden. Dit gaat niet vanzelf. Er worden hoge eisen gesteld aan de bestuurlijke kracht en kwaliteit in het vrijwilligerswerk. En willen vrijwilligersorganisaties vitaal blijven dan moeten ze meegroeien met veranderingen in de samenleving. Lokale samenwerking tussen onder meer dorpsbelangenorganisaties, sportverenigingen, scouting, culturele organisaties en organisaties voor vrijwillige hulp- en dienstverlening biedt extra kansen om de eigen (organisatie)doelen te bereiken en om van betekenis te zijn voor de leefbaarheid in het dorp en de gemeente.
(Bestuurders van) onderling sterk verschillende vrijwilligersorganisaties meenemen in ontwikkelingen in de samenleving en de nieuwe kansen die daardoor ontstaan. (Denk bij ontwikkelingen aan: ‘van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving’, bevolkingskrimp, ontgroening, vergrijzing, verkleuring, enz).
Het potentieel van vrijwilligersorganisaties wordt (nog) beter benut voor de leefbaarheid in dorpen en gemeenten.
Aanmelden voor de nieuwsbrief kan via info@hvdsg.nl o.v.v. aanmelding nieuwsbrief Sterk Vrijwilligerswerk.
Sterk Vrijwilligerswerk is een project van:
Het project is mogelijk dankzij subsidie van de provincie Groningen.
Het leven van mensen wordt volledig beheerst door de aardbevingen; het is en blijft ‘het gesprek van de dag’, de angst en onzekerheid en erkenning door de overheid.
Dit is momenteel de situatie voor de inwoners van het aardbevingsgebied van Groningen. Elke dag worden de mensen met de gevolgen van de aardbevingen geconfronteerd. Door het meemaken van een aardbeving zelf, de schade die deze bevingen aan de huizen veroorzaken, het gehele proces van schadeafhandeling. CMO STAMM en Sociaal Planbureau Groningen onderzochten de beleving en de meningen van de bewoners zelf; met welke problemen hebben ze te maken en welke oplossingsrichtingen zien ze. Dit maakt onderdeel van het grootschalige woningsmarkt onderzoek van de TU Delft.
Uit ons onderzoek blijkt dat de problemen in het aardbevingsgebied zich opstapelen. Veel mensen voelen zich onveilig en willen vertrekken uit de provincie. De woningmarkt functioneert niet goed meer. Het vertrouwen in overheid en NAM is tot een dieptepunt gedaald.
Vrijwel alle ruim 600 deelnemers aan de Versnellingssessies en bewonersavonden waren positief over het verloop van de bijeenkomsten. De mogelijkheid dat mensen hun stem konden laten horen en hun gevoelens en emoties konden uiten werden zeer op prijs gesteld. Tegelijk waren er ook sceptische en boze reacties. Vooral over het onrecht dat de mensen wordt aangedaan en om het feit dat sommige mensen dusdanig veel schade aan hun huis hebben dat ze totaal geen uitweg of kansen meer zien.
Lees hier het volledige rapport
Minister Kamp heeft gereageerd op het onderzoek en laat via een woordvoerder weten: ,,De uitkomst van het onderzoek is ernstig. Het maakt duidelijk dat er de komende jaren nog veel werk te verrichten is om de veiligheid en leefbaarheid in Groningen te verbeteren en daarmee het vertrouwen van de Groningers terug te winnen”.
Dit onderzoek maakt onderdeel uit van een grootschalig woningmarktonderzoek in het aardbevingsgebied dat is gedaan door OTB Onderzoek voor de gebouwde omgeving van de Technische Universiteit Delft in samenwerking met CMO STAMM en Sociaal Planbureau Groningen in 2015. De opdracht werd verstrekt door de Dialoogtafel Groningen. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in 9 gemeenten die ten tijde van het onderzoek werden afgebakend als het aardbevingsgebied van Groningen. Te weten: Appingedam, Bedum, De Marne, Delfzijl, Eemsmond, Loppersum, Slochteren, Ten Boer en Winsum. De verdiepende gesprekken met bewoners zijn gehouden in oktober en november 2015.
De gemeenten in het Groningse Westerkwartier hebben Wmo-cliënten, die gebruik maken van dagbesteding of begeleiding geraadpleegd over de inkoop van Wmo-taken. Dit gebeurde tijdens vier door CMO STAMM georganiseerde versnellingssessies. Aan deze sessies namen in totaal 45 mensen deel, in leeftijd variërend van 18 jaar tot 80+ met verstandelijke, psychische, auditieve of visuele beperkingen. Sommigen van hen kwamen samen met hun partner, ouder, kind, professionele begeleider of doventolk.
Het waren heel intensieve sessies; het was spannend of de deelnemers, die allemaal een beperking hebben, duidelijke antwoorden zouden kunnen geven en met de computer uit de voeten zouden kunnen. Dat bleek gelukkig geen probleem. Met hier en daar wat hulp van degene die was meegekomen, bleken ze prima in staat in te typen en toe te lichten wat voor hen belangrijk is.
De gemeenten wilden weten wat de cliënten nodig hebben om hun zelfredzaamheid te vergroten en naar behoefte mee te kunnen doen in de maatschappij. En ook wat zij belangrijk vinden als het om hun dagbesteding en begeleiding gaat. We hebben hierover zes vragen voorgelegd. Zoals meestal in de versnellingssessie lukte het ook deze keer prima om de antwoorden van de afzonderlijke deelnemers samen met de groep te vertalen naar gezamenlijke prioriteiten.’
Voor de deelnemers is het enorm belangrijk welke begeleiding en dagbesteding zij krijgen. Veel deelnemers – vooral de jongeren onder hen – gaven duidelijk aan dat ze graag zo gewoon mogelijk willen meedoen in de samenleving.
De uitkomsten van de versnellingssessies zijn in de rapportage zo samengevat: Deelnemers vinden vooral het volgende belangrijk:
De deelnemers gaven met klem aan dat de hulp en ondersteuning die ze nu krijgen voor hen enorm belangrijk is. Als die zou wegvallen worden ze meer afhankelijk van hun ouders, familie of kinderen, en kunnen ze veel minder hun eigen leven leiden. Ook mantelzorgers voorzien in veel gevallen dat een eigen leven er (bijna) niet meer inzit als de professionele ondersteuning wordt afgebouwd.