Coöperatie oplossing voor behoud kleine scholen?

2 maart 2015

Een scholen coöperatie als manier om kleine scholen in stand te houden is van de baan. Dat zei staatssecretaris Sander Dekker van onderwijs eind oktober 2014, op basis van een advies van het Nederlands Centrum voor Onderwijsrecht (NCOR).

Onderzoek

Dekker heeft het Nederlands Centrum voor Onderwijsrecht (NCOR) onderzoek laten doen naar de coöperatie als rechtsvorm in het onderwijs en juridische mogelijkheden voor ouders om een school open te houden. Het NCOR komt tot de conclusie dat een coöperatie voor kleine scholen geen geschikte rechtsvorm is. Dekker wil daarom ook geen geld uittrekken voor experimenten.

De Kleine Scholen Coöperatie bestaat uit zeven kleine basisscholen die elk met opheffing worden bedreigd. KSC wil de scholen los maken van het overkoepelend bestuur waar ze deel van uitmaken en onderbrengen in een coöperatie. Daarin zitten ouders, dorpsbewoners en leerkrachten die samen de school draaiende moeten houden op zowel financieel als onderwijskundig gebied. Onderling willen ze kennis en ervaring uitwisselen en de kosten delen. Vele kleine scholen en dorpsraden zijn geïnteresseerd in deze aanpak.

Adviesrapport

In het adviesrapport van het NCOR worden drie conclusies getrokken:

1. Een coöperatie is geen geschikte rechtsfiguur om te dienen als (landelijk) bevoegd gezag van scholen. Een vereniging of stichting ligt meer voor de hand.
2. Een besluit tot sluiting of overdracht van een school ligt in de eerste plaats bij het bevoegd gezag. Het is aan het schoolbestuur om een (gegrond en onderbouwd) initiatief vanuit de schoolgemeenschap tot opting out een kans te geven. Volgens de NCOR zijn de juridische mogelijkheden voor ouders op dit moment voldoende:
   • Als een bestuur een school wil fuseren met een andere school, dan moet dit worden voorgelegd aan de MR (instemmingsrecht). Stemt de MR niet in, dan moet de school open blijven. Het schoolbestuur kan in dat geval naar de Landelijke Geschillencommissie stappen. Die kijkt niet alleen procedureel, maar ook inhoudelijk.
   • Ouders kunnen op dit moment al een initiatief indienen bij het schoolbestuur voor overname van de school door een ander (evt nieuw op te richten) bestuur. Dat kan door de volledige MR, maar ook door de oudergeleding gebeuren. Als het schoolbestuur hiermee instemt, is er niets aan de hand. Wel adviseert de NCOR om een landelijk ‘format’ op te stellen voor hoe de procedure er uit zou moeten zien, incl. de draagvlakmeting die hier bij hoort.
   • Rol gemeente: de gemeente kan een openbare school in eigen beheer nemen, als zij niet wil dat deze gesloten wordt. Ouders kunnen de gemeente bewegen om dit te doen.
3. Het wettelijke experimenteerartikel (art 176K WPO) biedt onvoldoende grondslag om de Kleine Scholen Coöperatie (KSC) bij wijze van experiment verruimde bekostiging te geven. Een experiment buiten de bekostigingsregels om is dan ook niet mogelijk. Een Kleine Scholen Coöperatie is daarmee ook geen middel om scholen die onder de opheffingsnorm komen, toch open te houden met behoud van financiering inclusief Kleine Scholen Toeslag.

Klik hier voor het volledige advies.