Tekst vergroten Tekst verkleinen Letter afstand vergroten Letter afstand verkleinen

Stijgende impact energiearmoede onder Groningers en Drenten.

Ongeveer een kwart van de Groningers en Drenten heeft moeite met het betalen van de energierekening. Dat blijkt uit de meest recente paneluitvraag van Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe. In november deden zij opnieuw een uitvraag naar de ervaring van energieprijzen onder de leden van het Groninger en Drents burgerpanel. In dit onderzoek deelden 2.422 Groningers en 3.832 Drenten van 18 jaar en ouder met verschillende achtergronden hun ervaringen. De vorige uitvraag was in februari van dit jaar, met 2.670 respondenten uit Groningen en 4.224 uit Drenthe. Het onderzoek geeft een afspiegeling van de Groningse en Drentse situatie op het gebied van energiearmoede.

Moeite met het betalen van de energierekening

De vergelijking van resultaten is interessant, omdat de uitvraag in februari aan de vooravond van de oorlog in Oekraïne stond. Sinds die tijd zien we zowel in Groningen als in Drenthe een stijging van het aandeel inwoners dat moeite heeft met het betalen van de energierekening. In november gaf 27% van de Groningers aan veel of een beetje moeite te hebben met het betalen van de energierekening. In februari was dit percentage nog 20%. In Drenthe steeg dit aandeel van 17% naar 23%. Tegelijkertijd is het aandeel inwoners dat de energierekening heel makkelijk kan betalen gedaald van 36% naar 25% in Drenthe. In Groningen daalde dit van 33% naar 23%.

Aangepast gedrag vanwege de stijgende energieprijzen

De uitvraag toont ook dat meer inwoners bewust bezig zijn met het verminderen van hun energieverbruik, zoals minder douchen of de thermostaat een graadje lager zetten. Waar in februari nog 54% van de Groningers aangaf hun gedrag aangepast te hebben vanwege de stijgende energieprijzen, is dit percentage gestegen naar 76% in november. In Drenthe ligt dit percentage nog hoger. Hier geeft zelfs 4 op de 5 Drenten aan hun gedrag aan te passen om energie te besparen.

Regionale patronen

Ondanks het steunpakket aan maatregelen en aanpassingen in gedrag is het aantal mensen dat moeite heeft met het betalen van de energierekening gestegen. Vanaf januari 2023 geldt er een prijsplafond dat ervoor moet zorgen dat minder huishoudens geconfronteerd worden met een te hoge energierekening. Uit onderzoek van het PON & Telos blijkt dat deze maatregel er naar verwachting inderdaad voor zal zorgen dat er vanaf januari minder huishoudens te maken krijgen met een te hoge energierekening in verhouding tot hun inkomen. PON & Telos verwacht echter dat er nog steeds een aanzienlijk aandeel huishoudens problemen zal ervaren. Vooral in het oosten van Groningen en Drenthe wordt in een aantal gemeentes verwacht dat ongeveer een derde van de huishoudens in januari nog steeds een te hoge energierekening zal hebben.

Deze regionale patronen zijn terug te zien in de uitkomsten van het panelonderzoek. In de gemeenten Oldambt en Westerwolde is het aandeel inwoners dat moeite heeft met het betalen van de energierekening het hoogst. Hier wonen mensen vaak ook in slechter-geïsoleerde huizen.

Uitdagingen

Dit laat ook zien dat energiearmoede nauw samenhangt met andere uitdagingen in onze samenleving, namelijk de energietransitie en het bredere armoedevraagstuk. Veel inwoners die te maken hebben met energiearmoede, leven in een slecht-geïsoleerde woning en hebben niet de middelen om deze te verduurzamen. Daarom zijn er naast maatregelen op korte termijn structurele oplossingen nodig. Acties op korte termijn bieden directe oplossingen voor mensen die nu problemen ervaren. Op lange termijn is het echter belangrijk om deze groep mensen te ondersteunen in het verduurzamen van hun huis en het verbeteren van hun inkomenspositie. Juist door een samenspel van maatregelen kan een meer structurele en effectieve oplossing worden geboden voor inwoners die problemen ervaren door energiearmoede.

Om gemeenten te helpen met een effectieve aanpak op energiearmoede, ontwikkelde CMO STAMM een afwegingsmodel die doelen op korte en lange termijn inzichtelijk maakt. Dit model en meer informatie over de impact van energiearmoede in de regio is te vinden op het Platform Armoede Groningen en Platform Armoede Drenthe.

Op donderdag 15 december jl. vond de vierde bijeenkomst energiearmoede plaats voor ambtenaren energietransitie en sociaal domein van de Groningse gemeenten. Deze bijeenkomst werd georganiseerd door de provincie Groningen, CMO STAMM en Sociaal Planbureau Groningen. Het was een interactieve bijeenkomst waar kennisuitwisseling centraal stond.

Duiding van cijfers

Tijdens de bijeenkomst deelde Sociaal Planbureau Groningen de nieuwste cijfers en ontwikkelingen. Hieruit blijkt dat er een stijging is in het aandeel Groningers dat moeite ervaart met het betalen van de energierekening en het treffen van energiebesparende maatregelen. Om gemeenten handvatten te bieden bij deze uitdagingen, presenteerde CMO STAMM een afwegingsmodel voor een effectieve aanpak van energiearmoede. Met het advies om niet alleen in te zetten op korte-termijnacties, maar het probleem structureel aan te pakken door ook te kijken naar acties op lange termijn.

Ondersteuning door provincie Groningen

Maya Janssen, projectleider energietransitie bij de provincie Groningen, gaf informatie over de ondersteuning die de provincie kan bieden. De provincie wil gemeenten graag ondersteunen bij deze problematiek. Welke ondersteuning dit is, bepaalt de provincie samen met de gemeenten op basis wat nodig is. Zo blijft de provincie graag dit soort bijeenkomsten faciliteren en wil het bijdragen aan communicatiecampagnes die zich richten op bewustwording.

Energiearmoede beperken

Daarnaast deelde Bert Horst, Kwartiermaker Fonds Energie Transitie van de gemeente Groningen, zijn aanpak. Met de oprichting van het Fonds Energie Transitie en het opzetten van de Exploitatiemaatschappij Duurzame Energie willen ze energiearmoede beperken. Daarbij werken ze aan een lange-termijn-aanpak, waarin de vraag centraal staat: hoe zorgen we ervoor dat iedere inwoner in onze gemeente mee kan doen met de energietransitie, ook de mensen die het niet op eigen kracht kunnen?

Kennisuitwisseling

Na deze presentaties was er ruimte voor onderlinge kennisuitwisseling. Er werd gesproken over het vinden van de doelgroep, het inrichten van de interne organisatie, koppelkansen met andere projecten, de juridische kaders, en meer. Wat opviel is de bevlogenheid van de verschillende deelnemers. Iedereen voelt de urgentie om iets aan het probleem te doen. Tegelijkertijd was men het erover eens dat de achterliggende problematiek niet nieuw is. Hoewel energiearmoede nu hoog op de agenda staat vanwege de enorme prijsstijgingen, moet er ook aandacht zijn voor het diepere probleem van armoede in onze samenleving.

In 2023 zullen de bijeenkomsten een vervolg kennen, waarin onderlinge kennisuitwisseling centraal blijft staan.

De gemeente Borger-Odoorn neemt maatregelen om inwoners die in financiële problemen komen als gevolg van energiearmoede letterlijk en figuurlijk niet in de kou te laten staan. Ook hier is de impact van de inflatie en de stijgende energieprijzen namelijk ongekend hoog. Uit de meest recente cijfers bleek dat in oktober 2021 mogelijk 1.945 huishoudens in Borger-Odoorn (16,7%) in financiële problemen zijn gekomen door de stijgende energieprijzen. Het grootste deel van deze huishoudens woont in een huurwoning. Ook maatschappelijke organisaties, verenigingen en het midden- en kleinbedrijf (MKB) kunnen te maken krijgen met financiële moeilijkheden. Hierdoor staat de bestaanszekerheid van inwoners onder druk.

Ontwikkelen van maatregelen

CMO STAMM helpt de gemeente bij het opzetten en doorontwikkelen van een effectieve aanpak van energiearmoede. De actualiteit rondom energiearmoede vraagt om durf en snelle maatregelen. Tegelijkertijd vraagt energiearmoede om structurele maatregelen om een inclusieve energietransitie mogelijk te maken. Twee opgaven ontmoeten elkaar: verduurzaming en armoedebestrijding. Borger-Odoorn is direct van start gegaan met het ontwikkelen van maatregelen. Sommige zijn al van kracht, anderen moeten nog gerealiseerd worden.

Financiële maatregelen

Zo neemt de gemeente maatregelen om inwoners, bedrijven en (maatschappelijke) organisaties te helpen met het betalen van de energiekosten. Hiervoor zet Borger-Odoorn in op communicatie om te informeren over de mogelijkheden. Via huis-aan-huisbladen, social media, ondernemersontbijten en bijeenkomsten vergroot de gemeente de zichtbaarheid. Voor inwoners wordt de doelgroep van de eenmalige energietoeslag vergroot van 120% naar 130% van de bijstandsnorm. Ook breidt de gemeente de mogelijkheden uit om maatwerk te bieden waar nodig. Voor verenigingen en stichtingen onderzoekt Borger-Odoorn de mogelijkheden van een noodfonds voor een eenmalige bijdrage aan de energierekening of voor specifieke verduurzaming zoals LED-lampen.

Energieverbruik verminderen

Ook neemt de gemeente verschillende maatregelen om inwoners te helpen bij het verminderen van hun energieverbruik. Zo wordt de inzet van energiecoaches geprofessionaliseerd. Deze lokale vrijwilligers voeren een energiescan uit en geven tips en informatie zonder commercieel oogmerk. Doel is om van één naar minimaal acht energiecoaches te gaan en hen een vergoeding te bieden. Ook kunnen inwoners gebruikmaken van de Drentse Fixbusjes. Dit doet Borger-Odoorn in samenwerking met woningcorporaties en energiecoaches. De Fixbusjes helpen inwoners met het aanbrengen van energiebesparende maatregelen, zoals kierdichting, tochtstrips, radiatorfolie en waterbesparende douchekoppen. Verder komt er een extra eenmalige energieregeling op de webwinkel Meedoen met energie-isolerende producten en duurzame apparaten, zoals wasmachines en koelkasten met het hoogste energielabel.

Verduurzamen

Een meer structurele oplossing voor energiearmoede ligt in het verduurzamen van woningen. Via de Drentse Isolatieregeling kunnen woningeigenaren met een inkomen tot 130% van het sociaal minimum subsidie voor woningisolatie ontvangen voor spouwmuur- en vloerisolatie. Borger-Odoorn vult de regeling aan met een extra isolatiemaatregel, zoals een isolerende voor- en/of achterdeur of HR++ glas.

Aanpak op lange termijn

Na het ontwikkelen en realiseren van deze maatregelen, is de focus in de volgende fase om meer samenhang aan te brengen tussen de maatregelen en de bestaande infrastructuur in de gemeente. De verwachting is dat er tijdens deze fase ook ruimte ontstaat om de aanpak van verduurzaming en armoede op lange termijn te versterken.

In een feitenblad geven we een korte terugblik op de bijeenkomst Sterke verhalen van 11 oktober 2022 in Coevorden.

Feitenblad Sterkte verhalen Coevorden

Woensdag 7 december was het Nationale Vrijwilligersdag. Ruim 44% van de Groningers doet vrijwilligerswerk, een onmisbare inzet. Daarom is vanuit het provinciale project Vrijwilligers Centraal de Nationale Vrijwilligersdag aangegrepen om vrijwilligers in het zonnetje te zetten. Op 7 december zijn, met een ludieke actie, meerdere vrijwilligers verrast. Waardering voor de Groningse vrijwilligers blijft natuurlijk niet beperkt tot deze ene Nationale Vrijwilligersdag. Het is daarom nu ook mogelijk om een gratis ansichtkaart (digitale of per post) naar je favoriete vrijwilliger te sturen. Help jij ook mee om zoveel mogelijk vrijwilligers te verrassen? 

Een feestelijke dag voor de vrijwilliger

Woensdagmiddag en -avond zijn drie vrijwilligers verrast met een verrassingsode van een bekende Groninger. Zo heeft Henk de Haan (voormalig voetballer en entertainer) een verrassingsode gebracht aan Etty Meijer. Etty is een actief vrijwilliger uit Oudeschip. Zij zet zich in als penningmeester voor dorpsbelangen in het dorpshuis en houdt ook de gastvrijheid in het dorp goed in de gaten. Ze doet haar werk altijd met een glimlach en staat voor iedereen klaar. “Ik ben helemaal beduusd, ik doe dit gewoon met alle liefde” was haar reactie. En juist daarom wordt zij zo enorm gewaardeerd.

Ook jeugdtrainers Tim en Olaf de Vries van basketbalvereniging Celeritas Donar zijn verrast met een ode. Basketbalprofessionals Sander Hollanders en Willem Brandwijk verrasten de jeugdtrainers tijdens hun training met lovende woorden en genoten ook even mee van een jeugdtraining met basketbalpupillen. “We vinden dit gewoon iedere week erg leuk om te doen. Deze club voelt een beetje als familie.”

De laatste vrijwilliger aan wie een ode werd gebracht is Fenko Zijlstra uit Zeerijp. Fenko is actief bij popkoor Ripa, de Riepster Cantorij, de begrafenisvereniging Zeerijp, de kerk van Zeerijp, en verder overal waar men maar hulp kan gebruiken. Spoken word artiest Cissy Joan Gressman sprak de ode uit aan Fenko: “Is de koffie gezet? Logistiek geregeld, techniek op orde? Staan de stoelen klaar,
deuren open en kachels aan? Fenko is een man met een hart van goud die de samenleving vele
diensten bewijst. Heel Zeerijp weet dat deze bezige bij in het zonnetje (ver)dient te staan.”

Naast de persoonlijke ode werden de vrijwilligers feestelijke verrast met een Knol’s koek en een speciaal ontworpen Groningse kaart.

Natuurlijk verdient iedere vrijwilliger het om in het zonnetje gezet te worden, hiervoor hebben we jou nodig!

Verras een vrijwilliger met een kaartje

Iedere vrijwilliger verdient het om af en toe een waarderingsode te ontvangen. Ken jij iemand in je omgeving die mooie dingen doet als vrijwilliger? Verras diegene dan met een typisch Groningse ansichtkaart. Dit is helemaal gratis en kan zowel per post als mail worden gestuurd. Je kunt een kaartje bestellen of digitaal versturen via: www.cmostamm.nl/bedanktja

Groningse maatschappelijke organisaties kunnen maximaal 50 kaartjes gratis aanvragen bij het initiatief Vrijwilligers Centraal. Groningers kunnen maximaal 10 gratis kaartjes aanvragen. De kaarten zijn ontworpen in de huisstijl van het merk Groningen en ontworpen in samenwerking met Marketing Groningen.

Project Vrijwilligers Centraal

Project Vrijwilligers Centraal vindt het belangrijk om mensen die zich inzetten als vrijwilliger in het zonnetje te zetten. Daarom zijn initiatiefnemers Provincie Groningen, Groninger Dorpen, Huis voor de Sport Groningen, CMO STAMM en KultuurLoket deze acties gestart.

Zij geven de komende maanden onder de noemer Vrijwilligers Centraal ondersteuning op maat, experimenteren met verschillende organisaties naar innovatieve maatregelen, zetten vrijwilligers in het zonnetje en organiseren kennis- en leersessies op allerlei onderwerpen voor de huidige besturen en andere vrijwilligers.

Meer informatie over de ansichtkaarten actie, is te vinden op www.kultuurloket.nl/bedankt.

 

De vrijwilligers van Stichting Dierenweide Stroomdal hebben vandaag van de jury ‘Hét compliment van Drenthe’ ontvangen. Bij deze waardering hoort een bedrag van 3.000 euro waarmee de stichting iets extra’s kan doen. Gedeputeerde Hans Kuipers reikte Hét compliment uit in het provinciehuis in Assen.

De vrijwilligers van Stichting Dierenweide Stroomdal zorgen ervoor dat iedereen welkom is bij de dierenweide in Beilen. Elke dag zetten zij zich in om de dieren en planten te verzorgen. Ook organiseren de vrijwilligers veel activiteiten zoals een sponsorloop, koken en eten vanuit de moestuin en een kindervakantieweek. In hun aanpak staat de methode ‘meester-gezel’ centraal. Zo worden kinderen en jongeren opgeleid door meer ervaren vrijwilligers. In het juryrapport benoemt de jury dat deze groep vrijwilligers veel aandacht heeft voor positieve gezondheid.

‘Aanmoedingspluim’

De andere vier finalisten Humanitas Assen, Stichting Naobuur Vledder e.o., De MensA Roden en Vitaal Wilhelminaoord e.o. ontvingen een aanmoedigingspluim van 500 euro. Met ‘Hét compliment van Drenthe’ zet de provincie vrijwilligers in het zonnetje. In deze editie was er in het bijzonder aandacht voor het thema ‘positieve gezondheid’. Dit thema komt uit de Sociale Agenda Drenthe.

Positieve gezondheid

Gedeputeerde Hans Kuipers: “Bij positieve gezondheid gaat het over de mensen zelf. Over wat je kunt doen om je leven betekenisvol te maken. Stichting Dierenweide Stroomdal betrekt het hele dorp bij hun initiatieven, jong en oud. Zij helpen dorpsbewoners bijvoorbeeld om fit te zijn door rollatorwandeltochten. Ik ben er trots op dat deze vrijwilligers – en alle andere vrijwilligers in Drenthe – zich inzetten voor een levendig en sociaal Drenthe waarin je kunt doen wat je wilt zonder belemmeringen van je gezondheid.”

Meer informatie

CMO STAMM ondersteunt de provincie Drenthe met ‘Hét compliment van Drenthe’. Daarnaast helpt CMO STAMM vrijwilligersorganisaties bij het vergroten van kennis en vaardigheden en adviseren hen bij het aangaan van duurzame samenwerkingen.

Meer informatie over ‘Hét compliment van Drenthe’ staat op www.provincie.drenthe.nl/compliment.

Hoe kom je tot een rookvrije generatie en hoe staat het er nu eigenlijk voor? Om deze vragen te beantwoorden organiseert het programma Drenthe samen gezond in beweging een symposium ‘Hoe komen we tot een rookvrije generatie in Drenthe’ op donderdag 12 januari van 09.15 tot 13.30 (inclusief lunch vanaf 12.30) in het Atlas theater in Emmen. Het symposium is bedoeld voor Gemeenten en (uitvoerings)organisaties die bezig zijn met een rookvrije generatie.

Dagvoorzitter Raymond Wanders vertelt in het plenaire deel hoe hij het gemeentehuis in Emmen rookvrij heeft gekregen. Daniëlle Arnold van de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij geeft de actuele cijfers en ontwikkelingen. Daarnaast worden er verschillende workshops aangeboden om samen te komen tot een rookvrije generatie in Drenthe. Inspirerende workshops die jouw gemeente of organisatie praktische handvatten geeft om (vervolg)stappen te zetten. Workshops over onder meer de mogelijkheden wat betreft gemeentelijk beleid, de rookvrije sportomgeving en het creëren van rookvrije organisaties. Meer info en aanmelden:

Bekijk de uitnodiging!

 

Afgelopen maand vond het jaarlijkse CMO STAMM LAB weer plaats. Een middag vol inspiratie en gezelligheid voor onze relaties. Het evenement heeft in 2020 en 2021 helaas niet kunnen plaatsvinden, door de coronacrisis. Op vrijdag 11 november was het eindelijk weer zover, en wat hebben we genoten.

Op weg naar een betekeniseconomie?!

De grenzen van het systeem waarin economische groei boven alles gaat zijn bereikt. Overal ter wereld gaan de sociale en ecologische alarmbellen af. Gelukkig lonkt er volgens Kees Klomp een alternatief: de betekeniseconomie. Een nieuw perspectief waarin waarde wint van geld.

Kees Klomp prikkelde ons om stevig na te denken. Met enthousiasme en lef zocht hij de diepgang op naar verrassende nieuwe inzichten en praktische toepasbaarheid.

Kees Klomp

Kees Klomp studeerde politicologie en communicatiewetenschappen. Vanaf 2006 richt Klomp zich expliciet op de Betekeniseconomie; een methode om organisaties ‘van betekenis te laten zijn’ en integrale waarde te laten creëren. Naast lector Betekeniseconomie bij de Hogeschool Rotterdam is Klomp founding partner van de onafhankelijke denk- en doetank THRIVE Institute.

Myron Hamming Spoken Word

Myron zorgde voor een prachtige afsluiting. Als Groninger stadsdichter en spoken- word artist zorgde hij voor een prachtig optreden over “verder dromen dan we nu kunnen zien”. Zoals een bezoeker het mooi verwoorde: “woorden die binnekomen”.

Afscheid Yvonne Turenhout

Ook namen we na ruim 13 jaar afscheid van Yvonne Turenhout, directeur-bestuurder. In die jaren heeft Yvonne op haar eigen kenmerkende wijze een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van CMO STAMM, Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe. Een gepast afscheid voor iemand die samen met collega’s veel heeft bereikt voor CMO STAMM.

Aftermovie

Bekijk hier de sfeerimpressie van een geslaagde middag.

Zaterdag 5 november was het zover: Drenthe Initiatiefrijk!. De eerste bruisdag voor Drentse initiatiefnemers georganiseerd door de BOKD, provincie Drenthe en CMO STAMM. Een dag waarop Drentse initiatiefnemers, die zich met hart en ziel inzetten om de leefbaarheid in de provincie op peil te houden, samenkomen.

Tijdens het ochtendprogramma werden de ruim veertig bezoekers met een bus langs drie inspirerende initiatieven geleid, namelijk: Stichting de Amer, Eesergroen en Stichting Kardeel. Vervolgens vertelden Vera en Jojanne tijdens een verzorgde lunch over hun initiatief Passie op het Platteland: een project voor en door jongeren. Om 13:00 opende gedeputeerde Hans Kuipers het middagprogramma, dat bestond uit workshops gerelateerd aan burgerkracht en een vijftal pitches van initiatiefnemers. Er waren diverse fondsen aanwezig, zoals Kracht van de Veenkoloniën, VSB-fonds en Kern met Pit. Met meer dan 70 aanwezigen tijdens het middagprogramma was het gezellig druk in het Markehuis in Grolloo. Tot slot was er ruimte voor een hapje en een drankje en de gelegenheid tot netwerken. Dit alles leidde tot veel geanimeerde gesprekken en mooie ontmoetingen.

Het bevorderen van een gezonde leefstijl staat al enkele jaren op de politieke agenda (VWS, 2018). Op landelijk niveau worden hiervoor generieke maatregelen genomen, zoals accijnsverhoging op tabaksproducten en het alcoholverbod voor jongeren onder de 18 jaar. Op lokaal niveau gaat het om maatwerk. De ene wijk, of dorp, is immers niet gelijk aan de andere. Maatwerk vraagt van gemeenten een integrale aanpak. Goede straatverlichting langs een bestaand fietspad naar school kan bijvoorbeeld in de ene wijk ouders stimuleren hun kinderen te laten fietsen. In een andere wijk leidt een gratis sportabonnement juist tot meer bewegen.

Het huidige lokale gezondheidsbevorderingsbeleid en de interventies zijn vaak versnipperd en nog onvoldoende integraal opgezet. Alle twaalf Drentse gemeenten wilden de afgelopen 4 jaar met het project ‘Aan de slag met preventie in Drentse gemeenten’ het integraal werken versterken en meer samenhang tussen de domeinen gezondheid, jeugd, welzijn en ruimtelijke ordening realiseren. Ook wilden zij (nog) meer wisselwerking tussen beleid en uitvoering, zodat de uitvoering input oplevert voor beleid en het beleid een stabiel kader biedt voor de uitvoering.

Esther Rodenburg (CMO STAMM) en Louis Polstra (Hanzehogeschool Groningen), uit de werkgroep van het project ‘Aan de slag met preventie in Drentse gemeenten’, schreven een analyse over het leren en kennisdelen tijdens dit 4-jarig ZonMw project. Benieuwd naar het hele artikel?

Lees het hier!

 

Op 28 september vertelden vijf jongeren tijdens een zogenaamd spiegelgesprek over hun ervaringen met schooluitval. Hoe verliep hun zoektocht naar perspectief en een route om terug te keren naar een betekenisvol leven? Ongeveer acht professionals vanuit het werkveld luisterden op de achtergrond mee over wat deze jongeren te vertellen hebben. Hermien Maarsingh is namens CMO STAMM betrokken bij C4Youth als projectleider van het atelier Samenhang in preventie en hulpverlening. Samen met Sanne Terpstra (tevens C4Youth projectleider atelier Samenhang in preventie en hulpverlening) begeleidde zij dit spiegelgesprek. De input wordt gebruikt voor de zoektocht naar het voorkomen van schooluitval.

Deze jongeren een stem geven was een belangrijk doel van de avond. Ze weten dat er voor hen op dit moment niet zoveel verandert.  Maar ze dragen wel bij door ervoor te zorgen dat de toekomstige generatie leerlingen niet mee hoeft te maken wat zij hebben meegemaakt.

Ervaringen geven waardevolle informatie

De jongeren deelden hun persoonlijke ervaringen en wat hen geholpen heeft. Ze lieten de aanwezige professionals die met schooluitval te maken hebben horen wat ze zouden moeten weten. Er is veel waardevolle informatie verzamelend die aansluit bij de uitkomsten van het atelier Samenhang in preventie en hulpverlening. 

Jongere: “Wat uiteindelijk echt voor mij werkte? Mensen die dichtbij mij stonden, mensen waar ik vertrouwen in had en mensen die mij écht hielpen.”

Belangrijke bevindingen

Punten die deze jongeren toen belangrijk vonden en nu nog steeds:  

  • Echt luisteren; 
  • Eerst begrip voor mijn situatie; 
  • Korte lijnen met alle betrokkenen binnen school; 
  • Kunnen praten over jouw eigen gevoelens; 
  • Stapje voor stapje het probleem oplossen; 
  • Samen kunnen beslissen zonder iets op te leggen; 
  • Inspraak in mijn situatie hebben;
  • Vertrouwen in personen waar je een klik mee voelt.

De motivatie van deze jongeren om weer te starten op school was verschillend, maar hun behoefte om gehoord te worden over hun motivatie was bij iedereen hetzelfde. Werken vanuit wat passend en haalbaar is en niet vanuit een eenzijdig opgelegde aanpak en dan kijken of het lukt. 

Draagvlak

De instructie aan de toehoorders om gedurende het twee uur durende gesprek echt alleen te luisteren bleek overbodig. Het verhaal van de jongeren sprak boekdelen, waar alleen met oprechte aandacht recht aan werd gedaan. In de nabespreking, zonder de jongeren, werd dan ook erg enthousiast gereageerd op de uitkomst en de inzet!  

Het spiegelgesprek leverde waardevolle informatie en draagvlak voor onze 0-doelstellingen op:  ‘0 schooluitval’ én ‘Alle ouders en jongeren krijgen passende hulp en zorg op de plek waar zij leven’. 

Vrijwilligersorganisaties ervaren allemaal dat het steeds lastiger is actieve vrijwilligers te vinden om de boel draaiende te houden. De leefbaarheid van de dorpen en buurten staat hierdoor onder druk. Vier Groninger organisaties hebben de handen daarom ineen geslagen om al deze verenigingen te versterken en ondersteunen.

In de dorpen en buurten en de vele sport- en culturele verenigingen die Groningen rijk is, draaien activiteiten voor een groot deel op vrijwilligers. De trainer, barmedewerker, penningmeester, geluidstechnicus, noem maar op; allen zetten ze zich met hart en ziel in om Groningen een fijne en bruisende provincie te houden om in te wonen. Maar hoe hou je het aantal actieve vrijwilligers op peil? Melden nieuwe vrijwilligers zich nog wel aan?

Groninger Dorpen, KultuurLoket, Huis voor de Sport Groningen en CMO STAMM geven de komende maanden in het project Vrijwilligers Centraal ondersteuning op maat, experimenteren met verschillende organisaties naar innovatieve maatregelen, zetten vrijwilligers in het zonnetje en organiseren kennis- en leersessies op allerlei onderwerpen voor de huidige besturen en andere vrijwilligers.

Oproep

Wil jij, of jouw vereniging, graag betrokken zijn bij dit samenwerkingsproject Vrijwilligers Centraal? Of heb je ideeën die je graag wilt aandragen? Laat het ons weten. Neem contact op met Marike Broekema, adviseur van CMO STAMM op m.broekema@cmostamm.nl of 06 5179 9390.

De podcast Sterke Verhalen is vanaf nu te beluisteren! In vier podcasts vertellen ervaringsdeskundigen hun persoonlijke, waargebeurde, verhaal over opgroeien in armoede, geschonden vertrouwen, mislukt ondernemen, schaamte, zelfrespect, stress en de psychische gevolgen van armoede. Hoe gebrek aan geld niet alleen leidt tot schulden, maar ook tot sociale en emotionele armoede. 

De podcasts zijn mede mogelijk gemaakt door de gemeente Groningen, gemeente Stadskanaal, gemeente Coevorden, CMO STAMM en Noorderpoort.  Met grote dank aan de ervaringsdeskundigen die hun verhaal wilden vertellen.

De verhalen zijn onder de titel ‘Sterke Verhalen’ te vinden op Spotify en Anchor.

Sterke verhalen – armoede en de weg eruit

In deze aflevering staat het verhaal van Dennis centraal. Dennis heeft een heel lastige periode gekend, met onder andere schuldenproblematiek. Toch is het hem gelukt uit deze situatie te komen. Dat ging niet zonder slag of stoot.

Sterke verhalen – armoede en de geschiedenis

In deze aflevering staat het verhaal van Lineke centraal. Lineke vertelt hoe in haar geval armoede van generatie op generatie is overgegaan, de zogeheten generatie-armoede.

Sterke verhalen – kinderen in armoede

In deze aflevering staat het verhaal van Bibi centraal. Bibi is in armoede opgegroeid en vertelt wat deze periode met haar heeft gedaan.

Sterke verhalen – armoede en opgroeiende kinderen

In deze aflevering staat het verhaal van Karin centraal. Karin is zelf opgegroeid in armoede en heeft haar kinderen grootgebracht in armoede, de zogeheten generatiearmoede.

Sterke verhalen klonken in oktober in zowel Groningen als Coevorden. Sterke verhalen over ervaren armoede. Sterke verhalen, maar wel waargebeurde verhalen. Met als doel het geluid van ervaringsdeskundigen als vanzelfsprekend mee te nemen in de aanpak van armoede. De bijeenkomsten zijn onderdeel van Diepe Dialogen, een project van vier ervaringsdeskundigen in samenwerking met CMO STAMM. Elk jaar valt Wereldarmoededag op maandag 17 oktober. Aanleiding om op en rond deze dag ook in de provincies Groningen en Drenthe de schijnwerpers te zetten op armoede.

De ervaringsdeskundigen deelden hun sterke verhaal met genodigden die vanuit hun werk of eigen ervaring te maken hebben met armoede. Verhalen over opgroeien in armoede, geschonden vertrouwen, mislukt ondernemen, schaamte, zelfrespect, stress en de psychische gevolgen van armoede. Hoe gebrek aan geld niet alleen leidt tot schulden, maar ook tot sociale en emotionele armoede.

Persoonlijke gesprekken over verschillende vormen van armoede, hoe die beleeft en ervaren wordt. Praktisch ook, over wetgeving en incassobureaus, hoe dingen fout gaan en fouten zich opstapelen. Maar ook verhalen over hoop. Over de kracht van mensen om er weer bovenop te komen.

Initiatiefnemers

Wij zijn Richard Lunenborg, Lineke Smit, Karin van den Hende en Miranda Pol (foto v.l.n.r.). Vanuit onze eigen ervaringen willen wij zichtbaar worden en onze stemmen krachtiger laten horen. Zodat het geluid van mensen in armoede op de juiste plek terecht komt. Dat is Sterke Verhalen!

Diepe dialogen in Coevorden

Tijdens de middag op 11 oktober in MFC Ravelijn Verbindt in Coevorden maakten de verhalen over leven in armoede indruk. Er kwamen heel wat gesprekken en emoties voort.

Het eerste gesprek met de kerngroep vond plaats onder leiding van Christa Slim, programmamanager voor onder andere het sociaal domein in de gemeente Coevorden. Onder het gezelschap bevond zich ook wethouder Joop Slomp en vertegenwoordigers van Domesta en Maatschappelijk Welzijn Coevorden.

Vervolgens was het tijd om met elkaar in gesprek te gaan. Buiten op het plein, tijdens een wandeling of in de zaal. Er werden heel wat intensieve gesprekken gevoerd. Wethouder Joop Slomp ging ook op pad met een deelnemer om tijdens een wandeling van gedachten te wisselen, net als andere aanwezigen. Hij vond de gesprekken mooi en intens.

Tijdens de middag tekende Herman Roozen, Stripmaker des Vaderlands’, cartoons over de inhoud van de middag. Zijn tekeningen gingen exact in op de bewoordingen tijdens deze middag.

Tip: Lees ook het verslag van deze middag met de persoonlijke verhalen in het artikel Verhalen over leven in armoede maken indruk van Coevorder Nieuws

Diepe dialogen in Groningen

In Het Paleis aan het Boterdiep in Groningen deelden de vier ervaringsdeskundigen op 13 oktober hun verhaal. Vervolgens gingen de aanwezigen met elkaar in gesprek.

Stadsdichter Myron Hamming wil weten wat er speelt in zijn stad. Voor hem was deze middag een uitgelezen moment om zijn gedicht Armoede voor te dragen. Een gedicht over herkenning, erkenning en nieuw inzicht.

Een inspirerende middag vond ook wethouder Eelco Eikenaar: “De ongelijkheid in de samenleving is één van de oorzaken van armoede. De verhalen van deze mensen laten zien hoeveel impact armoede heeft, maar laten ook zien hoeveel kracht er in mensen zit.”

Jaarlijks evenement

Dit initiatief rond Wereldarmoededag is wat ons betreft niet eenmalig. We willen hier een jaarlijks evenement van maken, geïnspireerd op de ‘poverty-talks’ uit Calgary, Canada. Ervaringskennis is natuurlijk nodig om de juiste dingen te doen op alle levensdomeinen die armoede en schulden raken. We hebben de ambitie om dit jaar vijftig professionals en beleidsmakers direct te bereiken en enkele honderden mensen indirect.

Bij de voorbereidingen krijgen de initiatiefnemers van Sterke Verhalen ondersteuning van CMO STAMM, Sterk uit Armoede, Tinten, Noorderpoort en de gemeenten Groningen en Coevorden.

Op de hoogte blijven

Wil je op de hoogte blijven van het programma of je aanmelden? Stuur ons dan een mail sterkeverhalen7@gmail.com met je naam en e-mailadres. Je ontvangt dan af en toe een update van ons.

Vanuit CMO STAMM zijn Erik Meij en Marike Broekema betrokken.

Podcasts met persoonlijke verhalen over ervaren armoede

Naast de bijeenkomsten (afgelopen dinsdag ook in Coevorden) zijn ook vier podcasts met persoonlijke verhalen opgenomen. Deze zijn onder de titel ‘Sterke Verhalen’ te vinden op Spotify en Anchor.

Deze podcasts zijn mede mogelijk gemaakt door de gemeente Groningen, gemeente Stadskanaal, gemeente Coevorden, CMO STAMM en Noorderpoort.

In Drenthe zijn veel inwoners bezig met het ontwikkelen van initiatieven en projecten die de leefbaarheid op peil houden. De provincie staat bol van kansen en successen en daar zijn we trots op. Dit laten we graag zien en daarom organiseren de BOKD, CMO STAMM en de provincie Drenthe op zaterdag 5 november tussen 9:00 en 15:00 uur Drenthe Initiatiefrijk!. Op deze dag ben je van harte welkom om inspiratie op te doen en/of om je idee te presenteren. Naast andere initiatiefnemers en adviseurs zijn ook diverse fondsen, waaronder VSB Fonds, Oranje Fonds, Kern met Pit, Rabobank coöperatiefonds en de Sociale Agenda van de provincie Drenthe aanwezig.

Het Programma

Het programma bestaat uit een ochtend- en een middaggedeelte. Het is ook mogelijk om je voor slechts één dagdeel aan te melden. Tijdens het ochtendgedeelte laten we ons inspireren door een bezoek aan drie initiatieven, namelijk: Eesergroen, Stichting de Amer en Dorpscentrum Eexterveen. Tijdens het middagdeel is er ruimte om jouw idee te presenteren en om het gesprek aan te gaan met diverse fondsen en adviseurs. Ook nemen we deelnemers mee in twee interessante workshops naar keuze.

9.00 uur Ontvangst Dorpshuis Het Markehuis, Grolloo
9.15 uur Start ‘Open huizen route’ langs initiatieven die de leefbaarheid in dorpen en wijken versterken
12.00 uur Dorpshuis Het Markehuis, Grolloo
13.00 uur Workshops naar keuze (hieronder toegelicht)
15.00 uur Einde

1. Maatschappelijke waarde – wat is het en hoe meet je het?

Steeds meer vrijwilligersorganisaties en bewonersinitiatieven willen hun maatschappelijke waarde zichtbaar maken, al dan niet uitgedrukt in geld. Het helpt een initiatief of organisatie om zelf meer inzicht te krijgen, en de aanpak of inzet te verbeteren. Daarnaast krijgen initiatieven soms de vraag vanuit de gemeente of andere financiers om hun maatschappelijk waarde te inventariseren. Hoe doe je dit en waar moeten initiatiefnemers op letten als ze hiermee aan de slag gaan?

Om Drentse initiatieven te helpen met het in kaart brengen van maatschappelijke waarde, ontwikkelde Trendbureau Drenthe een methodiek, gebaseerd op de Theory of Change (Verandertheorie). Tijdens deze sessie wordt de methodiek uitgelegd en daarnaast vertelt Hennita Schoonheim van Acanthis over haar ervaringen met het inzichtelijk maken van maatschappelijke waarde.

2. Vitale dorpen in zuidoost Drenthe

Geïnspireerd op het gedachtengoed van de Vijf Sterren Dorpen zijn dit voorjaar vijf dorpen aan de slag gegaan met hun zoektocht naar de vitaliteit van hun gemeenschap. Ieder dorp heeft zijn eigen aanleiding en aanpak. Vertegenwoordigers van de vijf dorpen, Oranjedorp, Nieuw Dordrecht, Grolloo, Nieuwlande en Buinerveen delen hun ervaringen over de zoektocht naar de kracht van hun gemeenschap.

3. Het inclusieve dorp: van handelingsverlegenheid naar handelingsgenegenheid

Inwoners, overheden en organisaties werken in Zuidwest Drenthe aan een aanpak die leidt tot dementievriendelijke dorpsgemeenschappen, en breder naar inclusieve dorpen. Deze samenwerking is bijzonder omdat het leefwereld en systeemwereld samenbrengt in een collectieve aanpak van individuele vraagstukken. Eén van de pijlers is het organiseren van dorpsgesprekken in Diever en Nijeveen, een opmaat naar inclusieve dorpsplannen en dorpsbrede netwerken die zorgen voor elkaar centraal stellen. Een andere pijler is het inrichten van Odensehuisen als plekken voor ontmoeting en uitwisseling. In deze sessie nemen we deelnemers mee in deze bijzondere samenwerking en de aanpak van de dorpsgesprekken.

4: Hoe we dingen samen regelen en dóen: Het dorpenoverleg Midden-Drenthe

Gemeenschapskracht is essentieel voor het versterken van de leefbaarheid en de sociale samenhang in dorpen en wijken. Dorpenoverleg Midden-Drenthe en de gemeente werken vanuit gezamenlijk opgesteld Dorpenbeleid aan grote maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie en dorpszorg.

5. Het betrekken van Nieuwkomers

Het vroegtijdig betrekken van nieuwkomers bij vrijwilligerswerk helpt bij het oefenen van de taal en het opbouwen van een sociaal netwerk en toekomst in Nederland. In deze workshop krijgen deelnemers informatie rondom het werken met nieuwkomers, is er ruimte voor eigen inbreng en het stellen van vragen.

Aanmelden

Wil jij aanwezig zijn bij Drenthe Initiatiefrijk!? Aanmelden voor deze dag kan via deze link.  Het is ook mogelijk om je voor een dagdeel aan te melden.

Advies en/of financiering nodig? Pitch jouw idee!

Heb jij een idee dat bijdraagt aan de leefbaarheid van Drenthe én ben je daarvoor nog op zoek naar advies en/of financiering? Pitch dan jouw idee voor andere initiatiefnemers, organisaties en fondsen.

© 2025 CMO STAMM - Disclaimer - Privacyverklaring - Sitemap

X