Bewonersenquête toont gevolgen aardbevingen op leefbaarheid

11 oktober 2015

Op maandag 14 september werden de eerste resultaten van het woningmarkt-onderzoek in het aardbevingsgebied gepresenteerd. OTB, onderdeel van de Faculteit Bouwkunde van de TU Delft, voert dit onderzoek uit met medewerking van CMO STAMM. Dat doen ze in opdracht van de Dialoogtafel Groningen. Het zijn de resultaten van een enquête onder bewoners in het aardbevingsgebied, waarin gevraagd is naar hun woonbeleving en woningbehoeften. Ook het Groninger Panel, onderdeel van Sociaal Planbureau Groningen, is bevraagd. In totaal deden 4266 mensen in 9 gemeenten* mee aan het onderzoek. Opvallend resultaat is dat de tevredenheid over de leefbaarheid van de woonomgeving laag is, slechts 55% geeft aan zeer tevreden te zijn. De verhuisgeneigdheid wijkt behoorlijk af van het landelijk gemiddelde. Onder de respondenten wil bijna 40% zeker of misschien verhuizen. Landelijk is dat 29%. Een groot gedeelte daarvan wil het risicogebied uit.

De aardbevingen spelen een belangrijke rol in de wens om te verhuizen. Voor de mensen die aangeven misschien te willen verhuizen, hangt dit in sterke mate af van het overheidsbeleid ten aanzien van de aardbevingen. Veel mensen staan open voor een goede opkoopregeling. En als de overheid de woning aardbevingsbestendig maakt, blijft de meerderheid graag in de eigen woning wonen. De privé- en werksituatie, die normaal gesproken het belangrijkste motief is om te verhuizen, speelt in dit gebied een kleinere rol dan elders.

In het onderzoek is onderscheid gemaakt tussen 4 risicogebieden, ingedeeld op basis van het aantal woningen met schade (in categorie 1 heeft minder dan 5% van de woningen schade, in categorie 4 is dat meer dan 60%). Ook is onderscheid gemaakt in krimp- en niet-krimpgebied. In het gebied dat in categorie 4 valt én dat te maken heeft met krimp, scoren de respondenten over het algemeen (nog) minder positief op tevredenheid met de leefbaarheid, zeggen ze vaker te willen verhuizen en meer problemen op de (koop)woningmarkt te verwachten bij een eventuele verhuizing.

“Zorgen meer dan terecht”
“De resultaten van dit onderzoek geven nogmaals aan dat onze zorgen over de effecten van de aardbevingen meer dan terecht zijn. Inwoners van Groningen maken zich grote zorgen. De negatieve spiraal als gevolg van de aardgaswinning moet snel worden omgebogen in herstel en positieve kansen voor Groningen. Onder regie van de Nationaal Coördinator Groningen moeten we hier keihard aan werken“, alsdus Geert-Jan ten Brink, voorzitter van de begeleidingscommissie vanuit de Dialoogtafel en burgemeester van de gemeente Slochteren.

Verdieping van de resultaten
Van de 4266 mensen gaven ruim 1000 aan te willen meewerken aan verdere verdieping van de enquêteresultaten. De Dialoogtafel vindt het belangrijk dat iedereen hiertoe de gelegenheid krijgt. In oktober en november worden 15 bijeenkomsten georganiseerd. Iedereen die zich hiervoor heeft opgegeven krijgt een persoonlijke uitnodiging voor een van deze bijeenkomsten.

Breed onderzoeksprogramma
Het onderzoek naar woonbeleving en woningbehoeften is onderdeel van een breed onderzoeksprogramma. Daarin worden ook onderzocht de ontwikkelingen op de regionale woningmarkt, zoals verhuisbewegingen en vertrouwen in de woningmarkt, en de waardeontwikkeling en verkoopbaarheid van woningen.

Aanleiding voor dit programma zijn de zorgen over de effecten van de aardbevingsproblematiek op de woningmarkt, op allerlei fronten. Met dit onafhankelijke onderzoek wil de Dialoogtafel deze gevolgen breed in kaart brengen, maar ook input ophalen voor mogelijke maatregelen.

De eindrapportage met overall conclusies verschijnt in december 2015.

Onafhankelijk onderzoek
OTB is onderdeel van de Faculteit Bouwkunde van de TU Delft. Coördinator van het onderzoek is prof. dr. Peter Boelhouwer. OTB werkt in het deelonderzoek naar woonbeleving en woningbehoeften samen met CMO STAMM, dat een groot deel van de uitvoering deed en samen met de Dialoogtafel de 15 verdiepende bijeenkomsten organiseert.

* Appingedam, Bedum, De Marne, Delfzijl, Eemsmond, Loppersum, Slochteren, Ten Boer en Winsum