Tekst vergroten Tekst verkleinen Letter afstand vergroten Letter afstand verkleinen
alleenstaande vader

Alliantie van Kracht maakt duidelijk: Maatwerk is nodig bij bestrijden Armoede.

Aanleiding

De Rijksuniversiteit Groningen brengt samen met Sociaal Planbureau Groningen de intergenerationele armoede in de Veenkoloniën wetenschappelijk in kaart. De partijen doen dit op initiatief van de Alliantie van Kracht. Het betreft een meerjarig onderzoek dat zich volgens onderzoeker Arjen Edzes nu op de helft bevindt. Na het interviewen van 27 gezinnen is een van de bevindingen dat dé arme niet bestaat. En dat dus, bij de bestrijding van armoede, maatwerk nodig is. Alleenstaande moeders met een kind vormen in de Veenkoloniën de grootste groep armen.

Uitdaging

Ondanks alle maatregelen uit het verleden, lijkt het totaal aandeel arme huishoudens in de Veenkoloniën iets te stijgen. Het aandeel langdurige armoede blijft redelijk stabiel. Een andere trend is dat het vooral kinderen en ouderen (90+) zijn die door armoede getroffen zijn. Kijk je naar het landelijk beeld, dan valt op dat er bovengemiddelde armoede bestaat in Oost-Groningen en in de stad Groningen. Naast mensen die opklimmen uit de armoede of er juist invallen, is er ook een groep, 8%, die permanent arm is. De totale groep arme huishoudens laat zich als volgt typeren: 34% behoort tot eenpersoonshuishoudens, 15% tot alleenstaande ouders en 27% tot huishoudens met minderjarige kinderen. In de Veenkoloniën heeft bijna een derde van de ouders met een laag inkomen kinderen met eveneens een laag inkomen. Dat is vijf keer zo vaak als bij de totale groep ouders in het gebied. Hoe zorgen we ervoor dat er perspectief komt voor deze groep?

Aanpak

De RUG onderzoekt hoe en of armoede van generatie op generatie doorgegeven wordt. Ze vergeleken het inkomen van vaders en moeders van jongvolwassen kinderen (22 t/m 26 jaar) met het inkomen van die kinderen. Het onderzoek laat zien dat 74% van de ouders met een bijstandsuitkering kinderen heeft die ook een bijstandsuitkering hebben. Het onderzoek is onderdeel van een onderzoeksprogramma naar ‘generatie-armoede’. Wij hebben de onderzoeksuitkomsten gebundeld in een feitenblad. Op dit feitenblad is niet alleen informatie te vinden over generatie-armoede, maar ook over lage inkomens in de Veenkoloniën. Er is gebruik gemaakt van de meest recente cijfers van CBS, over 2017. Zie ook het Feitenblad ‘Armoede van generatie op generatie’ van Sociaal Planbureau Groningen.

Resultaten

Maar liefst 75% van de ouders met een bijstandsuitkering heeft kinderen die later ook de bijstand induiken. Onderzoekers van de RUG ontdekten dat het niet zozeer te maken heeft met de buurt of de regio waar kinderen opgroeien. Er liggen andere mechanismen aan ten grondslag, zoals werken in plaats van leren, kinderen geen besef van geld bijbrengen, een sterke plaatsbinding enzovoort. Het laat zich niet goed voorspellen.

We kwamen er achter dat er veel aandacht nodig is voor diversiteit, voor het stimuleren van nieuwe generaties in studie en werk en voor veel meer dus dan financiën alleen. Concrete belemmeringen zoals de kostendelersnorm, schulden uit erfenis en de overgang van school naar studie moeten worden opgeruimd. Edzes beveelt investeringen in goede arbeidsplaatsen aan, vroegsignalering van problemen, een grotere betrokkenheid in studie/werkkeuzes en steun die ‘empowered’ ofwel leidt tot het benutten van de eigen capaciteiten.

Aanleiding

Nederland telt zo’n 1,4 miljoen huishoudens met risicovolle of problematische schulden. Dergelijke schulden brengen hoge maatschappelijke kosten met zich mee en veroorzaken veel persoonlijk leed. De Nederlandse Schuldhulproute moet bijdragen aan het voorkomen van problematische schulden. De route is een landelijke infrastructuur waarin bedrijfsleven, overheid en schuldhulporganisaties samenwerken om mensen schuldenzorgvrij te maken door hen grip te laten krijgen op hun financiële en persoonlijke situatie.

Uitdaging

Mensen die schulden hebben, doen vaak niet optimaal mee in de samenleving. Ze hebben geen perspectief en maken zich zorgen over hun eigen toekomst en die van hun eventuele kinderen. Het hebben van schulden heeft niet alleen financiële gevolgen. Vaak ervaren mensen ook (psychische) gezondheidsklachten en er is een kans dat ze sociaal gezien in een isolement terecht komen.

Aanpak

De Schuldhulproute is een publiek-private samenwerking tussen SchuldenlabNL, Geldfit.nl, fiKks, Moedige Dialoog en de Nederlandse Vereniging van Banken. Vanuit Sociaal Werk Nederland is drie jaar geleden met de Rabobank en ‘Moedige Mensen’ de basis gelegd voor de concrete samenwerking tussen publieke en private partijen rond vroegsignaleren, aanpakken en voorkomen van armoede en schulden.

Resultaten

Landelijke aandacht voor de Schuldhulproute was er toen Koningin Máxima op woensdag 30 oktober 2019 aanwezig was bij de lancering van de Nederlandse Schuldhulproute in de Verkadefabriek in ‘s-Hertogenbosch.

De gemeente Hoogeveen is sinds oktober ook aangesloten bij het initiatief en pakt dit op vanuit het Platform Financiële Redzaamheid. In de gemeente Groningen worden momenteel (voorjaar 2020) de onderhandelingen gevoerd om ook aan te sluiten. Woningbouwcorporatie Lefier, Humanitas en het Waterbedrijf Groningen hebben toegezegd om mee te doen.

De Nederlandse Schuldhulproute is de opschaling van een succesvolle pilot uit 2019, waarin vier banken (ABN Amro, ING, Rabobank en Volksbank) samenwerkten met partners uit het schuldendomein in vijf gemeenten. De resultaten van de pilot waren veelbelovend. Zo hebben we bewezen dat we (beginnende) schulden in een vroeg stadium kunnen signaleren. Dat we mensen kunnen bereiken én activeren. En dat we passende hulp kunnen aanreiken.

Meer impact bereiken we door deelname van nog meer gemeenten en bedrijven die te maken hebben met betalingsachterstanden, zoals (zorg)verzekeraars, banken, telecombedrijven, woningcorporaties en energiebedrijven. Zo verminderen we de versnippering van de schuldhulp. En krijgen we meer inzicht in de impact van wat wel en niet werkt bij het terugdringen van de schuldenproblematiek in Nederland. Minstens zo belangrijk is dat onze klanten hebben aangegeven dat ze waarderen dat we dit doen.

Aanleiding

De vergrijzing in de regio Drenthe is relatief hoger dan het landelijke gemiddelde. Dat gaat gepaard met druk op bestaande woningbouw, toenemende druk op mantelzorg, een toename in kwetsbare ouderen en druk op de zorgketen in het geheel. Het aantal 75-plussers in Drenthe neemt naar verwachting toe van 7% in 2018 naar 12% in 2040. Zoals het nu lijkt stijgt het aantal 85-plussers met de helft, van 3% in 2018 naar 6% in 2040. Deze toename heeft invloed op het zorggebruik, de zorgkosten en de druk op formele en informele zorg. Voor meer achtergrond is de publicatie Kijk op de keten van de ouderenzorg in Drenthe beschikbaar.

Uitdaging

In 2015 vond een grote herziening plaats van het zorgstelsel, ook voor de ouderenzorg. De bedoeling was dat er lokaal betere en effectievere ondersteuning kwam, waarbij de cliënt de centraal staat, inclusief diens gezin en leefomgeving. Het lokaal en regionaal organiseren van zorg en ondersteuning werd de norm. Ondertussen blijkt dat lang niet alle ouderen altijd de zorg en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben, ook niet sinds de herziening van het zorgstelsel.

Er is behoefte om aan de voorkant preventief te signaleren, om zo meer en complexere zorg te voorkomen. Mede door de vergrijzing dreigt dit een groter vraagstuk te worden. Opgave hierbinnen is om vooral aan te sluiten bij de leefwereld en vragen van senioren. Dus luisteren naar wat zij willen en vragen waar zij behoefte aan hebben.

Aanpak

De grote stelselveranderingen in het sociale domein en in de zorg sector zijn aanleiding geweest voor een stevige samenwerkingscoalitie in de regio Drenthe. De afgelopen jaren hebben de Vereniging Drents Gemeenten (VDG Gezondheid & Welzijn), Provincie Drenthe en zorgverzekeraar Zilveren Kruis ‘Het Drents Zorglandschap’ opgebouwd, onder begeleiding van CMO STAMM. Uiteraard is wat mensen nodig hebben altijd het uitgangspunt. Er blijkt onrust bij inwoners over of en hoe de zorg geregeld wordt. Wie is waarvoor verantwoordelijk qua zorg en ondersteuning? Gemeenten en zorgverzekeraars hebben gezamenlijke verantwoordelijkheid om integrale zorg en ondersteuning te bieden. Samenwerking op deze onderwerpen is hard nodig.

Eind 2018 is er vanuit het Drents Zorglandschap samenwerking gezocht met een aantal partijen in de Alliantie Drentse Zorg voor Ouderen, waarbij de opgaves met bijbehorende urgente thema’s leidend waren (en zijn) voor deze samenwerking. Het is een flexibel samenwerkingsverband tussen onder meer gemeenten, Zilveren Kruis, welzijnswerk, thuiszorg en verpleeghuiszorg, huisartsenzorg en (senioren)ouderenorganisatie. Het heeft geresulteerd in Drenthe-breed actuele thema’s rondom de ouderenzorg te identificeren en te agenderen.

De samenwerkingspartners hebben diverse initiatieven ontwikkeld om knelpunten aan te pakken en het zorglandschap (wonen, zorg en welzijn) te vernieuwen. Deze zijn in 4 thema’s uitgewerkt:

  • Monitoring & onderzoek
  • ELV & Respijtzorg
  • Ontschotten & Omschotten (grensvlakken)
  • Dementie Vriendelijk Drenthe

Resultaten

Het resultaat in de regio Drenthe is dat er  integrale ouderenzorg  in Drenthe is. Het wordt vooralsnog gefinancierd uit verschillende financieringsstromen. De integrale ouderenzorgketen zoekt  proactief naar kwetsbare ouderen. Welzijn wordt als essentiële verbinder gezien tussen formele zorg en informele zorg.

Daarnaast heeft een werkgroep, op basis van het raamwerk persoonsgerichte en integrale ouderenzorg, een advies geformuleerd voor monitoring en samenwerking. Dit raamwerk zal als basis dienen voor de samenwerking binnen de Alliantie. Voor het vormen van een passende samenwerkingsvorm (governance) is een subsidie van ZonMW toegekend.

Ook is er een inventarisatie gemaakt van knelpunten bij de vier regionale Eerstelijns Verblijf (ELV) coördinatiepunten, zij regelen kortdurende opvang voor ouderen die dat nodig hebben. Gebleken is dat de ELV-coördinatie in basis goed georganiseerd is. Maar de coördinatie voor de juiste zorg op de juiste plek kan verbeterd worden. Een mooie uitdaging voor 2020.

Daarnaast is er rond het thema respijtzorg een pilot Logeerzorg gestart, waarbij behoefte van mantelzorgers voor tijdelijk verblijf worden geïnventariseerd om uiteindelijk te komen met een oplossing voor het ontlasten van mantelzorgers.

Vanuit verschillende regiobijeenkomsten ‘Grensvlakken in de Ouderenzorg’ zijn twee urgente thema’s benoemd: onafhankelijke, domein overstijgende cliëntondersteuning en maaltijdvoorziening. Gebleken is dat een onafhankelijk cliëntondersteuner van groot belang is voor het welzijn van ouderen. Iemand die ze wegwijs maakt in de regels, financiering en mogelijkheden is enorm belangrijk. In 2020 willen we een dergelijke functie realiseren. Bij de maaltijdvoorziening was lange tijd niet duidelijk uit welke wet dit geregeld moest worden. Het idee is nu om een pilot in Drenthe de wijkverpleegkundige een zwaarwegende rol te geven waarin zij zwaarwegend advies mag geven voor de maaltijdondersteuning vanuit de Wmo. Voor ouderen is dit fijn, ze krijgen minder mensen over de vloer, de financiering is geregeld en het is veel sneller voor elkaar dan voor die tijd.

De provinciale werkgroep heeft de taak gemeenten, provincie en Zilveren Kruis te ondersteunen bij het maken van plannen om in de eigen setting aan de slag te gaan met het thema ‘Dementievriendelijk’. Met de ondersteuning kunnen de verschillende partijen de doelen halen die in het convenant gesteld zijn. In 2020 wordt hier uitwerking aan gegeven.

 

  • Gerelateerd nieuws uit 2020:

Nieuws van de Alliantie Drentse Zorg Voor Ouderen

Aanleiding

We worden in Nederland steeds ouder. En steeds zwaarder. En eenzamer. Voor (bijna) iedereen is het goed om in beweging te komen en te zijn. Bewegen is goed voor het lijf, voor de geest en voor de sociale cohesie. Het Nederlandse beeld zien we ook terug in Drenthe. Hoogste tijd om daar iets aan te doen. Oftewel: we zetten Drenthe op de kaart met grote (gezondheids-)ambities.

Uitdaging

Het project ‘Drenthe doet mee’ is gericht op het versterken van gezond gedrag van meest kwetsbare inwoners. De filosofie is dat iedereen (maatschappelijk) mee kan doen, wanneer we uitgaan van de wil bij inwoners. Dus niet voor ze beslissen, maar met ze ontwikkelen. En luisteren naar de wensen en vragen die er zijn. De missie van het project is: inwoners vinden dichtbij datgene dat ze zoeken.

Aanpak

We hebben als voorbereiding met een kernteam in iedere gemeente gesproken met lokale contactpersonen. We hebben gesproken over hoe we mensen die ‘wel willen, maar niet kunnen’ kunnen bereiken om hen te vragen waar zij behoefte aan hebben. Sport en beweging zien we als een middel, niet als een doel op zich.

In iedere gemeenten werken professionals met inwoners samen om de vragen en antwoorden van inwoners te inventariseren. Iedere gemeente, wijk of dorp, vraagt om en zoekt indien nodig naar een eigen aanpak.

We zetten komend jaar vooral in op het betrekken van ervaringsdeskundigen, hun inbreng kan, naar ons idee, echt leiden tot een andere aanpak.

Het project valt onder het programma Drenthe Beweegt. Ook ‘Drenthe Gezond’ en ‘Drenthe Beleeft’ vallen onder dit programma. CMO STAMM werkt bij de uitvoering van ‘Drenthe doet mee’ samen met Sport Drenthe.

Resultaten

Iedere gemeente heeft een lokale contactpersoon. Op zijn of haar beurt beschikt die gemeente over een lokaal ‘team’ dat bestaat uit mensen met een centrale rol binnen de gezondheid/sociaal domein/sport en bewegen. Vanuit het project ‘Aan de slag met preventie’ liggen er in alle gemeenten plannen om uit te werken.

Wat werkt willen we dan komend jaar gaan ontdekken en vooral inzetten om echt de meest kwetsbare mensen te bereiken. We weten zeker dat dit moet gebeuren door mensen die heel dichtbij staan en vertrouwd zijn En het vraagt om een 1 op 1 aanpak, maatwerk dus.

Logo Drenthe Doet Mee

Aanleiding

Het project Kinderen in tel volgt hoe het gaat met kinderen, in alle Nederlandse gemeenten. Hoogeveen scoorde slecht op die lijst. De gemeente bezette zelfs op enig moment de vierde plaats. Tijd voor verbetering dus. Wethouder Gert Vos besloot geld vrij te maken voor die verbetering. Onder leiding van CMO STAMM ging een aantal professionals naar Leeds, een stad die in Engeland lange tijd slecht scoorde maar het tegenwoordig heel goed doet. Wat ze daar doen, werkt.

Uitdaging

De methode die ze in Leeds toepassen is restorative practice. Deze methode richt zich op het herstellen en verbeteren van relaties tussen mensen. Lange tijd bedachten hulpverleners en ambtenaren wat goed is voor mensen. Soms klopte dat, vaak ook niet. Want mensen weten vaak best goed wat werkt en wat ze nodig hebben. De uitdaging was om kinderen en ouders aan tafel te krijgen die wilden vertellen waar ze behoefte aan hebben. Een andere uitdaging was om hulpverleners er van te overtuigen dat dit de juiste weg is.

Aanpak

Praten mét kinderen en hun ouders, niet over hen. Dat is wat er nodig is om te weten wat er leeft en wat er speelt. Je kunt de mening en de ideeën van kinderen bijvoorbeeld gebruiken bij de inrichting van parken. Wij besloten om hun deskundigheid in te zetten bij vraagstukken in het sociaal domein. We spraken met in totaal zo’n 1.000 kinderen en ouders en met 500 professionals. Bijvoorbeeld over hoe we armoede kunnen bestrijden. Maar ook over incidenten op scholen en hoe je dat aantal naar beneden kunt krijgen.

Vier vragen zijn bij incidenten van belang. Door ze consequent toe te passen breng je in kaart wat er aan de hand is, wat voor impact het heeft en wie een rol heeft in de oplossing.

  • Wat is er gebeurd?
  • Hoe voel je je?
  • Wat kun jij doen om het op te lossen?
  • Wat kan ik doen om het op te lossen?

Resultaten

Een van de belangrijkste resultaten van deze opdracht is dat Jong Hoogeveen van iedereen in Hoogeveen is geworden. Mensen hebben het initiatief omarmd. Ouders, kinderen, professionals, schooldirecteuren, ambtenaren: iedereen werkt, praat én luistert met en naar elkaar.

Daarnaast is er landelijke belangstelling voor het project. Want wat in Hoogeveen werkt, zou ook best eens op andere plekken kunnen werken! Er was hoog bezoek, zo kwam Koningin Maxima op bezoek om te horen hoe het gaat in Hoogeveen. Ook minister Arie Slob stak zijn licht op in Hoogeveen. En de man die de aanpak in Leeds op de kaart zette, Andy Lloyd, gaf een lezing op de conferentie in Hoogeveen.

In Hoogeveen wordt tegenwoordig veel vaker gebruik gemaakt van het zogenaamde kindpakket. Een pakket met maatregelen voor ouders met kinderen die wel wat hulp kunnen gebruiken. Dat pakket is aangepast naar aanleiding van gesprekken met ouders en kinderen over wat er in zou moeten zitten.

Tenslotte verspreid de olievlek zich in en om Hoogeveen. Professionals die een training hebben gevolgd, trainen op hun beurt weer andere mensen. Train de trainer is hier het devies.

 


Inzicht Child Friendly Leeds

Aanleiding

Ouderen willen zo lang mogelijk zelfstandig blijven. En zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. In de gemeente Noordenveld heeft een groep van negen bewoners bedacht dat ze vitaal oud willen worden. Met elkaar. En met de nodige privacy. Ze richtten de initiatiefgroep Blue Zone Dorado op, onder begeleiding van CMO STAMM en met financiële steun van de provincie Drenthe en de gemeente Noordenveld.

Uitdaging

In de provincie Drenthe staan een paar niet vitale of toekomstbestendige recreatieparken. De provincie is nieuwsgierig naar nieuwe invullingen ervan. De gemeente Noordenveld is geïnteresseerd in bijzondere woonvormen binnen haar grenzen. De initiatiefgroep Blue Zone Dorado is op zoek naar een locatie om haar ideeën over positieve gezondheid en gezond samen oud worden te realiseren, zonder aanspraak op extra zorg. Hoe komen al die mogelijkheden bij elkaar?

Aanpak

Een procesbegeleider van CMO STAMM verkende met de groep bewoners de mogelijkheid om met elkaar, en toch apart, te leven. Tijdens een minisymposium hoorden zij, ambtenaren en overige belangstellenden verhalen over de blue zones in de wereld en de mogelijkheden van verschillende woonconcepten. Het idee werd geboren om met een groep bewoners zorgneutraal te wonen. De bewoners nemen samen verantwoordelijkheid voor hun leefomgeving en investeren in elkaar, in de openbare ruimte, in ontmoetingen en activiteiten. Zo ontstaat een vitale leefomgeving. Als er zorg nodig is, kijken ze eerst wat zij voor elkaar onderling kunnen betekenen. En anders kopen ze collectief de nodige hulp, steun of zorg in.

De groep sloot een convenant met elkaar, waarin uitgangspunten voor het met elkaar wonen en zorgen zijn beschreven. Zo weten ze, al voordat de eerste steen gelegd is, waar ze zich aan verbinden. En wat ze belangrijk vinden. Zo kiezen ze voor duurzame woningen, elektrische auto’s, een gezamenlijke moestuin, samen onderhoud plegen en een gezamenlijke logeervoorziening op het terrein. Op deze manier kan er compact gebouwd worden.

De groep doorliep met elkaar de 5 stappen uit het Coöperatieboekje van CMO STAMM. De initiatiefnemers kozen ervoor om samen een coöperatie op te richten. De provincie Drenthe en de gemeente Noordenveld financierden het project.

Resultaten

De initiatiefgroep Blue Zone Dorado ontwikkelde een woonconcept waarin duurzaam wonen, een gezonde leefstijl en geluk centraal staan. Goed voorbeeld doet goed volgen. Architecten die van dit concept hoorden, zijn bijzonder geïnteresseerd. Vaak ontwerpen ze iets en dan wordt het gebouwd en dan komen na die tijd punten naar voren die je eigenlijk van tevoren aangekaart wil hebben. Bijvoorbeeld of je heggen wil rond de huizen. Ook andere gemeenten raakten geïnteresseerd in dit concept. De groep bewoners uit Noordenveld denkt nog na of zij de huizen willen kopen of dat ze kiezen voor een andere eigendomsconstructie. Alle voor- en nadelen worden op een rijtje gezet. Het hele proces is in een boekje opgeschreven, dat inmiddels een tweede druk heeft.

Aanleiding

Het recht hebben om mee te doen, mee te denken, mee te regeren, dát is de essentie van democratie. Nederland is bij uitstek een democratisch land. Maar ook een democratie met de nodige uitdagingen. Niet iedereen doet mee of voelt zich gehoord. Naast alle mooie voorbeelden van mensen die hun wijk socialer, beter of duurzamer maken, is er ook een tendens dat mensen juist niet meer mee willen doen.

Uitdaging

Mensen hebben vaak het gevoel dat er niets wordt gedaan met hun mening met name wanneer het gaat om een minderheidsstandpunt. In plaats van zoeken naar consensus, wordt de afwijkende mening snel aan de kant geschoven. En dat geeft spanningen, gemopper en tegendraads gedrag.

Veel gemeenten zijn aan de slag met het stimuleren van burgerkracht en vernieuwing van de lokale democratie. Er is binnen veel gemeenten animo om hier echt werk van te maken, samen met maatschappelijke partners en samen met burgerinitiatieven. Als onderdeel van de Democratische Broedplaats Groningen/Drenthe komen op uitnodiging van CMO STAMM sinds 2017 diverse experts uit het openbaar bestuur, ambtelijke organisaties en burgerinitiatieven bijeen om uitdagingen en kansen voor een nieuwe democratische koers te bespreken.

Aanpak

CMO STAMM organiseert elk jaar meerdere bijeenkomsten die zich richten op democratische vernieuwing. Doel van deze bijeenkomsten is het voeden van onze maatschappelijke partners met de meest recente kennis en inzichten en hen te inspireren. Maar bovenal: hen aanzetten tot verder denken.

Resultaten

In 2019 zijn er diverse bijeenkomsten georganiseerd:

  • CMO STAMM Lab ‘Over grenzen heen’ met gastsprekers Joris Luyendijk en Jitske Kramer
  • CMO STAMM Academie Deep Democracy. CMO STAMM organiseert in 2019 en 2020 meerdere bijeenkomsten die zich richten op democratische vernieuwing. De bijeenkomst over Deep Democracy is de eerste in de reeks van vier.  Tijdens de CMO STAMM Academie ‘Deep Democracy’ neemt CMO STAMM de deelnemers mee in de theorie en de concrete ervaringen met ‘Insluiting in plaats van Uitsluiting’. Hoe luister je oprecht naar individuen? Hoe betrek je alle groepen bij debat, beleid en besluitvorming? Hoe ga je om met afwijkende meningen? Een thema dat met name in de politiek, maar ook binnen instellingen en organisaties vaak op de agenda staat. De andere drie CMO STAMM Academies over democratische vernieuwing werden gehouden onder de noemer Kennisreeks Lokale democratie.
  • Schurende gesprekken over nieuwe democratie op 12 september 2019. 40 aanwezige experts hebben het schurende gesprek met elkaar gezocht over de thema’s ‘Iedereen in de goede rol’, ‘Hoe laten we de regels los’ en ‘Een betrouwbare overheid’.
  • CMO STAMM Lab ‘De dynamiek van het wij-zij denken’ met keynotespreker filosoof Bart Brandsma, expert in depolarisatie.

Aanleiding

In 2011, de tijd dat er in Drenthe sprake was van toenemende krimp in het primair onderwijs (po), is er een stuurgroep Onderwijs en Krimp Drenthe ingericht. Het rijk heeft geld beschikbaar gesteld zodat het onderwijs de uitdagingen op kon pakken die de krimp bood, in samenwerking met de gemeenten en provincie. De werkgroep is in de loop van de tijd uitgebreid met enkele bestuursleden van scholen voor voortgezet onderwijs (vo). Ook het mbo sluit op thema’s aan. De stuurgroep wordt onafhankelijk voorgezeten door de burgermeester van gemeente Midden-Drenthe. De provincie faciliteert de stuurgroep.

Uitdaging

Ieder kind heeft recht op goed onderwijs om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. Demografische ontwikkelingen als ontgroening en verstedelijking zorgen er op sommige plekken in Nederland voor dat steeds minder leerlingen instromen in het voortgezet onderwijs. Deze leerlingendaling zet de bereikbaarheid van een passende school voor leerlingen onder druk. En dat niet alleen, ook de betaalbaarheid van het voortgezet onderwijs in delen van Nederland is niet zeker.

Aanpak

De stuurgroep die in eerste instantie is ingericht om de krimp in het po het hoofd te bieden, heeft de focus ook gelegd op het vo. Om een goede aansluiting bij dat vo te garanderen, is de stuurgroep uitgebreid met bestuurders uit het vo, uit elke Drentse regio één. De stuurgroep vergadert een aantal keren per jaar. Daarnaast is het de bedoeling eens per jaar een wat bredere oploop te organiseren. De projectleiding is in handen van CMO STAMM.

Resultaten

Eén van de belangrijkste resultaten is dat er in de subregio’s van de provincie Drenthe veel meer wordt samengewerkt tussen het po en vo, ook richting de gemeenten. Ook is bij de scholen een andere manier van denken ontstaan. In eerste instantie werd er met zorg naar de ontwikkelingen gekeken. Inmiddels ziet men de krimp als een gegeven en als een aanleiding en kans om met creatieve oplossingen te komen. Eén van de oplossingen is bijvoorbeeld de wens om personeel gezamenlijk in te zetten. Ook wordt er gedacht aan een pilot voor tienerscholen (voor kinderen van 10-14 jaar). Dit zijn scholen met een tussenleeftijdsgroep waar kinderen leren op hun eigen niveau en in hun eigen tempo. En is er de wens om het techniekonderwijs in de regio te versterken.

Daarnaast is er, naast de relaties tussen de scholen voor po en vo onderling, een zeer constructieve samenwerking ontstaan met de gemeenten, provincie en het rijk.

Bekijk meer nieuws over onderwijs en krimp

Aanleiding

De gemeente Emmen vindt kunst en cultuur belangrijk, omdat ze bijdragen aan Emmen als complete en dynamische gemeente. Kunst en cultuur dragen bij aan een gemeente waar het aantrekkelijk wonen, werken en recreëren is. De gemeente wilde weten welke ontwikkelingen er binnen de gemeente zijn op het gebied van cultuurparticipatie. Wie doet er mee? En wie niet? Aan welke activiteiten is behoefte? Antwoord op deze (en andere) vragen geven input voor nieuw (cultuur)beleid.

Uitdaging

Kunst en cultuur zijn niet automatisch voor iedereen bereikbaar. Zeker voor mensen die niet midden in de maatschappij staan, ligt meedoen aan kunst en cultuur niet altijd voor de hand. En dat terwijl kunst en cultuur enorm verbindend kunnen werken. Meedoen aan of genieten van kunst en cultuur is een manier om met andere mensen in contact te zijn. De gemeente Emmen streeft naar een gevarieerd aanbod aan kunst en cultuur, om daarmee zoveel mogelijk mensen te bereiken. Het resultaat van de monitor moest een toegankelijke rapportage van de onderzoeksgegevens zijn, waar zowel beleidsmakers als partijen uit het veld informatie uit kunnen halen.

Aanpak

Onderzoek naar behoefte en deelname aan kunst en cultuur is geen eenmalige gebeurtenis. Smaken, behoeften, omstandigheden veranderen nou eenmaal. Samen met Trendbureau Drenthe (onderdeel van CMO STAMM) heeft de gemeente Emmen daarom in 2014 de Cultuurmonitor opgezet. Bedoeld om de werkelijke mate van (actieve dan wel passieve) cultuurparticipatie van de inwoners te meten en te volgen in de loop van de tijd. En om antwoord te krijgen op de vraag hoe vraag en aanbod zich in de gemeente tot elkaar verhouden.

Trendbureau Drenthe heeft in 2014 een vragenlijst onder de inwoners van de gemeente Emmen uitgezet. Via de antwoorden op deze vragen ontstond er een beeld van de (mate van) participatie en kwam er inzicht in de ideeën en wensen over vraag en aanbod. De kracht van een monitor zit in de mogelijkheid om vergelijkingen te maken met het verleden. Daarom is de meting in 2017 en 2019 herhaald.

Resultaat

De gemeente Emmen kan het beleid over kunst en cultuur steeds goed laten aansluiten bij wat inwoners graag willen. Dankzij de (uitkomsten van de) monitor is de input voor het beleid van de gemeente actueel en compleet.

We doen een digitale uitvraag en geven inwoners daarnaast de mogelijkheid een papieren vragenlijst op te vragen. Ook is er de mogelijkheid dat inwoners met ondersteuning de vragenlijst invullen. Op deze manier kunnen alle inwoners die hun stem willen laten horen meedoen op een manier die zij prettig vinden.

Doordat de rapportage tegenwoordig digitaal gebeurt, is hij interactief en voor veel mensen toegankelijk. De digitale rapportage laat met korte teksten en interactieve figuren de resultaten van het onderzoek zien. Gebruikers kunnen elk moment van de dag snel de gewenste informatie opzoeken en deze naar behoefte downloaden.

Aanleiding

Alle gemeenten zijn volgens de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen (WGA) verplicht om een onafhankelijk meldpunt te hebben waar mensen discriminatie kunnen melden. Alle Drentse gemeenten, behalve Tynaarlo, hebben hiertoe het Meldpunt Discriminatie Drenthe (MDD) in het leven geroepen. CMO STAMM faciliteert dit meldpunt.

Uitdaging

Een bijdrage leveren aan een inclusieve samenleving waarin niemand wordt uitgesloten. Signaleren, voorkomen, bestrijden en zichtbaar maken van discriminerende uitingen, gedragingen of regelgeving.

Aanpak

Het Meldpunt Discriminatie Drenthe is een onafhankelijke organisatie, waar iedereen die discriminatie ervaart – of daarvan getuige is – melding kan doen.

Het MDD monitort uitsluiting en discriminatie en ondersteunt mensen die hiermee te maken hebben. Ook werkt het MDD aan het bevorderen van gelijke behandeling en het terugdringen van discriminatie door middel van voorlichting, advies en bewustwording.

Alle inwoners van de provincie Drenthe kunnen bij ons terecht. Meldingen van inwoners van de gemeente Tynaarlo worden afgehandeld door het Meldpunt Discriminatie Tynaarlo.

Naast het melden, kun je ook bij het Meldpunt Discriminatie Drenthe voor individuele klachten, informatie, advies en voorlichting aan allerlei verschillende organisaties en groepen mensen (scholen, sociale teams etc.). Er werken mensen die luisteren en kunnen helpen. Samen zoeken wij naar een oplossing.

Resultaat

Discriminatie in de provincie Drenthe signaleren, voorkomen, bestrijden en zichtbaar maken.

www.meldpuntdiscriminatiedrenthe.nl

 

Gerelateerd nieuws:

De afgelopen drie jaar hebben we gewerkt om het bewustzijn over informele zorg en vrijwillige hulp te vergroten, maar ook om onze samenlevingen ten goede te veranderen. Hier zijn enkele manieren waarop dingen zijn veranderd door het In For Care-project.

Through the past three years we have worked to raise awareness about informal care and voluntary assistance – but also to change our societies for the better. Here are some ways things have changed through the In For Care project.

Bekijk de video In For Care, 3 jaar in 3 minuten

Logo In for Care

 

Een nieuwe woonvorm voor elkaar krijgen vraagt naast ‘mensen die met elkaar iets willen’ vooral organisatie en borging. Leren van ervaringen elders is daarbij wezenlijk en kan initiatieven elders in de provincie verder brengen. In de publicatie Zorgneutraal en duurzaam wonen in Noordenveld nemen we je mee naar een bijzonder initiatief voor zorgneutraal wonen in de gemeente Noordenveld: Blue Zone Dorado. Hierin vind je meer informatie over de voorgeschiedenis, inspiratiebronnen, een stappenplan en tips.

Actieprogramma Vitale Vakantieparken Drenthe

Het Actieprogramma Vitale Vakantieparken Drenthe (VVP Drenthe) is een samenwerking van alle Drentse gemeenten, de Provincie Drenthe, het Recreatieschap Drenthe en de Recron. Het doel is de voor Drenthe belangrijke sector verblijfsrecreatie te vitaliseren. Dit door, kort gezegd, de vitale parken nog beter en toekomstbestendiger te maken en de niet-vitale parken naar een andere functie of bestemming te leiden. Bij die laatste groep kan het gaan om parken waar bijvoorbeeld overwegend gewoond wordt of die vanwege de ligging of het gebrek aan uitbreidingsmogelijkheden eigenlijk geen recreatief toekomstperspectief hebben. Voor deze parken ligt er een transformatieopgave: het zoeken van een nieuwe, passende functie of bestemming of het reguleren van het al bestaande niet-recreatieve gebruik.

Een woonconcept waarin gezondheid en geluk centraal staan

Een niet-vitaal of niet-toekomstbestendig park kan zich vanwege de ligging en verschijningsvorm (groen, buiten de kernen gelegen) uitstekend lenen voor de huisvesting van een groep bewoners die met elkaar op een bepaalde manier willen leven. Met nabuurschap, zorg of volgens een ander concept of op een andere wijze. Juist het feit dat het gaat om een specifieke woonvorm of doelgroep kan een meerwaarde geven die aansluit bij het bijzondere karakter van een (voormalig) vakantiepark.

Deze publicatie is mogelijk gemaakt door: Provincie Drenthe, Gemeente Noordenveld en CMO STAMM. In opdracht van Provincie Drenthe en gemeente Noordenveld, met dank aan initiatiefgroep Blue Zone Dorado.

Meer informatie:
Gerben Rouwenhorst, transformatieadviseur, Taskforce Vitale Vakantieparken Drenthe, g.rouwenhorst@vitalevakantieparkendrenthe.nl
Fenna Bolding, adviseur CMO STAMM, f.bolding@cmostamm.nl

De mini-infographic ‘Meten = weten’ geeft weer hoe onderzoek kan helpen bij het realiseren van initiatieven en projecten. Deze is gemaakt n.a.v. een kenniscafé van de Ideeënbank en CMO STAMM

Infographic Meten = weten

In Groningen zijn sommige dromen geen bedrog. Klanten van de Voedselbank hielpen elkaars wensen te vervullen. Het kan dé manier zijn om weer in contact te komen met mensen en te bouwen aan een netwerk. Dat helpt om uit de #armoede te komen. Lees meer: Groningers maken elkaars dromen waar // moedigedialoog.nl

 

Aanleiding

De provincie Groningen wil het vrijwilligerswerk bij (sport)verenigingen versterken. Als er niet genoeg bekwame vrijwilligers zijn, komt het voortbestaan van het verenigingsleven in gevaar, en daarmee ook de leefbaarheid.

In 2018 heeft de provincie Groningen een aantal partijen, waaronder Huis voor de Sport Groningen (HvdSG) en CMO STAMM, gevraagd om een plan van aanpak in te dienen waarin zij uitwerken hoe vrijwilligerswerk in de sport het best gestimuleerd kan worden. De provincie koos het gezamenlijke plan van HvdSG en CMO STAMM uit om uit te voeren.

Uitdaging

Vrijwilligers zijn voor (sport-)verenigingen onontbeerlijk. Zij zijn vaak de draaiende motor van de verenigingen. Doordat zij er zijn, is het voor inwoners van de provincie Groningen mogelijk om mee te doen met verenigingsactiviteiten. Meedoen met dit soort activiteiten is belangrijk voor de sociale cohesie en het biedt mensen de mogelijkheid om met anderen in contact te zijn. Het vinden en vooral behouden van vrijwilligers is niet altijd makkelijk. CMO STAMM en HvdSG willen (sport)verenigingen ondersteunen bij het ontwikkelen en borgen van een duurzame aanpak voor het werven en behouden van vrijwilligers. In zo’n aanpak is er niet alleen aandacht voor het binnenhalen van vrijwilligers, maar ook voor het begeleiden, bedanken en afscheid nemen van vrijwilligers. Dit alles lukt alleen als er een goed vrijwilligersbeleid is en verenigingen goed worden bestuurd. Die punten moeten volgens CMO STAMM en HvdSG meer aandacht krijgen.

Aanpak

Er was al behoorlijk wat informatie beschikbaar over verenigingen en vrijwilligers, zowel online als in publicaties. Die informatie hebben we toegankelijk gemaakt. HvdSG en CMO STAMM hebben een online programma ontwikkeld, onder de titel ‘Vrijwilligers&Co’. Dit programma biedt informatie, goede voorbeelden (filmpjes) en opdrachten over verschillende aspecten van het werken met vrijwilligers. Belangrijke onderdelen van het programma zijn: Binnenhalen, Behouden, Begeleiden, Bedanken en Bestuurskracht. De online omgeving is sinds 1 maart 2019 beschikbaar. Het programma is in eerste instantie ontwikkeld voor sportverenigingen, maar sinds de 2e helft van 2019 kunnen ook andere vrijwilligersorganisaties er gebruik van maken.

Verenigingen die het programma doorlopen en de opdrachten uitvoeren, stellen stap voor stap hun vrijwilligersbeleid op. Als ze alle modules hebben afgerond, hebben ze duidelijk geformuleerd hoe zij met vrijwilligers willen omgaan en wat ze doen om aantrekkelijk te zijn voor bestaande en nieuwe vrijwilligers.

Deelnemende verenigingen benoemen een ‘Co’. Dit is een vrijwilligerscommissie of een vrijwilligerscoördinator, die binnen de vereniging de uitvoering van ‘Vrijwilligers&Co’ trekt. De Co krijgt (voornamelijk e-)coaching van HvdSG en CMO STAMM.

Resultaat

In 2019 hebben 22 sportverenigingen en 2 andere vrijwilligersorganisaties gebruik gemaakt van Vrijwilligers&Co. Uit de evaluatie onder deze organisaties blijkt dat de inhoud en de vormgeving van de online omgeving over het algemeen goed aansluiten bij de behoeften. Ook de reacties op de e-coaching zijn positief.

In 2020 gaan HvdSG en CMO STAMM Vrijwilligers&Co op onderdelen verbeteren. Ook willen we in 2020 intensievere coaching aanbieden. Sportverenigingen en andere vrijwilligersorganisaties die vrijwilligersbeleid willen ontwikkelen of herijken, kunnen zich bij HvdSG of CMO STAMM aanmelden voor deelname aan Vrijwilligers&Co.

© 2025 CMO STAMM - Disclaimer - Privacyverklaring - Sitemap

X